Λίγο πριν από την πρώτη παρουσίαση του κεντρικού δελτίου του Open, η Νίκη Λυμπεράκη μιλά στο «TV Έθνος» για τη συνεργασία της με το Ανοιχτό Κανάλι, τον ρόλο των δελτίων σε ένα νέο περιβάλλον και τους σκοπούς που πρέπει να υπηρετεί η ενημέρωση. Επιβεβαιώνει πως θα παρουσιάζει και βραδινή ενημερωτική εκπομπή και θυμάται τη στιγμή που της έχει εντυπωθεί την ώρα που βρισκόταν στον τηλεοπτικό αέρα.
Θέλω να ξεκινήσουμε με τη συνεργασία σας με το Open. Πώς ήρθε η πρόταση και ποια ήταν τα κριτήρια με τα οποία την αποδεχθήκατε;
H ομάδα του Open μου πρότεινε να αναλάβω την παρουσίαση του δελτίου και δεν σας κρύβω πως ήταν για εμένα μια νέα πρόκληση. Ως τηλεθεατής, παρακολουθώντας την πορεία του καναλιού, πιστεύω πως το Open θα πάει πολύ καλά. Οσον αφορά στα κριτήρια, το δελτίο ειδήσεων έδωσε εξαρχής έμφαση στην πολιτική, την οικονομία και στα θέματα της διεθνούς επικαιρότητας. Τρεις βασικοί πυλώνες ενός δελτίου. Πολλές φορές στην τηλεόραση δεν είναι αυτονόητο πως τα θέματα επιλέγονται και ιεραρχούνται με βάση τη σπουδαιότητά τους. Η τηλεόραση είναι εικόνα και πολλές φορές η εικόνα υπαγορεύει μια διαφορετική ιεράρχηση. Το Open από την πρώτη του γνωριμία με το κοινό έδωσε έμφαση στην ανάδειξη των σημαντικών θεμάτων. Η ιεράρχηση στα θέματα του δελτίου του Open ταυτίζεται με τη δική μου δημοσιογραφική οπτική. Επιπλέον, ο σταθμός έχει μια πολύ καλή δημοσιογραφική ομάδα. Είτε είναι συνάδελφοι έμπειροι με μακρά πορεία ή νεότεροι που αποδεικνύουν πως έχουν όλα τα προσόντα που χρειάζονται για να γίνεται σωστά η δουλειά. Πάθος και προσήλωση στη δεοντολογία. Και βέβαια μέτρησε η παρουσία του γενικού διευθυντή Ειδήσεων και Ενημέρωσης Δημήτρη Μιχαλέλη και του διευθυντή Ειδήσεων Στράτου Μπαλή.
Θα ήθελα να μου πείτε πώς είναι η μέχρι τώρα πρώτη εντύπωση που έχετε αποκομίσει από τις πρώτες ημέρες της παρουσίας σας στον σταθμό. Πώς είναι η συνεργασία με τον κ. Μιχαλέλη, τα υπόλοιπα στελέχη αλλά και όλη τη δημοσιογραφική ομάδα;
Βρέθηκα στις εγκαταστάσεις του Open πριν από λίγες ημέρες και εντυπωσιάστηκα από τις υποδομές. Εχει γίνει μια επένδυση που διασφαλίζει πως το κανάλι μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα. Αυτό δεν είναι καθόλου δεδομένο την περίοδο που διανύουμε. Ξέρετε και εσείς πως λόγω κρίσης τα πάντα συρρικνώθηκαν. Οπως σε όλους τους κλάδους, έτσι και στον δικό μας. Οσον αφορά στην ομάδα των ειδήσεων, επιβεβαιώθηκε απόλυτα η αρχική αίσθηση που είχα. Ο τρόπος προσέγγισης των θεμάτων, η ιεράρχησή τους, η νηφαλιότητα και η αποστασιοποίηση. Πράγματα που δεν είναι πάντα αυτονόητα. Στο Open όμως και στην ομάδα που «χτίζει» το δελτίο των ειδήσεων είναι. Επίσης ήταν μεγάλη μου χαρά που από την πρώτη μέρα που ήρθα στον σταθμό συνάντησα πρόσωπα που είχα να δω δεκαπέντε χρόνια. Κάποια και από τα χρόνια που ξεκίνησα την πορεία μου ως μαθητευόμενη δημοσιογράφος.
