Δημοσιονομικό όφελος έως €170 εκατ από τους εργαζόμενους συνταξιούχους

Εκτός από τους συνταξιούχους που ξαναπήραν το 30% της σύνταξης που κοβόταν λόγω απασχόλησης, κερδισμένος μπορεί να βγει ο ΕΦΚΑ με τις νέες κρατήσεις που θα έχουν από 1/1/2024 οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι.

Το συνολικό όφελος από το νέο καθεστώς μπορεί να φτάσει έως 170 εκατ. ευρώ υπό την προϋπόθεση ότι θα δηλώσουν την απασχόληση περισσότεροι συνταξιούχοι, έστω και αν βγάζουν μικρότερο εισόδημα.

Στην ειδική μελέτη της Μονάδας Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Εργασίας, που εκπονήθηκε ενόψει των αλλαγών στο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων, την οποία αποκαλύπτει το Capital.gr, καταγράφονται 3+2 εναλλακτικά σενάρια για τα οικονομικά αποτελέσματα που συνεπάγονται για τον ΕΦΚΑ και για τα φορολογικά έσοδα η κατάργηση της μείωσης 30% από τις συντάξεις και η θέσπιση νέων και μικρότερων κρατήσεων.

Τα συμπεράσματα της μελέτης περιγράφονται με λεπτομέρεια στη γνωμοδότηση που έκανε το Ελεγκτικό Συνέδριο για τις συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις του νέου νόμου που αφορούν το Δημόσιο. Ο λόγος που η μελέτη πέρασε απαρατήρητη είναι επειδή περιλαμβάνεται μέσα στην πολυσέλιδη γνωμοδότηση (σελίδες 13 και 14) και δεν αποτελεί αυτόνομο κείμενο. Παρά ταύτα, τα όσα αναφέρουν οι εμπειρογνώμονες είναι άκρως αποκαλυπτικά και καταδεικνύουν ότι από τις αλλαγές στο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων μπορεί να βγούν όλοι κερδισμένοι, καθώς: 

* Οι συνταξιούχοι δεν θα έχουν μειώσεις στη σύνταξη.

* Ο ΕΦΚΑ θα έχει έξτρα πόρους από τις νέες κρατήσεις.

* Το κράτος θα αυξήσει τα έσοδα από φόρους, διότι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι θα δηλώνουν μεγαλύτερο εισόδημα τώρα που δεν τους μειώνεται η σύνταξη.

Τα οφέλη τελούν υπό την αίρεση ότι θα αυξηθεί ο αριθμός των συνταξιούχων που θα δηλώσουν ότι εργάζονται, γιατί το μεγαλύτερο αντικίνητρο που τους απέτρεπε από τη δήλωση ήταν η μείωση σύνταξης κατά 30%, που έχει καταργηθεί.  

Με το νέο σύστημα κρατήσεων οι συνταξιούχοι με μισθωτή εργασία θα έχουν κράτηση 10% στον μισθό, ενώ οι συνταξιούχοι-ελεύθεροι επαγγελματίες θα καταβάλλουν εισφορές με προσαύξηση κατά 50% για κύρια ασφάλιση και αν έχουν και επικουρική η προσαύξηση θα είναι 40% + 40% στις εισφορές κύριας και επικουρικής ασφάλισης αντίστοιχα.

Σήμερα δηλώνουν απασχόληση περίπου 40.000 συνταξιούχοι, ενώ ο πραγματικός αριθμός ξεπερνά τους 100.000 που σημαίνει ότι οι περισσότεροι παίρνουν σύνταξη χωρίς μείωση και μισθό-μεροκάματο αδήλωτα σε ΕΦΚΑ και εφορία.

Η μελέτη έχει 3 σενάρια για αύξηση του πλήθους των συνταξιούχων που θα δηλώνουν ότι εργάζονται: κατά 50%, κατά 100% και κατά 200%. Στα τρία σενάρια βάζει και 2 παραμέτρους, που αφορούν στο εισόδημα των συνταξιούχων από την εργασία τους. 

Η πρώτη παράμετρος μετρά τι δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα προκύψει αν αυξηθούν οι συνταξιούχοι που θα δηλώσουν απασχόληση έχοντας τα ίδια εισοδήματα με όσους δηλώνουν σήμερα ότι εργάζονται. 

Η δεύτερη παράμετρος λαμβάνει υπόψη το δημοσιονομικό αποτέλεσμα αν η αύξηση των απασχολούμενων συνταξιούχων συνδυαστεί με μικρότερα εισοδήματα από την εργασία τους.

Το βασικό σενάριο της μελέτης εκτιμά ότι με την κατάργηση του πέναλτι 30% από τις συντάξεις επιστρέφονται 102,15 εκατ. ευρώ ετησίως στους 40.000 υφιστάμενους εργαζόμενους συνταξιούχους. Κατά το ποσό αυτό μειώνονται τα έσοδα του ΕΦΚΑ. Στον πρώτο χρόνο εφαρμογής του μέτρου (2024) ο ΕΦΚΑ θα μειώσει την επιβάρυνση (απώλεια εσόδων) στα 82 εκατ. ευρώ αν δεν πάει κανένας καινούργιος συνταξιούχος να δηλώσει ότι εργάζεται.

Τα 3 εναλλακτικά σενάρια και οι 2 παραδοχές βασίζονται σε αύξηση των συνταξιούχων που θα δηλώνουν απασχόληση με διαβαθμίσεις στο εισόδημα.

Σύμφωνα με τα σενάρια της μελέτης:

1. Με μια αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 50%, ήτοι στους 60.000 από 40.000 σήμερα, ο ΕΦΚΑ ισοσκελίζει την απώλεια και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι θετικό κατά 85 εκατ.ευρώ. Αν η αύξηση των συνταξιούχων κατά 50% συνδυαστεί με μικρότερα εισοδήματα από απασχόληση, τότε προκύπτει επιβάρυνση 8,1 εκατ. ευρώ για τον ΕΦΚΑ.

2. Με μια αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 100%, ήτοι στους 80.000, και με σταθερό εισόδημα, το συνολικό όφελος από κρατήσεις και φόρους φτάνει στα 201 εκατ. ευρώ. Αν αυξηθούν οι συνταξιούχοι κατά 100% αλλά δηλώνουν μικρότερο εισόδημα από εργασία, το όφελος  πέφτει στα 42,5 εκατ. ευρώ.

3. Με μια αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 200%, ήτοι στους 120.000, χωρίς μείωση στο εισόδημα από εργασία, το συνολικό όφελος από κρατήσεις και φόρους φτάνει στα 252 εκατ., ευρώ. Αν αυξηθούν οι συνταξιούχοι στους 120.000, αλλά μειωθούν τα εισοδήματα που αποκτούν από εργασία, τότε το όφελος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 170,9 εκατ. ευρώ.