Ξεκινούν γεωφυσικές έρευνες για φυσικό αέριο στην Κρήτη

Γεωφυσικές έρευνες στα θαλάσσια μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης θα ξεκινήσει μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2021 η κοινοπραξία των Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ, σύμφωνα με την ενημέρωση στελεχών της προς την Περιφέρεια Κρήτης. Οπως ανακοίνωσε η Περιφέρεια, η ενημέρωση, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη (16/9) μέσω τηλεδιάσκεψης, με τα στελέχη της κοινοπραξίας να σημειώνουν ότι οι γεωφυσικές έρευνες στα δύο μπλοκ προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν τους πρώτους δύο μήνες του επόμενου έτους.

Η χειμερινή περίοδος θεωρείται προτιμότερη για τη διεξαγωγή των ερευνών, διότι επηρεάζονται λιγότερο τα θαλάσσια θηλαστικά, ως προς τις διαδικασίες αναπαραγωγής τους. Τα δύο θαλάσσια μπλοκ («Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης») έχουν παραχωρηθεί στην κοινοπραξία μέσα από διεθνή διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το 2017, έπειτα από ενδιαφέρον που εκδήλωσαν οι ίδιες οι εταιρείες.

Οι προς έρευνα περιοχές ανοικτά της Κρήτης καταλαμβάνουν συνολική έκταση περίπου 40.000 τ. χλμ., ενώ οι συμβάσεις παραχώρησής τους κυρώθηκαν από την ελληνική Βουλή τον περασμένο Οκτώβριο. Σύμφωνα με τις συμβάσεις, η ερευνητική φάση θα διαρκέσει οκτώ χρόνια και χωρίζεται σε τρία στάδια, στο τελευταίο από τα οποία προβλέπεται η διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης. Στο πρώτο στάδιο προβλέπονται γεωφυσικές μελέτες καθώς και η πρόσκτηση 3.250 χλμ. δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων στα δύο θαλάσσια μπλοκ.  

Θα ακολουθήσει η πρόσκτηση τρισδιάστατων (3D) σεισμικών δεδομένων, ενώ κατά την τρίτη φάση προβλέπεται η διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης βάθους 4.000 μέτρων (συμπεριλαμβανομένου του βάθους νερού). Για την ερευνητική φάση, τα έσοδα του Δημοσίου ανέρχονται σε 1,5 εκατ. ευρώ για την υπογραφή της σύμβασης (signature bonus), καθώς και σε 2,5 εκατ. ευρώ ως στρεμματικές αποζημιώσεις (surface fees).

Η περιοχή ανοικτά της Κρήτης θεωρείται ένας αρκετά ελπιδοφόρος «στόχος» για την ανακάλυψη υδρογονανθράκων, καθώς έχει παρόμοια γεωλογικά χαρακτηριστικά με άλλες θαλάσσιες εκτάσεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο (Κύπρος, Ισραήλ), όπου έχουν ήδη ανακαλυφθεί σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου. Ωστόσο, λόγω του μεγάλου βάθους, σύμφωνα με ειδικούς θα πρέπει να εντοπισθούν σημαντικές ποσότητες ορυκτού πλούτου, πάνω από 500 εκατ. βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου, για να είναι οικονομικά βιώσιμη η εξόρυξή του.

Στην ενημερωτική συνάντηση με την Περιφέρεια Κρήτης οι εκπρόσωποι των τριών εταιρειών παρουσίασαν επίσης τις προπαρασκευαστικές τους ενέργειες κατά τη διετία 2019-2020, οι οποίες κινήθηκαν σε δύο άξονες: στη συμμετοχή της κοινωνίας και των ενδιαφερομένων μερών, καθώς και στις περιβαλλοντικές μελέτες για τη φάση των ερευνών.

Από την πλευρά της Περιφέρειας, στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων αρμόδιος για τα θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής Περιφέρειας Κρήτης, Νίκος Καλογερής, ο εντεταλμένος σύμβουλος για θέματα Περιβάλλοντος, Νίκος Ξυλούρης, καθώς και υπηρεσιακά στελέχη της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού.

Ως προς τις περιβαλλοντικές μελέτες, μετά την έγκριση της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εκπονήθηκε μια βασική περιβαλλοντική αναφορά και ακολούθησε περιβαλλοντικό σχέδιο δράσης, που έχει υποβληθεί στο αρμόδιο υπουργείο και στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων. Πριν από την έναρξη των ερευνών θα έχει εκπονηθεί διαχειριστικό σχέδιο περιβάλλοντος, το οποίο θα αφορά στην εφαρμογή των μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος, στην παρακολούθηση, στη σύνταξη των σχετικών εκθέσεων και στους ελέγχους εφαρμογής και απόδοσης των μέτρων.

Παράλληλα, αναμένεται άμεσα η έκδοση της υπουργικής απόφασης δημιουργίας του Περιφερειακού Παρατηρητηρίου της Κρήτης για το Περιβάλλον και την Ασφάλεια της Ερευνας και της Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων. Οπως προβλέπεται από τον νόμο, το Παρατηρητήριο θα έχει τις αρμοδιότητες, μεταξύ άλλων, της παρακολούθησης τήρησης των περιβαλλοντικών όρων του προγράμματος, των επιπτώσεών του στην κατάσταση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, καθώς και της ενημέρωσης των φορέων της διοίκησης και των τοπικών κοινοτήτων.