ΕΚΤ: Απαισιόδοξοι οι Έλληνες για τιμές ακινήτων και στεγαστικά δάνεια

Απαισιόδοξοι εμφανίζονται οι Έλληνες πολίτες τόσο για τις φετινές τιμές των ακινήτων όσο και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, όπως δείχνει ειδική έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ειδικότερα, για νέες σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων φέτος ετοιμάζονται οι πολίτες στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα των καταναλωτών της ευρωζώνης που έκανε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τον Δεκέμβριο του 2023 σε 11 χώρες και στην οποία περιλαμβάνεται για πρώτη φορά η χώρα μας. Οι χώρες που προστέθηκαν είναι η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Αυστρία, η Πορτογαλία και η Φινλανδία. Μέχρι τώρα εξετάζονταν οι απαντήσεις στις μεγαλύτερες οικονομίες και δη μεταξύ της Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Ολλανδίας και Βελγίου.

Εκτιμήσεις για τα ακίνητα

Σύμφωνα με την έρευνα, οι πολίτες εκτιμούν ότι το επόμενο 12μηνο οι τιμές των κατοικιών θα αυξηθούν πάνω από 8%, ποσοστό τετραπλάσιο σε σχέση με την Ευρωζώνη, όπου προβλέπεται μέση αύξηση 2,2%, ελαφρά χαμηλότερη από το 2,4% στην αντίστοιχη έρευνα της ΕΚΤ τον Νοέμβριο.

Οι προσδοκίες αυτές συνδέονται προφανώς με τις υψηλές αυξήσεις των τιμών στην ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια, παρά τη μεγάλη αύξηση των επιτοκίων για τα στεγαστικά δάνεια, ενώ στην Ευρωζώνη σημειώθηκε αισθητή επιβράδυνση και σε ορισμένες χώρες μειώσεις των τιμών.

Στην ομάδα των αρχικών έξι χωρών της έρευνας, οι απαισιόδοξοι Ολλανδοί όπου εκφράζονταν και οι πιο μεγάλοι φόβοι για φούσκα εδώ και μία διετία, μετά τον Μάιο του 2023, ξεκίνησαν ράλι προσδοκιών για τις μέσες τιμές ακινήτων και έχουν προσεγγίσει τους Ισπανούς πλέον αναμένοντας εκ νέου αύξηση τιμών των κατοικιών σχεδόν κατά 3,5%

Στην άλλη ομάδα με την Ελλάδα η μέση εκτίμηση για αύξηση τιμών στις κατοικίες άνω του 8% το επόμενο δωδεκάμηνο, είναι η υψηλότερη. Ακολουθούν οι Πορτογάλοι με εκτίμηση για μέση άνοδο περίπου 5%. Στο άλλο άκρο οι Φινλανδοί, προβλέπουν ότι οι τιμές είναι έτοιμες να βρουν σταθερότητα, αν και είναι ακόμα αρνητικές

Και στην Ιταλία οι εκτιμήσεις του επόμενου δωδεκαμήνου για τα επιτόκια στεγαστικών δανείων, έχουν πτωτική τάση τους τελευταίους μήνες. Ο πήχης πέρασε κάτω από το 6% μετά τον Ιούλιο του 2023. Οι υπόλοιποι του γκρουπ των άλλων ισχυρότερων οικονομιών στην Ευρώπη, προσβλέπουν ποσοστά λίγο κάτω από 5%.

Αιτήματα για δάνεια

Το ποσοστό των Ελλήνων που έκαναν αίτηση για να πάρουν κάποιο δάνειο το τελευταίο τρίμηνο ήταν υψηλότερο από 10% αλλά χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωζώνη (υψηλότερο από 16%). οι αιτήσεις για δάνεια νοικοκυριών έχουν αυξηθεί πολύ στη Γερμανία με έντονη τάση και με λιγότερη έντονη, αλλά μεγάλη στην Ισπανία. Και στις δύο χώρες το 20% των ερωτηθέντων έχει κάνει αίτηση για δάνειο. Οι αιτήσεις Γερμανών και Ισπανών έχουν οδηγήσει τη μέση ζήτηση σε δάνεια νοικοκυριών στην Ευρώπη, σε ποσοστά πάνω από 16% στην Ευρώπη.

Ο βραχνάς των επιτοκίων

Αναφορικά με τα στεγαστικά δάνεια οι Ελληνες προβλέπουν ότι τα επιτόκια στο τέλος του 2024 θα κινούνται σε επίπεδα πάνω από 6%, υψηλότερα από το 5,3% που αναμένουν κατά μέσο όροι οι πολίτες της Ευρωζώνης. Οι προσδοκίες αυτές είναι υψηλές καθώς μάλιστα είναι ορατή η προοπτική μείωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ φέτος.

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, η διαφορά στις προσδοκίες για αύξηση των τιμών των κατοικιών μεταξύ των εισοδηματικών ομάδων συνέχισε πάντως να διευρύνεται, καθώς τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο εισοδηματικό πεμπτημόριο (20% των ασθενέστερων εισοδηματικά), ανέμεναν 1,5 ποσοστιαία μονάδα υψηλότερη ανάπτυξη από εκείνα του κορυφαίου εισοδηματικού πεμπτημόριου.

Οι μέσες προσδοκίες για τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στο επόμενο δωδεκάμηνο στην Ευρώπη, προβλέπουν μείωση στο 5,3%, από 5,5% τον Νοέμβριο, με τα νοικοκυριά με το χαμηλότερο εισόδημα να αναμένουν τα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων.

Οι διάμεσες εκτιμήσεις για επιτόκια δίνουν χαμηλότερες τιμές για τα στεγαστικά επιτόκια στην Ευρώπη. Το επόμενο δωδεκάμηνο το διάμεσο στεγαστικό επιτόκιο προβλέπεται στο 4,5% από 4,8% τον Νοέμβριο.

Επιπλέον, η πρόσβαση σε δάνεια για νοικοκυριά και ιδιώτες, έτσι όπως την αντιλαμβάνονταν στο προηγούμενο δωδεκάμηνο, ήταν η πλέον  δύσκολη, ενώ αναμένεται να γίνει οριακά ευκολότερη στο επόμενο δωδεκάμηνο.