Από αύριο, Δευτέρα, στην παρουσίαση του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του Open στις 19.00. Εχετε άγχος;
Εχω άγχος. Γενικά ως χαρακτήρας είμαι αγχώδης. Δεν πιστεύω πως υπάρχει δημιουργικό άγχος. Πολλές φορές μας «μπλοκάρει» και μας κρατά πίσω. Είναι βέβαια άλλο πράγμα η επίγνωση των καταστάσεων και το αίσθημα ευθύνης. Αυτό μπορεί να είναι δημιουργικό. Και στη δουλειά μας υπάρχει μεγάλη ευθύνη. Προσπαθώ μεγαλώνοντας να χαλιναγωγήσω το άγχος.
Ποιες είναι οι αλλαγές που θα δούμε στο δελτίο του Ανοιχτού Καναλιού τη σεζόν που ξεκινά;
Το δελτίο από πέρυσι έδωσε θετικό και στιβαρό στίγμα. Σκοπός μας δεν είναι να το αλλάξουμε αυτό. Σκοπός μας είναι τη σφραγίδα που μπήκε πέρυσι δυναμικά να την εξελίξουμε και να χτίσουμε πάνω σε αυτή. Σκοπός κάθε δελτίου είναι να προσεγγίζει με εντιμότητα, νηφαλιότητα και εγκυρότητα τη δημοσιογραφία. Και η ευχή είναι αυτό να το αναγνωρίζει όλο και περισσότερος κόσμος που επιλέγει την τηλεόραση για την ενημέρωσή του.
Συνήθως ο παρουσιαστής του κεντρικού δελτίου ειδήσεων δίνει -σε περιορισμένο πλαίσιο, είναι η αλήθεια- το προσωπικό στίγμα του. Εσείς τι είναι αυτό που θέλετε να μεταδώσετε στον τηλεθεατή;
Θα το θέσω λίγο διαφορετικά. Δεν πιστεύω πως ο παρουσιαστής πρέπει να είναι καθ’ οιονδήποτε τρόπο θέμα στο δελτίο ειδήσεων. Ο κάθε παρουσιαστής έχει βέβαια τον δικό του τρόπο. Προσωπικά, ό,τι έκανα μέχρι τώρα θα συνεχίσω να κάνω. Αλλά αυτό δεν είναι μια συνειδητή προσπάθεια να «σφραγίσεις» κάτι. Ο καθένας μας κάνει τη δουλειά όπως πιστεύει πως πρέπει να γίνεται. Δεν έχω κάποια φόρμα στο μυαλό μου. Η δική μου προσέγγιση στη δουλειά είναι να είμαι καλά προετοιμασμένη, να προσέχω τη χρήση της γλώσσας, τα λεγόμενά μου και να επικρατεί νηφαλιότητα. Δεν είναι πάντα αυτονόητο πως θα την έχεις. Όταν, για παράδειγμα, συμβεί στον «αέρα» ένα έκτακτο γεγονός. Αν αυτά μεταφράζονται στο σύνολό τους ως ένα συγκεκριμένο στίγμα, δεν είμαι εγώ ο άνθρωπος που μπορεί να το πει.
Συμφωνείτε με την άποψη που διαχρονικά διατυπώνεται ότι τα κεντρικά δελτία ειδήσεων είναι οι «βιτρίνες» των καναλιών ή τη θεωρείτε παρωχημένη;
Δεν πιστεύω σε αυτά. Ούτε στις «βιτρίνες» ούτε στην άτυπη ιεραρχία πως αυτός που παρουσιάζει το δελτίο είναι κάτι παραπάνω από κάποιον που παρουσιάζει μια εκπομπή. Ενα κανάλι έχει την ενημέρωση και την ψυχαγωγία. Οταν δουλεύουν καλά και η ενημέρωση και η ψυχαγωγία, αυτό που ελπίζουμε είναι οι άνθρωποι που μας παρακολουθούν να μας εμπιστεύονται όλο και περισσότερο. Δεν συμφωνώ λοιπόν με τη θεωρία της βιτρίνας. Βέβαια όταν ένα τηλεοπτικό προϊόν προβάλλεται το βράδυ είναι ένα κομμάτι του προγράμματος που προ - βάλλεται περισσότερο. Ολοι όμως είμαστε κρίκοι σε μια αλυσίδα. Και εάν ένα κομμάτι δυσλειτουργεί, τότε υπάρχει πρόβλημα. Είναι ομαδική η δουλειά μας.
Είστε λοιπόν ομαδικός παίκτης;
Δεν γίνεται σε αυτήν τη δουλειά να μην είσαι. Ο κόσμος όταν θα ανοίξει την τηλεόραση στις 19.00 θα δει εμένα και αρκετούς συναδέλφους στα ζωντανά. Στην πραγματικότητα όμως είμαστε εκατοντάδες δημοσιογράφοι και τεχνικοί για να παραχθεί το τελικό αποτέλεσμα.
