Εργαζόμενοι συνταξιούχοι: Χωρίς «αφορολόγητο» αλλά με διπλή φόρμουλα το νέο «πέναλτι»

ωρίς «αφορολόγητο» αλλά με διπλό σύστημα παρακράτησης – άλλη φόρμουλα για μισθωτούς και άλλη για ελεύθερους επαγγελματίες – έρχεται το φθινόπωρο το νέο «πέναλτι» για τους εργαζόμενους συνταξιούχους.

Το νέο σύστημα θα μπει σε εφαρμογή από τις αρχές του 2024, προκειμένου να αναπτυχθούν το ερχόμενο φθινόπωρο και τον χειμώνα τα απαραίτητα λογισμικά.  

Η διάταξη βρίσκεται υπό επεξεργασία και τα δημοσιονομικά τεστ συνεχίζονται, με στόχο να μην προκληθεί τρύπα στον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ τον επόμενο χρόνο. Στόχος είναι η διάταξη να ενσωματωθεί στο εργασιακό νομοσχέδιο το φθινόπωρο.

Από το πρώτο ευρώ

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Η», κερδίζει πλέον έδαφος το σενάριο να μην υπάρχει εν τέλει «αφορολόγητο» εισόδημα για τους εργαζόμενους συνταξιούχους και η νέα παρακράτηση να επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ. Υπενθυμίζεται πως στο τραπέζι είχε πέσει σενάριο να υπάρξει ένας «κόφτης» προς τα κάτω στην παρακράτηση, ώστε αυτή να μην επιβάλλεται σε εισοδήματα έως 413 ευρώ το μήνα (μια Εθνική Σύνταξη) και 4.956 ευρώ το χρόνο. Ταυτόχρονα εξετάζονταν και «κόφτης» προς τα πάνω στην ποσοστιαία εισφορά, ώστε να μην υπερβαίνει σε ποσό τα 413 ευρώ το μήνα (μια Εθνική Σύνταξη).   

Το βασικό σενάριο πλέον προβλέπει πως η ποσοστιαία παρακράτηση θα επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ, χωρίς πλαφόν προς τα κάτω. Το ποσοστό της παρακράτησης αναμένεται να είναι κοντά στο 15%.

Παραδείγματα

Παράδειγμα 1: 

• Συνταξιούχος με σύνταξη 1.000€ που εργάζεται ως μισθωτός και λαμβάνει αμοιβή 800€ το μήνα. 
• Έχει σήμερα «πέναλτι» 300€ (30% επί των 1.000€)
• Από 1/1/2024 το «πέναλτι» καταργείται και επιβάλλεται μια πρόσθετη, μη ανταποδοτική εισφορά στο εισόδημα του ύψους 15%.   
• Με το νέο σύστημα θα έχει παρακράτηση 120€ από το μισθό
• Κερδίζει 180€ το μήνα 

Παράδειγμα 2:

• Συνταξιούχος με σύνταξη 900€ που εργάζεται ως μισθωτός και λαμβάνει αμοιβή 1.500€ το μήνα. 
• Έχει σήμερα «πέναλτι» 270€ (30% επί των 900€)
• Από 1/1/2024 το «πέναλτι» καταργείται και επιβάλλεται μια πρόσθετη, μη ανταποδοτική εισφορά στο εισόδημα του ύψους 15%.   
• Με το νέο σύστημα θα έχει παρακράτηση 225€ από το μισθό
• Κερδίζει 45€ το μήνα 

Το πλαφόν 

Η νέα φόρμουλα αναμένεται να προβλέπει τελικά ένα και όχι δυο πλαφόν. Στο επικρατέστερο σενάριο η ποσοστιαία παρακράτηση δεν θα μπορεί να υπερβαίνει σε απόλυτα νούμερα το ποσό μιας Εθνικής Σύνταξης, δηλαδή σήμερα τα 413 ευρώ το μήνα και 4.956 ευρώ το χρόνο (12 εθνικές συντάξεις το χρόνο). Αυτός ο «κόφτης» αναμένεται να μπει στην διάταξη για να μην προκύπτει υπέρογκη παρακράτηση σε μερίδα υψηλόμισθων συνταξιούχων. 

