Στην Κρήτη η φονικότερη πλημμύρα του 20ου αιώνα με 16 νεκρούς

Στις 18 Οκτωβρίου 1937 σημειώθηκαν στην Κρήτη οι φονικότερες πλημμύρες του 20ου αιώνα με 16 νεκρούς και πολλές καταστροφές. Ο διευθυντής της ΕΜΥ Θεόδωρος Κολυδάς στην προσωπική του ιστοσελίδα συγκρίνει τις  θεομηνίες των τελευταίων χρόνων στην Κρήτη με εκείνη που είχε καταγραφεί πριν από 85 χρόνια υπογραμμίζοντας:

"Σε όλη τη Βόρεια Κρήτη στις 18 Οκτωβρίου του 1937 σημειώθηκαν εντονότατες καταιγίδες με ακραίες, κατακλυσμιαίες βροχές και πρωτοφανείς ζημιές. Το χειρότερο, όμως, ήταν ότι πνίγηκαν 16 άτομα στο Ηράκλειο. Ήταν ο μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπινων απωλειών από καιρικό φαινόμενο στην Κρήτη κατά τον 20ο αιώνα.

Παρά τον σχετικά ήπιο καιρό που είχε προηγηθεί στο νησί μέχρι τα μέσα του μήνα δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι ένα αβαθές βαρομετρικό χαμηλό προερχόμενο, όμως, από το «ζεστό» Λιβυκό θα προκαλούσε τόσο μεγάλη κακοκαιρία στην Κρήτη, αλλά και σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ελλάδας. Την επόμενη μάλιστα μέρα επηρεάστηκε και η Αθήνα.

Έχουμε πολλά φορές αναφέρει ότι το ανατολικό επιφανειακό αλλά και ανώτερο ρεύμα στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, τροφοδοτεί τα συστήματα, τα αποσταθεροποιεί και για τον λόγο αυτό δημιουργούνται «εκρηκτικές» καταστάσεις. Το βράδυ της 17ης προς 18η Οκτωβρίου και ενώ το βαρομετρικό χαμηλό ενισχύονταν και εκινείτο βορειότερα, σημειώθηκαν εντονότατες καταιγίδες με ακραίες, κατακλυσμιαίες βροχές.

Στα Χανιά η βροχή της νύχτας αυτής ανήλθε σε 212 mm. Προκλήθηκαν ζημιές σε 56 καταστήματα, με κάποια από αυτά να καταστρέφονται ολοσχερώς και σε 47 οικίες. Πνίγηκαν ζώα ακόμη και μέσα στην πόλη και σημειώθηκαν ζημιές σε έργα υποδομής (δρόμους και δίκτυα) ενώ το νερό σε ορισμένες συνοικίες έφθανε μέχρι τη μέση περίπου του ύψους των κατοίκων. Στις περιοχές έξω από την πόλη οι ζημιές ήταν πολύ μεγαλύτερες. Έπεσαν γέφυρες και σπίτια σε ορισμένα χωριά, παρασύρθηκαν ή κατέστησαν αδιάβατοι δρόμοι και πλημμύρισαν και όλοι οι ποταμοί της Βόρειας ακτής. Ανθρώπινα θύματα όμως στα Χανιά δεν σημειώθηκαν.

Σε αντίθεση όμως με τα Χανιά στο Ηράκλειο οι καταρρακτώδεις βροχές και καταιγίδες ήταν προφανώς ακόμη εντονότερες, με αποτέλεσμα να καταστραφούν τελείως περίπου 50 σπίτια και να υποστούν ζημιές περίπου 200, ιδίως στη συνοικία των Κάτω Πατελών από όπου περνούσε τότε χείμαρρος. Αποκλείστηκε μάλιστα η συνοικία αυτή επειδή υπέστη καθίζηση η γέφυρα που και σήμερα υπάρχει. Λιγότερες ζημιές υπέστη η περιοχή του Γιόφυρου. Το χειρότερο όμως ήταν ότι πνίγηκαν 16 άτομα στην πόλη. Ήταν ο μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπινων απωλειών από καιρικό φαινόμενο στην Κρήτη κατά τον 20ο αιώνα.

Παρατηρήθηκε ότι από τις βροχές αποψιλώθηκε σε μεγάλη κλίμακα το έδαφος της Βόρειας Κρήτης. Μέχρι το τέλος του μήνα το νερό της θάλασσας μέχρι το ορατό βάθος του ορίζοντα και σε όλη την έκταση της Βόρειας Ακτής ήταν κόκκινο. Στις 20 του ίδιου μήνα πεντάωρη νεροποντή στην περιοχή Ακρωτηρίου προκάλεσε ακόμη εντονότερες ζημιές στα χωριά της περιοχής, παρέσυρε δρόμους και δέντρα και ανέσκαψε τάφους χρονολογούμενους, κατά τον τοπικό τύπο από τον 12ο αιώνα. Η περίπτωση αυτή ταιριάζει και με τις πρόσφατες πλημμύρες του Φεβρουαρίου 2019 στο νησί, μόνο που τότε δεν επλήγησαν ορεινές περιοχές ή δεν έγιναν αναφορές".