Σε µια εποχή που η πληροφορία διαδίδεται ταχύτατα µέσω του ∆ιαδικτύου και των µέσων κοινωνικής δικτύωσης, πώς µπορεί ένα δελτίο ειδήσεων ή µια ενηµερωτική εκποµπή να παραµείνει ελκυστικό τηλεοπτικό προϊόν;
Είναι πολύ σωστή η ερώτησή σας. Πράγµατι είναι µια άνιση κούρσα. Η πραγµατικότητα της εποχής µας έχει ξεπεράσει τις συµβατικές µορφές ενηµέρωσης. Οπότε η θέση µας είναι δύσκολη γιατί έχουµε να δώσουµε µια άνιση µάχη, αλλά η οποία ταυτόχρονα έχει µεγάλη σπουδαιότητα. Βλέπουµε καθηµερινά µέσα από ανώνυµα blogs ή τα social media να διακινούνται πληροφορίες, τις οποίες το λιγότερο που µπορώ να τις χαρακτηρίσω είναι ανακριβείς. Εκεί λοιπόν είναι σηµαντικό η µάχη για τα συµβατικά ή συστηµικά µέσα ενηµέρωσης να κερδηθεί. ∆εν είµαι σίγουρη ότι ο στόχος µας είναι να είµαστε ελκυστικοί. Ο στόχος µας είναι να είµαστε προσηλωµένοι στην είδηση. Να δίνουµε στον πολίτη τη δυνατότητα να έχει µια καθαρή εικόνα γι’ αυτά που συµβαίνουν και να µπορεί να κρίνει όταν διαβάζει κάτι σε ένα µέσο κοινωνικής δικτύωσης αν είναι ακριβές ή ανακριβές.
Open. Τηλεόραση ανοιχτή σε όλους. Ενηµέρωση ανοιχτή σε όλους. Πώς δοµείται, αλλά κυρίως πώς εντυπώνεται αυτό το χαρακτηριστικό στην τελική εικόνα που εισπράττει ο µέσος τηλεθεατής;
Εµείς θέλουµε ένα κανάλι ανοιχτό σε όλους. Θέση στα προγράµµατά του θα έχουν ζητήµατα που αφορούν όλους. Τώρα πια όσο µας το επιτρέπει η επικαιρότητα θα µπορούσαµε να δώσουµε ένα ενηµερωτικό προϊόν που αγγίζει θέµατα του πυρήνα της καθηµερινότητάς µας. Μαζί πάντα µε την πολιτική, την οικονοµία και τη διεθνή επικαιρότητα που είναι οι βασικοί πυλώνες της ενηµέρωσης, όπως σας προανέφερα.
Την εποχή του κρατικού µονοπωλίου αλλά και τα πρώτα χρόνια της ιδιωτικής τηλεόρασης, τα κεντρικά δελτία ήταν µάλλον ανδροκρατούµενος τοµέας. Τώρα συµβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Σας χαροποιεί αυτό;
Ξέρετε, κάθε φορά που ακούω µια είδηση του τύπου «η τάδε επιστήµονας είναι η πρώτη γυναίκα που βρίσκεται στο κοντρόλ του ∆ιεθνούς ∆ιαστηµικού Σταθµού» ή «η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι η πρώτη γυναίκα επικεφαλής της Κοµισιόν» έχω ένα δίληµµα: Από τη µία «ναι, µάχες που κερδίζονται», από την άλλη όµως «είµαστε ακόµη εκεί; Πρέπει να γιορτάσουµε που µια γυναίκα κατακτά µια σηµαντική θέση ως κάτι το κοσµογονικό;». Ισως η πλήρης ισότητα των φύλων δεν έχει κατακτηθεί, όµως είναι αυτονόητο πια πως στον επαγγελµατικό στίβο ό,τι µπορεί να κάνει ένας άντρας µπορεί να το κάνει και µια γυναίκα. Εκτός ίσως από κάποιες θέσεις που απαιτούν συγκεκριµένες σωµατικές ικανότητες. Είναι παράδοξο να πανηγυρίζουµε στον 21ο αιώνα πως µια γυναίκα κατέκτησε µια επαγγελµατική θέση. Αλλωστε στα δηµοσιογραφικά περιβάλλοντα πάντα υπάρχει δηµιουργική διάδραση µεταξύ ανδρών - γυναικών. Ποτέ δεν αισθάνθηκα πως επειδή είµαι γυναίκα πρέπει να αποδείξω περισσότερα πράγµατα.
