Η τιμή του Bitcoin, του πιο δημοφιλούς κρυπτονομίσματος στον κόσμο, μειώθηκε σχεδόν κατά 20% το Σαββατοκύριακο, από περίπου 57.000 δολάρια, στις 3 Δεκεμβρίου, σε 45.000 δολάρια, την επόμενη μέρα (έκτοτε έχει ανακάμψει μερικώς, σε περίπου 49.000 δολάρια). Άλλα δημοφιλή νομίσματα, μεταξύ των οποίων και το Ethereum, χάνουν παρόμοιο μέρος της αξίας τους. Η κεφαλαιοποίηση της αγοράς όλων των κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων (crypto assets) μειώθηκε κατά 400 δισ. δολάρια στα 2 τρισ. δολάρια, πριν αυξηθεί ελαφρά. Γιατί, όμως, μειώθηκαν οι τιμές των κρυπτονομισμάτων και τι κάνει τα κρυπτονομίσματα τόσο ασταθή;
Στο παρελθόν, τα «κρύπτο-κραχ» συνέβαιναν συχνά ανεξαρτήτως των ευρύτερων πτώσεων της αγοράς. Η απότομη πτώση τον Μάιο, όταν τα κρυπτονομίσματα έχασαν το 47% της αξίας τους, μέσα σε μία εβδομάδα, προκλήθηκε από την καταστολή των συναλλαγών κρυπτονομισμάτων στην Κίνα και ένα tweet του Ίλον Μασκ, διευθύνοντος συμβούλου της Tesla, στο οποίο ανακοίνωνε ότι ο κατασκευαστής ηλεκτρονικών οχημάτων θα σταματήσει να δέχεται πληρωμές σε bitcoin. Αντίθετα, η πρόσφατη πτώση των τιμών των κρυπτονομισμάτων αντικατοπτρίζει αυτή των αμερικανικών αγορών, οι οποίες επλήγησαν στις 3 Δεκεμβρίου, αφού η τελευταία μηνιαία έκθεση για τις θέσεις εργασίας έστειλε ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με την οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες, τον Νοέμβριο, στο 4,2%, το χαμηλότερο ποσοστό από την έκρηξη της πανδημίας. Η κατάσταση αυτή προϊδέασε τους επενδυτές ότι η Fed των ΗΠΑ θα αυξήσει τα επιτόκια νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν, μειώνοντας τις αποδόσεις των πιο ριψοκίνδυνων περιουσιακών στοιχείων. Οι μετοχές, μεταξύ των οποίων κι εκείνες των εταιρειών τεχνολογίας, υποχώρησαν. Η εμφάνιση της Όμικρον, της νέας παραλλαγής κοροαϊού, στις 24 Νοεμβρίου, έχει αυξήσει τις ανησυχίες στις αγορές.
Η επίδραση των γεγονότων αυτών στα κρυπτονομίσματα είναι ιδιαίτερα έντονη. Τα κρυπτονομίσματα είναι, πλέον, σταθερά ασταθή. Αν και θεωρούνται ψηφιακά νομίσματα, οι κάτοχοί τους δεν τα αντιμετωπίζουν ως μέσο πληρωμής, αλλά ως χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία. Είναι πιο ευαίσθητα σε σχέση με τις μετοχές, με ορισμένους μεγάλους επενδυτές να τα επηρεάζουν σημαντικά. Περίπου το 2% των λογαριασμών Bitcoin κατέχουν το 95% των διαθέσιμων νομισμάτων, σύμφωνα με τη Flipside, εταιρεία κρυπτοαναλυτικών στοιχείων. Πέρυσι, λιγότερο από το 20% της προσφοράς Bitcoin διαπραγματευόταν ενεργά στην αγορά – το μεγαλύτερο μέρος της τηρείται σε μακροπρόθεσμους λογαριασμούς. Αυτό σημαίνει ότι οι συναλλαγές δεν χρειάζεται να είναι πολύ μεγάλες για να αλλάξουν δραματικά οι τιμές. Οι συναλλαγές κρυπτονομισμάτων είναι πολυάριθμες: η ύπαρξη αυτών των πολυάριθμων συναλλαγών αυξάνει την αστάθεια, καθώς συναλλαγές σε συγκεκριμένο συνάλλαγμα μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τις αγορές. Οι τιμές επηρεάζονται, επίσης, από την τεράστια αγορά παραγώγων (συμβόλαια που βασίζονται στην τιμή ενός υποκείμενου περιουσιακού στοιχείου, σε αυτήν την περίπτωση ενός κρυπτονομίσματος): οι συναλλαγές παραγώγων bitcoin είναι, κατά μέσο όρο, πενταπλάσιες από τις συναλλαγές spot του ίδιου του νομίσματος. Αυτά τα στοιχήματα, που γίνονται συνήθως σε μη ρυθμιζόμενα υπεράκτια ανταλλακτήρια, μπορούν να μεταβάλουν τις τιμές των κρυπτονομισμάτων, αυξάνοντας την αστάθεια.
Καθώς οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα ανακάμπτουν, περισσότερο καταξιωμένοι επενδυτές ξεκινάνε προσεκτικά τις πρώτες τους συναλλαγές στην εν λόγω αγορά. Κάτι τέτοιο θα έδινε την εντύπωση περισσότερου επαγγελματισμού και θα έκανε, μακροπρόθεσμα, τις τιμές λιγότερο ασταθείς. H σταθερότητα, ωστόσο, απέχει πολύ ακόμη. Υπάρχει η πιθανότητα περισσότερης ρύθμισης κρυπτονομισμάτων, με διαφορετικές χώρες να γίνονται, με διαφορετικούς τρόπους, περισσότερο αυστηρές στη διαχείρισή τους. Στην Αμερική, υπάρχει η πιθανότητα περισσότερης ρύθμισης των stablecoins, έναν τύπο κρυπτονομίσματος που συνδέεται με νόμισμα που εκδίδεται από την κυβέρνηση. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενέκρινε ένα πλαίσιο για την εποπτεία των ψηφιακών πληρωμών, στις οποίες συγκαταλέγονται και τα κρυπτονομίσματα. Ακόμη, οι μεταβαλλόμενες προσδοκίες για τα επιτόκια μπορεί κάλλιστα να συμβάλουν στη μεταβλητότητα των τιμών. Οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα, πιθανότατα, να συνεχίσουν να αποτελούν μία δύσκολη διαδρομή.
