"Γκάζι" για την αξιοποίηση του κουμπαρά 80 δισ. ευρώ από ΕΣΠΑ και RRF

H κυβέρνηση αυξάνει ταχύτητα και πατάει ... "γκάζι" για να αξιοποιηθούν με τον μέγιστο δυνατό τρόπο κονδύλια 80 δισ. ευρώ τα οποία είναι ικανά να αφήσουν ένα ισχυρό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία, δημιουργώντας ένα νέο τοπίο για την επομενη ημέρα.

Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας - Οικονομικών, ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Νίκος Παπαθανάσης αναλαμβάνουν ένα φιλόδοξο εγχείρημα και ταυτόχρονα μια μεγάλη πρόκληση καθώς καλούνται να κερδίσουν ένα δύσκολο στοίχημα: να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα κονδύλια που δικαιούται η χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα επιμέρους προγράμματα που αυτό περιέχει, αλλά και από το νέο ΕΣΠΑ.

Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που με απόφαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ολα τα χρηματοδοτικά εργαλεια (ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, Ταμείο Ανάκαμψης) μεταφέρονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, με κεντρικό στόχο την επιτελική διαχείριση των δημοσίων πόρων/επενδύσεων και βασική επιδίωξη την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Τονωτική ένεση στο ΑΕΠ

Τα χρήματα ειναι πολλά και δεν πρέπει να πάνε χαμένα. Κατά τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα θα λάβει στήριξη ύψους περίπου 40 δισ. ευρώ από τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ 2021 - 2027 και 30 δισ. ευρώ από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έως το 2026. Η πρόκληση είναι να απορροφηθούν οι πόροι ενισχύοντας το ΑΕΠ και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.

Μονο το νέο ΕΣΠΑ εκτιμάται ότι μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ της χώρας σχεδόν κατά 63 δισ. ευρώ ως το 2035, δημιουργώντας παράλληλα 125.000 νέες σταθερές θέσεις εργασίας ενώ σε ενίσχυση της ανάπτυξης κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες σε ορίζοντα 6ετίας και της απασχόλησης κατά 200.000 θέσεις εργασίας μπορεί να οδηγήσει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης.

Σε αυτό το περιβάλλον, η κυβερνηση τα δίνει όλα για να επιτύχει αύξηση επενδύσεων κατά 7,5% εως το 2025. Μόνο για το 2023 ο προυπολογισμός προβλέπει δαπάνες άνω των 15 δισ. ευρώ οι οποίες μεταξύ άλλων αφορούν τη διάθεση πόρων 8,3 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, 3,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Οι κυριότεροι τομείς που ενισχύονται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (εθνικού και συγχρηματοδοτουμένου) είναι οι μεταφορές και το περιβάλλον, η επιχειρηματικότητα και οι ιδιωτικές επενδύσεις, η ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου και της κοινωνίας της γνώσης, η ενέργεια και η αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η αυτοδιοίκηση, μέσω της στήριξης των επενδυτικών της προγραμμάτων.

Επιπλέον, με την αξιοποίηση εθνικών πόρων ενισχύονται πολιτικές του κράτους για συντήρηση και επέκταση κοινωνικών υποδομών, χρηματοδότηση έκτακτων αναγκών και λοιπών δράσεων.

Ταμείο Ανάκαμψης

Η νέα ηγεσία θα πρέπει να κινηθεί σε πολύ σφιχτές προθεσμίες για την υλοποίηση των νέων οροσήμων, την κατάθεση του αναθεωρημένου πλάνου για το Ταμείο Ανάκαμψης και το συνδεόμενο με αυτό σχέδιο χρηματοδοτήσεων RepowerEU.

Παράλληλα, θα πρέπει να γίνουν προσαρμογές ανάλογα με την πορεία των οροσήμων, έργων που δεν είναι αρκετά «ώριμα», αλλά και σε σχέση με το πώς επηρεάστηκε ο προϋπολογισμός από την εξέλιξη των τιμών, όπως για  παράδειγμα σε έργα υποδομών.

Η Κομισιόν στις πρόσφατες συστάσεις της ξεκαθαρίζει πως στο μέλλον θα είναι σημαντικό να διατηρηθούν και να ενισχυθούν αυτές οι προσπάθειες, λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικό αριθμό μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που σχεδιάζονται να υλοποιηθούν καθώς η  ολοκλήρωση ορισμένων εξ αυτών θα απαιτήσει έγκαιρη πρόοδο με διάφορα προπαρασκευαστικά βήματα, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών των δημοσίων συμβάσεων.

Νέο αίτημα για επιπλέον πόρους

Η προηγούμενη ηγεσία έχει ήδη κάνει μια σχετική επεξεργασία για την ολοκληρωμένη κατάθεση εντός του καλοκαιριού (το τέλος Ιουλίου ή το απώτατο μέχρι τέλος Αυγούστου) επίσημου αιτήματος προς την Κομισιόν για τα επιπλέον δάνεια ύψους 5 δισ. ευρώ και επιδοτήσεις 760 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του REPowerEU.

Με αυτά τα δεδομένα, με τη διεκδίκηση επιπλέον πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης το ποσό που θα λάβει η Ελλάδα ανεβαίνει στα 36 δις. ευρώ: επιδοτήσεις 14,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 760 εκατ. ευρώ από το REPowerEU συν δάνεια 12,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και ακόμα 5 δισ. ευρώ από το REPowerEU.