Σπουδάσατε Νοµική, αλλά δεν την εξασκήσατε ποτέ, αφού από το τρίτο έτος της σχολής ασχοληθήκατε µε τη δηµοσιογραφία. Κάνατε ποτέ δεύτερες σκέψεις για αυτή την επιλογή σας;
Και δεύτερες και τρίτες και τέταρτες. Τα χαρτιά µου για να διαγραφώ από τον ∆ικηγορικό Σύλλογο Αθηνών τα έκανα πέρυσι. Μετά από δεκαεπτά χρόνια. Ωστόσο είµαι ευτυχής που είµαι σε αυτήν τη δουλειά και βρέθηκα σχεδόν από σπόντα.
Πώς;
Ο Γιάννης Πολίτης, µακρινός συγγενής της µαµάς µου, της είπε «δεν λες στη Νίκη να έρθει µια µέρα από τα ‘‘Νέα’’ να δει πώς δουλεύουµε; Εχουµε πολλά άτοµα που ξεκίνησαν από τη Νοµική». Θυµάµαι που πήγα στα γραφεία της Χρήστου Λαδά και έµεινα τρεις ώρες σιωπηλή, γιατί τους πέτυχα σε σύσκεψη. Αποτύπωσα όλο το κλίµα µιας εφηµερίδας. Φεύγοντας είπα «αν τα καταφέρω, θέλω πολύ να κάνω αυτήν τη δουλειά»
Πώς έγινε η είσοδός σας στην τηλεόραση;
Στο Alter το 2005. Ανοιξε τότε µία θέση στον τοµέα των διεθνών ειδήσεων. Οπως µου είπαν µετά, ήταν η θέση που άφησε η Ελεονώρα Μελέτη για να πάει στον ΑΝΤ1. ∆εν µπορώ να σας πω πως η τηλεόραση µε µάγεψε. Η µαγεία της δηµοσιογραφίας για µένα είναι στο ραδιόφωνο.
Είχα διαβάσει σε περσινή σας συνέντευξη πως έχετε απωθηµένο την ενασχόληση µε την έντυπη δηµοσιογραφία. Σκοπεύετε να το κάνετε πράξη;
Ναι. Φέτος αποφάσισα συνειδητά να µην κάνω ούτε ραδιόφωνο, γιατί θέλω να αφοσιωθώ στα καθήκοντά µου στο Open. Στο µέλλον όµως ναι, θα το ήθελα, αν µου δοθεί η ευκαιρία.
Έχετε αρκετές ώρες στον «αέρα» δελτίων και ενηµερωτικών εκποµπών. Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγµή που δεν θα ξεχάσετε ποτέ;
∆εν µπορώ τους καβγάδες στις συζητήσεις. Εχω µεγάλη δυσκολία στη διαχείριση αυτού του πράγµατος. Πιστεύω πως είναι ένα κοµµάτι που θα έπρεπε να είχε τελειώσει από τον πολιτικό µας βίο και τις εκποµπές. Το «Μάτι» ήταν ό,τι πιο δύσκολο έχω διαχειριστεί στον «αέρα». ∆εν µπορώ να ξεχάσω τη στιγµή που σε µια έκτακτη εκποµπή στις 00.30 µετά τα µεσάνυχτα που συνδέθηκα µε τον Μιχάλη Τεζάρη, µας είπε πως οι σοροί των δίδυµων κοριτσιών, που υπήρχε ελπίδα να βρεθούν ζωντανές, είχαν ταυτοποιηθεί.
H δηµοσιογραφία σε οδηγεί παντού, αρκεί να την εγκαταλείψεις εγκαίρως. Είδαµε πολλούς δηµοσιογράφους να µεταπηδούν στην πολιτική τα τελευταία χρόνια. Εσάς σας έχει γίνει πρόταση;
Μου έχει γίνει στο παρελθόν. Την απέρριψα.
Αν σας γινόταν εκ νέου, θα τη σκεφτόσασταν;
Τα κοινά µε ενδιαφέρουν πολύ. Ολους νοµίζω µας ενδιαφέρουν. Σε πολλές κλίµακες. Στην πόλη µας, στη χώρα µας. Μου αρέσει πολύ η δουλειά µου, δεν θεωρώ πως έχει έρθει η ώρα να κλείσει αυτός ο κύκλος και επίσης πιστεύω πως όταν διαβείς το ποτάµι, επιστροφή δεν υπάρχει. Οτιδήποτε λοιπόν έκανα, θα το έκανα όταν θα αποφάσιζα πως έχει κλείσει οριστικά ο κύκλος της δηµοσιογραφίας. Θα κάνετε και βραδινή ενηµερωτική εκποµπή στο Open; Ναι, θα κάνω. Θα βγει στον «αέρα» σε δεύτερο χρόνο. Ακόµη δεν είµαι σε θέση να πω κάτι περισσότερο, γιατί δεν έχει ξεκινήσει η προετοιµασία.
