Αποφασίζουν διάλυση του ευρώ οι Γερμανοί δικαστές;

Όταν η Κομισιόν απειλεί με «μηνύσεις», ύστερα από την απόφαση που πήρε το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο ενάντια στο «τύπωμα χρήματος» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ένα είναι σίγουρο: Κάτι συμβαίνει στην Ευρωζώνη.

Η υπόθεση δεν είναι -μόνο- μια σύνθετη νομική υπόθεση, η οποία αφορά σε 2 τρισ. ευρώ ομολόγων που έχει ήδη «μαζέψει» από την αγορά η ΕΚΤ και συνεχίζει.

Έχει τεράστια πολιτική σημασία αλλά και θεσμική, αφού φέρνει σε πρώτο πλάνο την αντιφατική δομή της ευρωζώνης. 

Η ΕΚΤ δημιουργεί (εξ ου το «τυπώνει») χρήμα με το οποίο αγοράζει κρατικά ομόλογα από την αγορά και έτσι, έμμεσα, στηρίζει τις χώρες που τα εκδίδουν.

Μόνο αρμόδιο δικαστήριο για τις ενέργειες της ΕΚΤ είναι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Όμως για την Bundesbank, την κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, που είναι «ένα πράγμα» με την ΕΚΤ, αρμόδιο είναι το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας το οποίο εδρεύει στην Καρλσρούη. Η Budesnbank, για παράδειγμα, πραγματοποιεί τις αγορές ομολόγων για λογαριασμό της ΕΚΤ (όπως κάνουν αντίστοιχα και οι κεντρικές τράπεζες των άλλων χωρών μελών, αφού όλες μαζί συγκροτούν το Ευρωσύστημα, μαζί με την ΕΚΤ).

Επομένως, ναι μεν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί να εγκρίνει τις ενέργειες της ΕΚΤ (όπως και έχει ήδη κάνει), αλλά όταν το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο πει «όχι» στις ενέργειες της Bundesbank, τότε έρχεται στην επιφάνεια το βαθύτερο πρόβλημα της ευρωζώνης, αφού η τελευταία δεν συνοδεύεται από πολιτική ένωση. 

Αυτός είναι και ο λόγος που στις Βρυξέλλες και όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν χάσει τον ύπνο τους.

Τι θα συμβεί εάν αύριο τα εθνικά δικαστήρια άλλων ευρωπαϊκών χωρών αμφισβητήσουν τις ενέργειες της κεντρικής τους τράπεζας, ή αποφάσεις της Κομισιόν;

Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τάχθηκε εναντίον της απόφασης των δικαστών της Καρλσρούης.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, διαμήνυσε, βέβαια, μέσω επιστολής της προς το Γερμανό ευρωβουλευτή Sven Giegold, πως «οι Βρυξέλλες εξετάζουν επιλογές, συμπεριλαμβανομένης ακόμη και της νομικής δράσης κατά της Γερμανίας».

Αλλά είναι βέβαιο ότι οι «μηνύσεις» μεταξύ των θεσμών της ευρωζώνης δεν είναι ο καλύτερος οιωνός για το μέλλον της.

Πολλώ δεν μάλλον που ήδη η απόφαση των δικαστών της Καρλσρούης δημιουργεί ένα πολιτικό εμπόδιο το οποίο δεν επιτρέπει στην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση στις χώρες του Νότου σχετικά με το υπό σύσταση Ταμείο Ανάκαμψης, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι η κυβέρνησή της το θωρεί σκόπιμο.