Απών το "Made in Greece" ελαιόλαδο από την Ιταλία – Πώς μπορεί να μπει στην αγορά

Η Ιταλία, μπορεί να αποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Ελλάδας στον τομέα του ελαιόλαδου, καθώς το 64,67% της αξίας των συνολικών ελληνικών εξαγωγών ελαιόλαδου και το 75,88% του συνολικού όγκου κατευθύνεται στην ιταλική αγορά, ωστόσο, όπως αναφέρεται σε σχετικό report του γραφείου ΟΕΥ στην Ρώμη, το επώνυμο ελληνικό ελαιόλαδο απουσιάζει από τις αλυσίδες supermarket.

Ο λόγος είναι ότι αυτό εισάγεται χύδην και χρησιμοποιείται για την παραγωγή μίγματος ελαιόλαδου, το οποίο στη συνέχεια, πωλείται στην εγχώρια αγορά και στις αγορές του εξωτερικού ως “μείγμα ελαιόλαδου Ε.Ε.” ή “μείγμα ελαιόλαδου ΕΕ και τρίτων χωρών”. 

Πώς το “Made in Greece” γίνεται “Made in Italy”

Η εν λόγω διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα την εγγραφή του “μείγματος ελαιόλαδου” στη συνείδηση των καταναλωτών διεθνώς ως προϊόν "Μade in Italy". 

Οι διανομείς

Οι οργανωμένοι μεγάλοι διανομείς αποτελούν το σημαντικότερο δίκτυο προώθησης του ελαιόλαδου, καθώς διακινούν προϊόντα, τα οποία παράγονται από τους μεγαλύτερους και βιομηχανοποιημένους παραγωγούς. Οι τελευταίοι διαθέτουν στην αγορά τυποποιημένα ελαιόλαδα, που προκύπτουν κυρίως από την ανάμειξη ελαιόλαδων από διαφορετικές περιοχές/χώρες προέλευσης. Παράλληλα, λαμβάνουν χώρα οι απευθείας πωλήσεις σε περιοχές όπου λειτουργούν τοπικές παραδοσιακές αγορές παραγωγής ελαιόλαδου και σε αγροτουριστικές περιοχές. 

Από private label το 26% των πωλήσεων
Ακόμη, σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen σχετικά με τις πωλήσεις ελαιόλαδου από το δίκτυο των supermarkets κατά τη διάρκεια του 2021, το μεγαλύτερο μερίδιο πωλήσεων (26%) παρθένου και εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου αφορούσε σε ελαιόλαδο ιδιωτικής ετικέτας (private label), ακολουθούμενο από τα προϊόντα των εταιρειών:

• Farchioni
• Monini
• Deoleo
• Costa d’oro
• De Cecco
• Coricelli
• De Santis
• Olio Dante

Ο ανταγωνισμός

Εξετάζοντας τις τιμές και τα είδη ελαιόλαδου που πωλούνται στις μεγαλύτερες αλυσίδες supermarket της Bόρειας Ιταλίας, μπορεί κανείς να διαπιστώσει τα εξής:

• Όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα ράφια των supermarkets ανήκουν στην κατηγορία Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο.
• Η απουσία επώνυμου ελληνικού ελαιόλαδου από τα ράφια των ιταλικών supermarkets.
• Τα ελαιόλαδα συσκευάζονται συνήθως, σε γυάλινη φιάλη του ενός λίτρου, ενώ η μεγαλύτερη συσκευασία δεν ξεπερνά τα 5lt.
• Η τιμή αναφέρεται στο βάρος της φιάλης και δεν αναγράφεται η τιμή ανά λίτρο.
• Η προέλευση δηλώνει τον τόπο παραγωγής του ελαιόλαδου.

Πώς μπορεί να διεισδύσει στην αγορά το επώνυμο και τυποποιημένο ελαιόλαδο

Για να μπορέσει να εισέλθει στην ιταλική αγορά το επώνυμο ελληνικό τυποποιημένο ελαιόλαδο, το γραφείο του ΟΕΥ αναφέρει ότι οι παραγωγοί μπορούν να προβούν στις παρακάτω ενέργειες:

• Απαιτείται σταθερή και όχι αποσπασματική προβολή του ελληνικού ελαιόλαδου, με συνεχόμενη συμμετοχή σε εξειδικευμένες εμπορικές εκθέσεις τροφίμων και ποτών. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντική η εθνική συμμετοχή στις διεθνείς εμπορικές εκθέσεις τροφίμων και ποτών στην Ιταλία Cibus και Tuttofood
• Διοργάνωση ταξιδιών εξοικείωσης (farm trip) με δημιοσιογράφους εξειδικευμένων εντύπων και εμπορικών αγοραστών (buyers) σε ελαιοτριβεία και εταιρείες παραγωγής και εμφιάλωσης ελαιόλαδου στην Ελλάδα, οι οποίες θα συνοδεύονται από παράλληλες εκδηλώσεις γευσιγνωσίας λαδιού
• Διοργάνωση στην αγορά γαστρονομικών εκδηλώσεων με υψηλής ποιότητας ελληνικά προϊόντα και οι οποίες θα απευθύνονται σε δημοσιογράφους εξειδικευμένων εντύπων, bloggers και influencers
• Η προώθηση ελληνικού ελαιόλαδου ιδιωτικής ετικέτας στις αλυσίδες τροφίμων στην Ιταλία παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες, που οφείλονται στο υψηλό κόστος της μεταφοράς, της εμφιάλωσης και της πρώτης ύλης και έχουν σαν αποτέλεσμα το ελληνικό προϊόν να καθίσταται μη ανταγωνιστικό σε σχέση με το ελαιόλαδο που εμφιαλώνεται στη χώρα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Έλληνες εξαγωγείς θα πρέπει να ενώσουν τις προσπάθειές τους, ώστε να διαπραγματευτούν τη θέση τους στα supermarkets με επώνυμα προϊόντα ελαιόλαδου "Μade in Greece"
• Συμμετοχή των παραγωγών και εξαγωγέων προϊόντων εκλεκτών ειδών (delicatessen) σε διοργανώσεις διαγωνισμών γευσιγνωσίας λαδιού στην Ιταλία
• Προσπάθειες μεγαλύτερης συμμετοχής Ιταλών αγοραστών στα προγράμματα προσκεκλημένων αγοραστών των εμπορικών εκθέσεων τροφίμων και ποτών, οι οποίες διοργανώνονται στην Ελλάδα (hosted buyers programme)
• Αξιοποίηση της γεωγραφικής εγγύτητας και του τουριστικού ρεύματος στη χώρα μας. Απαιτείται συλλογική προσπάθεια για την προβολή του αγροτουρισμού από τουριστικούς και άλλους φορείς (περιφέρειες, κλαδικές ενώσεις κ.α).
• Οι εξαγωγείς θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους την προώθηση περιβαλλοντικά βιώσιμης συσκευασίας. Το Μιλάνο και η Περιφέρεια της Λομβαρδίας αποτελούν πόλους πρωτοπορίας στην προστασία του περιβάλλοντος και οι εταιρείες που θα επενδύσουν στην έρευνα και ανάπτυξη περιβαλλοντικά βιώσιμων συσκευασιών, θα αποκτήσουν πλεονέκτημα στον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένων καταναλωτών.