Θα θέλατε να φιλοξενήσετε και πρόσωπα από άλλους χώρους; Από τα γράµµατα και τις τέχνες, για παράδειγµα;
Βεβαίως θα το ήθελα, όπως θα ήθελα και η πολιτική συζήτηση να είναι εστιασµένη σε συγκεκριµένο θέµα κάθε φορά. Ολα αυτά όµως είναι σκέψεις τη δεδοµένη στιγµή.
Είναι αλήθεια πως στα πολιτικά τραπέζια οι «ειδήσεις», που είναι και off the record, βγαίνουν πάντα στα διαφηµιστικά διαλείµµατα;
∆εν θα το έλεγα. Είναι ίσως διαφορετική η δυναµική των καλεσµένων όταν είµαστε στον «αέρα» και όταν πάµε σε διάλειµµα. Υπάρχουν όµως και περιπτώσεις ανθρώπων που το κλίµα παραµένει τεταµένο και στα διαλείµµατα. Εγώ προσπαθώ στα διαλείµµατα να µην είµαι εκεί. Για να µην ειπωθεί κάτι το οποίο δεν θα µπορώ να το βγάλω στον «αέρα» µετά το διάλειµµα.
«Οι πολιτικοί που τους ενοχλούν τα µέσα ενηµέρωσης είναι σαν τους ναυτικούς που τους πειράζει η θάλασσα». Το είχε πει ένας παλιός υπουργός των Τόρις στη Βρετανία, ο Ινοχ Πάουελ. Συµφωνείτε µε αυτήν την άποψη;
Απολύτως συµφωνώ. Είναι αναφαίρετο δικαίωµα του οποιουδήποτε να ασκεί κριτική για τον τρόπο που κατά τη γνώµη του εκπέµπεται µια είδηση ή διατυπώνεται µια ερώτηση. Η ισοπεδωτική κριτική στα µέσα ενηµέρωσης το µόνο που δείχνει σε µένα είναι φόβο διαχείρισης της πραγµατικότητας και φόβο για τη δουλειά των δηµοσιογράφων, των οποίων ο ρόλος -όπως και των ΜΜΕ- είναι να ελέγχουν την εξουσία. Αυτή η προσπάθεια να ισοπεδώνουµε τους πάντες και να τους ταυτίζουµε µε ένα αόρατο σύστηµα συµφερόντων που επιβουλεύεται τη δηµοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία, εκτός από απολύτως κατακριτέα, είναι στρεβλή και επικίνδυνη.
Κεφάλαιο «ΕΡΤ» που βρίσκεται και στο επίκεντρο της επικαιρότητας λόγω των αλλαγών που επίκεινται, ως απόρροια της κυβερνητικής αλλαγής. Tι θέλετε να δείτε να αλλάζει στη ∆ηµόσια Τηλεόραση;
Αυτό που θέλω είναι να κάνουµε όλοι σωστά και δίκαια τη δουλειά µας. Λέµε τις ειδήσεις για να τις ακούει εκείνος που θέλει να ενηµερωθεί. Αν όλοι κάνουµε σωστά τη δουλειά µας, θα έχουµε ένα πιο ενηµερωµένο σύνολο µε πιο καλλιεργηµένη ικανότητα και αυτό θα µεταφραστεί στην πορεία της χώρας συνολικά.
Τι σας αρέσει να παρακολουθείτε στην τηλεόραση;
Ντοκιµαντέρ που δείχνουν εικόνες από άλλους τόπους και διαφορετικές κουλτούρες και έχω πάθος -νοµίζω ότι είµαστε πολλοίµε τους «Απαράδεκτους» του Mega. Και βέβαια παρακολουθώ και πολιτικές εκποµπές. Μου λείπουν εκποµπές έρευνας και οδοιπορικά, και ελπίζω σύντοµα να επιστρέψουν στην τηλεόραση. Βλέπω επίσης και ξένες σειρές. Προσπαθώ όµως να το αποφεύγω τις περιόδους που έχω πολλή δουλειά, γιατί «κολλάω» και δεν κοιµάµαι.
Στον ελεύθερο χρόνο σας τι σας ευχαριστεί να κάνετε;
Να βρίσκοµαι µε τους ανθρώπους που αγαπώ. ∆εν είναι αυτονόητο πως θα τους έχουµε για πάντα κοντά µας.
