Συζήτηση στη Βουλή για το ταφικό μνημείο του Αντ. Φ. Παπαδάκη

"Επικαλέστηκε νεότερα στοιχεία αλλά δεν τα εμφάνισε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας στη σχετική επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή  Ηρακλείου του ΜέΡΑ25, Γιώργου Λογιάδη,  για το μείζον θέμα που έχει προκύψει με την αποκατάσταση του  ταφικού  μνημείου Αντώνη Φ. Παπαδάκη.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε ανακοίνωση του βουλευτή: 

 "Ο κ. Λογιάδης ζήτησε επιμόνως διευκρινήσεις για αυτή την υπόθεση που έχει ενώσει την Κρήτη καθώς υπάρχουν ομόφωνα ψηφίσματα της Περιφέρειας Κρήτης αλλά και του δήμου Οροπεδίου Λασιθίου, για την αποκατάσταση του μνημείου και των αξιών που αυτό αντιπροσωπεύει. 

«Δεν έχετε δώσει μέχρι σήμερα πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά. Ο κόσμος διερωτάται τι σας δεσμεύει. Είναι πολύ εύλογες οι ερωτήσεις  όλων των Κρητικών», είπε ο βουλευτής του ΜέΡΑ25,  τονίζοντας:  «το θέμα είναι καθαρά ηθικό, αξιακό, εθνικό και παραπάνω για εμάς τους Κρητικούς. Αλλιώς, διαστρεβλώνονται μνήμες, παραχαράσσετε και αλλοιώνεται η  ιστορία»

Επίσης, ανέφερε ότι  ακόμη και αν ήταν συγγενής ο Δεμέστιχας με τον Παπαδάκη, που σαφώς και δεν είναι, οι τάφοι δεν κληρονομούνται, πολύ δε περισσότερο τα μνημεία. Δεν θα έπρεπε να είχε ενταφιαστεί κανείς εκεί, ένα παραπάνω ως καταδικασθείς δωσίλογος, ακόμα και αν ήταν γιος του αείμνηστου Αντώνη Παπαδάκη. Δεν θα έπρεπε να είχε αλλοιωθεί το μνημείο ούτε με επιγραφές ούτε με προτομές ούτε με πλάκες και δεν υπάρχει, κανένα άλλο μνημείο στο Α΄ Νεκροταφείο, το οποίο να έχει αλλοιωθεί.

Εάν θέλει ο Δήμος Αθηναίων, ας δώσει κάπου αλλού έναν χώρο στο Α΄ Νεκροταφείο για την ταφή των ανθρώπων αυτών.

Στο Υπουργείο δεν αναφέρεται μέχρι τώρα πουθενά αν θα φύγει η προτομή ή όλα αυτά τα εγχάρακτα και δεν αναφέρει, επίσης, τίποτα εσείς πώς έγιναν αυτές οι ταφές εκεί πέρα.

Επίσης, η πρωτοφανής ανάκληση εισήγησης του Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων γίνεται για πρώτη φορά μετά τη Μεταπολίτευση και αφορά την προστασία του δωσίλογου και της και της οικογένειάς τους από το Υπουργείο Πολιτισμού». 

Η υπουργός Πολιτισμού δεν έδωσε διευκρινήσεις επί αυτών των λεπτομερειών και  σύμφωνα με τα όσα είπε: « Η εν λόγω εισήγηση της Υπηρεσίας αφορούσε στο να συμπληρωθεί η προαναφερθείσα απόφαση χαρακτηρισμού, με την επισήμανση ότι οι μεταγενέστερες επεμβάσεις αλλοιώνουν την αρχική σύνθεση το γλύπτη. Στην ίδια εισήγηση, ως μεταγενέστερες επεμβάσεις, αναφέρονταν οι εγχάρακτες επιγραφές, οι οποίες είναι όλες προ του 2001, με μια εξαίρεση μόνο, μια αναγραφή του 2007, η οποία έγινε χωρίς άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού, εφόσον το 2001 είχε χαρακτηριστεί το μνημείο και η οποία είναι σαφώς παράνομη. 

Το πρόβλημα δημιουργείται από τη στιγμή που δεν είναι σαφές  τι χαρακτηρίστηκε τότε με βάση τον αρχαιολογικό νόμο. Έτσι, λοιπόν, την 1.4.2021 κατετέθη στην αρμόδια Υπηρεσία αίτημα από τον φερόμενο δικαιούχο, ο οποίος επικαλούμενος έννομο συμφέρον, ζήτησε από την Υπηρεσία την ανάκληση της απόφασης, δεδομένου ότι οι ως άνω επιγραφές με τα ονόματα των κεκοιμημένων δεν συνιστούσαν επεμβάσεις μεταγενέστερης της κήρυξης, επομένως ήταν και αυτές μέσα στην προστασία την οποία παρέχει ο αρχαιολογικός νόμος.

Έτσι, λοιπόν, προκειμένου και δεδομένου ότι υπάρχει και μια εκκρεμοδικία στο Πταισματοδικείο Αθηνών, η Υπηρεσία ανακάλεσε την εισήγησή της, προκειμένου να στοιχειοθετήσει καλύτερα την εισήγησή της προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Και εδώ να επισημάνω ότι η μόνη περίπτωση που ο αρχαιολογικός νόμος λέει ότι μπορεί να ανακληθεί μια πράξη προηγούμενη είναι για πλάνη περί τα πράγματα. Επομένως, για να είναι νομικά ορθή η εισήγηση, θα έπρεπε ακριβώς να γίνει μια διαδικασία η οποία δεν είχε προβλεφθεί.

Από εκεί και πέρα, σήμερα οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού θέλουν να συγκροτήσουν σωστά το φάκελο με τα επιπλέον επιχειρήματα βάσει των νεωτέρων στοιχείων, προκειμένου να ξαναδεί το Κεντρικό Συμβούλιο των Νεωτέρων Μνημείων το θέμα.

Είναι προφανές ότι την ευθύνη του ταφικού μνημείου την έχει ο Δήμος Αθηναίων, ο οποίος είναι ο κύριος του κοιμητηρίου και επομένως, όχι μόνο του συγκεκριμένου μνημείου, αλλά του συνόλου. Έτσι, λοιπόν, το Υπουργείο Πολιτισμού δεν μπαίνει καθόλου στα ιδιοκτησιακά. Η δική μας αρμοδιότητα είναι η προστασία του μνημείου του μεγάλου ευεργέτη Αντωνίου Παπαδάκη και σε αυτό είναι διατεθειμένο το Υπουργείο Πολιτισμού και οι αρμόδιες υπηρεσίες να συμβάλλουν με τον κάθε δυνατό τρόπο»".