Φοροδιαφυγή: Έρχεται λίφτινγκ στα φορο-κίνητρα για τις ηλεκτρονικές αποδείξεις

Από «κόσκινο» θα περάσουν τα φορολογικά κίνητρα που έχουν δοθεί στους φορολογούμενους προκειμένου να χρησιμοποιούν στις συναλλαγές τους το ηλεκτρονικό χρήμα καθώς όπως διαπιστώθηκε τα υφιστάμενα κίνητρα δεν έφεραν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα στο μέτωπο της φοροδιαφυγής.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η έκπτωση φόρου έως 2.200 ευρώ για τους φορολογούμενους που πληρώνουν με ηλεκτρονικό χρήμα αμοιβές σε 20 κλάδους επαγγελματιών όπως υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ταξί, κομμωτήρια, σχολές χορού, γυμναστήρια κ.α. Σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών το νέο καθεστώς κινήτρων για τις αποδείξεις θα παρουσιαστεί στο πρώτο εξάμηνο της θητείας της νέας κυβέρνησης εφόσον η Νέα Δημοκρατία αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ο λόγος της αποτυχίας του συγκεκριμένου μέτρου είναι ότι η μείωση του φόρου εισοδήματος που κερδίζει ο φορολογούμενος που ζητά και λαμβάνει απόδειξη από αυτές τις κατηγορίες επαγγελματιών είναι πολύ μικρότερη από την …έκπτωση που του κάνει ο επαγγελματίας στην τελική τιμή μη απαιτώντας τον ΦΠΑ 24% εφόσον ο φορολογούμενος δεχτεί να μην λάβει απόδειξη.

Και μάλιστα το κέρδος από την αποφυγή πληρωμής του ΦΠΑ 24%, μέσω της μη έκδοσης απόδειξης είναι για τον φορολογούμενο άμεσο ενώ το κέρδος της μείωσης του φόρου εισοδήματος εμφανίζεται πολλούς μήνες αργότερα και συγκεκριμένα το επόμενο έτος που θα υποβάλει τη φορολογική δήλωση.

Την ίδια ώρα, υπουργείο Οικονομικών και  Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προχωρούν στη διασύνδεση 540.000 ταμειακών μηχανών και λοιπών φορολογικών μηχανισμών με τα τερματικά POS των επιχειρήσεων.

Σε πρώτη φάση,  400.000 ταμειακές μηχανές θα διασυνδεθούν με τα POS μέχρι το τέλος Ιουλίου ενώ στόχος είναι η διασύνδεση να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο του 2023 ώστε να κλείσουν  «παράθυρα» φοροδιαφυγής τα οποία επιτρέπουν σήμερα σε επιχειρήσεις να αποφεύγουν την έκδοση αποδείξεων ακόμη κι αν πληρώνονται με κάρτες μέσω POS ή να αλλοιώνουν εκ των υστέρων τα δεδομένα των αποδείξεων που έχουν εκδώσει στους πελάτες τους ή ακόμη και να «εξαφανίζουν» από τη μνήμη των φορολογικών μηχανισμών αποδείξεις που έχουν δώσει στους πελάτες τους.

Το σχέδιο δράσης κινείται σε τρεις άξονες:

• Διασύνδεση ταμειακών με POS. Από τους φορολογικούς ελέγχους διαπιστώθηκε ότι η πληρωμή με κάρτα δεν συνοδεύεται από απόδειξη, ορισμένες επιχειρήσεις δικαιολογούν τον τζίρο των καρτών με αποδείξεις άλλων συναλλαγών και ορισμένες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν POS που εκκαθαρίζονται εκτός Ελλάδος. Με τη διασύνδεση ταμειακών – POS η πληρωμή με κάρτα θα πραγματοποιείται μόνο όταν η απόδειξη εκδοθεί από την ταμειακή ενώ το POS δεν μπορεί να δεχθεί «ελεύθερες συναλλαγές», δηλαδή συναλλαγές εκτός του ΦΗΜ. Μέχρι τον Ιούνιο του 2023 η υποχρεωτική διασύνδεση θα γίνει συνολικά για 400.000 ταμειακές – POS για επιχειρήσεις με τζίρο μέχρι 100.000 ευρώ ενώ μέχρι τέλος Ιουλίου 2023 για επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 100.000 ευρώ.
• Νέου τύπου φορολογικοί μηχανισμοί. Με τους μηχανισμούς που χρησιμοποιούνται σήμερα από τις επιχειρήσεις η έκδοση αποδείξεων βασίζεται σε αρχεία που αποθηκεύονται μόνο στον υπολογιστή, οι μηχανισμοί δεν  αποθηκεύουν αξίες στη φορολογική μνήμη ενώ έχουν διαπιστωθεί και παρακάμψεις στη λειτουργία των μηχανισμών. Για την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων περίπου 140.000 φορολογικοί μηχανισμοί θα αποσυρθούν μέχρι τον Οκτώβριο και θα αντικατασταθούν από νέους μηχανισμούς οι οποίοι αποθηκεύουν όλα τα ποσά στη φορολογική τους μνήμη, εκδίδουν σχετικές αναφορές και διαβιβάζουν απευθείας, και όχι μέσω υπολογιστή τις συναλλαγές στην ΑΑΔΕ
• «Έξυπνοι» ηλεκτρονικοί μηχανισμοί στην εστίαση. Σήμερα χρησιμοποιούνται υπολογιστές που δεν καταγράφουν τραπέζια και παραγγελίες, οι παραγγελίες «περνούν» σε αρχεία στον υπολογιστή και όχι στην ταμειακή, εκδίδονται δελτία παραγγελίας που στη συνέχεια είτε ακυρώνονται, χωρίς να καταγράφονται στην φορολογική μνήμη του μηχανισμού, είτε δεν εκδίδεται τελική απόδειξη ενώ εκ των υστέρων διαγράφεται τζίρος. Με τη χρήση νέων φορολογικών μηχανισμών η απόδειξη εκτυπώνεται μόνο από ενσωματωμένο εκτυπωτή, καταγράφονται στη φορολογική μνήμη οι εκκρεμείς παραγγελίες («ανοικτά» τραπέζια) και οι εκκρεμείς προς έκδοση αποδείξεις ενώ εκδίδεται “Z” εφόσον έχουν κλείσει όλα τα ανοικτά τραπέζια.

Η κάλυψη του κόστους αναβάθμισης και αντικατάστασης ταμειακών μηχανών και ηλεκτρονικών μηχανισμών θα γίνει από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 165 εκατ. ευρώ και οι αιτήσεις για τα voucher θα τρέξουν σε δύο κύκλους, μέχρι 15 Μαΐου και μέχρι 30 Ιουνίου. Σημειώνεται ότι ήδη έχουν υποβληθεί 50.000 αιτήσεις από τις επιχειρήσεις.