«Παράθυρο» ευκαιρίας για περισσότερους από 485.000 οφειλέτες να ρυθμίσουν τα κόκκινα δάνεια -στεγαστικά- τους με την ιρλανδική μέθοδο Split and Freeze («σπάσιμο και πάγωμα κούρεμα» του δανείου) ανοίγουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, με τις συστάσεις τους προς τους Ελληνες τραπεζίτες να διευρύνουν την εφαρμογή του επίμαχου μοντέλου,
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ''Ελεύθερου Τύπου'', το μοντέλο της Ιρλανδίας, που προβλέπει το διαχωρισμό υποθηκών (split mortgages), θα μπορούσε να αποδώσει τα μέγιστα στη χώρα μας, εμποδίζοντας τα ιδρύματα να παρεκκλίνουν της στοχοθεσίας τους για ρυθμίσεις στεγαστικών, ύψους 8,6 δισ. ευρώ, σε βάθος διετίας. «Τα ελληνικά NPLs είναι πολυσχιδή. Η μεγαλύτερη, ωστόσο, δυσκολία καταγράφεται στα στεγαστικά δάνεια», εξηγούν χαρακτηριστικά οι παραπάνω πηγές.
Με βάση την τελευταία έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) για τους επιχειρησιακούς στόχους των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, άλλωστε, τα στεγαστικά δάνεια συνεχίζουν να εμφανίζουν τον υψηλότερο δείκτη ΜΕΑ (43,4%), καταγράφοντας, μάλιστα, αύξηση σε σύγκριση με το τέλος του 2016, που ήταν 41,5%. Την ίδια στιγμή, αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό των ΜΕΑ, που τελεί σε καθεστώς αίτησης για υπαγωγή σε νομική προστασία. Ειδικότερα, στο σύνολο των χαρτοφυλακίων, το 13,9% τελεί υπό νομική «ομπρέλα» (στα τέλη Σεπτεμβρίου το επίμαχο ποσοστό «άγγιζε» το 14,5%), με σχεδόν τρεις στους 10 δανειολήπτες με στεγαστικά να έχουν αιτηθεί ένταξης στο νόμο Κατσέλη.
Παράλληλα, πάνω από 3 στα 10 ρυθμισμένα δάνεια «ξανασκάνε» μέσα σε διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών. «Το ιρλανδικό μοντέλο ενδείκνυται για τον περιορισμό του ποσοστού των δανείων, που “ξανακοκκινίζουν” μετά τη ρύθμιση. Κάποιες τράπεζες το έχουν ήδη υιοθετήσει ως πρακτική, αν και σε μικρή κλίμακα, δεδομένου ότι είναι υποχρεωμένες να λάβουν περισσότερες προβλέψεις», προσθέτουν οι παραπάνω πηγές, συστήνοντας στα στελέχη των εγχώριων ομίλων να… ανοίξουν την εφαρμογή του.
Πώς λειτουργεί
Το ιρλανδικό μοντέλο είναι, ουσιαστικά, ένα πιο εξελιγμένο εργαλείο σε σύγκριση με το… ντόπιο «Split and Balance», που περιλαμβάνεται στον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών.
Μολονότι και τα δύο προβλέπουν «σπάσιμο» του δανείου σε δύο μέρη, στην… ελληνική περίπτωση δεν υφίσταται «κούρεμα» του δεύτερου μέρους, αλλά τακτοποίησή του σε μεταγενέστερο χρόνο, με ρευστοποίηση περιουσίας ή άλλου είδους διευθέτηση, η οποία συμφωνείται εξ αρχής από τα δύο μέρη. Εστω, δηλαδή, ότι σε δάνειο, ύψους 250.000 ευρώ, ο δανειολήπτης αποδεικνύεται ότι μπορεί να πληρώσει τις 150.000 ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό, ήτοι οι 100.000 ευρώ, «παγώνει», με την όποια τακτοποίησή του να μετατίθεται για το μέλλον. Στον αντίποδα, το ιρλανδικό μοντέλο προβλέπει το σταδιακό «κούρεμα» ή ακόμη και τη διαγραφή του δεύτερου μέρους.
«Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι διαγραφές αυτού του τύπου προσφέρονται σε δανειολήπτες, οι οποίοι έχουν ήδη καταθέσει αίτηση υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη και περιμένουν να συζητηθεί το τελικό δικαστήριο», υπογραμμίζουν στον «Ε.Τ.» νομικές πηγές και συνεχίζουν: «Αυτό που προσφέρουν οι τράπεζες, είναι ποσοστό διαγραφής αντίστοιχο με αυτό που θα κέρδιζαν ενδεχομένως οι δανειολήπτες με την προσφυγή τους στο νόμο ή με τη νέα εμπορική αξία του ακινήτου, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί». Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός… ιρλανδικής ρύθμισης μένουν οι δανειολήπτες, που έχουν ακίνητη περιουσία. «Τα συγκεκριμένα προγράμματα εφαρμόζονται σταδιακά και μόνο στις περιπτώσεις που τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πιστεύουν ότι ο οφειλέτης βρίσκεται σε πραγματική αδυναμία», καταλήγουν χαρακτηριστικά.