Παράδειγμα 3

• Συνταξιούχος με σύνταξη 1.500 ευρώ και εισόδημα από απασχόληση 45.000 ευρώ το χρόνο (3.750 ευρώ το μήνα).  
• Με το σημερινό καθεστώς ο εν λόγω συνταξιούχος χάνει 450 ευρώ το μήνα, δηλαδή 5.400 ευρώ το χρόνο.
• Με το νέο καθεστώς θα έχει «πέναλτι» 15% στο ποσό που υπερβαίνει το ποσό μιας Εθνικής Σύνταξης (413 ευρώ σήμερα, 4.956 ευρώ το χρόνο).  
• Το νέο πέναλτι προκύπτει στα 6.006 ευρώ το χρόνο, δηλαδή 500 ευρώ το μήνα.
• Επειδή όμως υπάρχει ο δεύτερος «κόφτης», το ύψος της μηνιαίας παρακράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό 12 εθνικών συντάξεων το χρόνο.
• Έτσι η παρακράτηση πέφτει στα 413 ευρώ το μήνα και 4.956 ευρώ το χρόνο.
• Θα έχει όφελος 444 ευρώ το χρόνο (αντί ζημίας 606 ευρώ το χρόνο). 

Τι θα ισχύσει για ελεύθερους επαγγελματίες

Το νέο σύστημα του «πέναλτι» εξετάζεται να έχει διπλή φόρμουλα η οποία θα «κουμπώνει» στις ιδιαιτερότητες τόσο των μισθωτών όσο και των ελεύθερων επαγγελματιών. Στόχος - μεταξύ άλλων - είναι να μπορεί να εισπραχθεί ήδη από το 2024, καθώς αν εισπραχθεί για πρώτη φορά το 2025 με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2024, του χρόνου θα δημιουργηθεί μια «τρύπα» στον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ. 

Έτσι, αν για τους μισθωτούς η τελική φόρμουλα προβλέπει μια πρόσθετη, μη ανταποδοτική εισφορά στο εισόδημα τους από τη μισθωτή απασχόληση, για τους ελεύθερους επαγγελματίες εξετάζεται η παρακράτηση να υπολογίζεται στο 50% της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει οι επαγγελματίες. 

Έτσι ο συνταξιούχος που αυτοαπασχολείται κερδίζει το 100% της σύνταξής του και πληρώνει επαυξημένη κατά 50% την ασφαλιστική εισφορά που έχει επιλέξει. Για την μεγάλη πλειοψηφία που έχουν επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, το νέο «πέναλτι» θα είναι 115 ευρώ το μήνα.

Αναλυτικά: 

• 1η κατηγορία (εισφορά 230€): «πέναλτι» 115€ = Συνολική νέα εισφορά: 345€
• 2η κατηγορία (εισφορά 276€): «πέναλτι» 138€ = Συνολική νέα εισφορά: 414€
• 3η κατηγορία (εισφορά 331€): «πέναλτι» 165€ = Συνολική νέα εισφορά: 496€
• 4η κατηγορία (εισφορά 398€): «πέναλτι» 199€ = Συνολική νέα εισφορά: 597€   

Παράδειγμα 4

• Συνταξιούχος με σύνταξη 900€ που εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και ασφαλίζεται στην 1η ασφαλιστική κλάση (230 ευρώ εισφορά συντάξης και υγείας). 
• Έχει σήμερα «πέναλτι» 270€ (30% επί των 900€)
• Από 1/1/2024 το «πέναλτι» καταργείται και αυξάνει η εισφορά που πληρώνει στον ΕΦΚΑ κατά 50% (μη ανταποδοτικό σκέλος)    
• Με το νέο σύστημα θα έχει πρόσθετη εισφορά 115€
• Κερδίζει 155€ το μήνα

Πώς θα εισπράττεται η παρακράτηση

Στόχος του νέου συστήματος είναι η εισφορά να ξεκινήσει να εισπράττεται ήδη από το 2024, καθώς από του χρόνου θα αποδίδεται ολόκληρη η σύνταξη. Γι αυτό φαίνεται πως απορρίπτεται το σενάριο να εισπράττεται με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, κάτι που θα άνοιγε μια τρύπα στον ΕΦΚΑ την επόμενη χρονιά. 

Έτσι για τους μισθωτούς η νέα μη ανταποδοτική εισφορά θα παρακρατείται - μαζί με τις άλλες ανταποδοτικές εισφορές - απευθείας από τα λογιστήρια των επιχειρήσεων. Αντίστοιχα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα ξεκινήσουν να πληρώνουν την επαυξημένη κατά 50% εισφορά από του χρόνου.