Σχεδιάζοντας για τη Βιώσιμη Κινητικότητα και Προσβασιμότητα στο Δήμο Πλατανιά

Με επιτυχία στέφθηκε η 1η συνάντηση εργασίας της Επιτροπής Διαβούλευσης για το στρατηγικό σχέδιο βιώσιμης κινητικότητας για κατοίκους και επισκέπτες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Πλατανιά, η οποία διοργανώθηκε από τον Δήμο Πλατανιά και το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων της Σχολής Μηχανικών Περιβάλλοντος Πολυτεχνείου Κρήτης, στις 30 Ιουνίου 2020 στο Πολύκεντρο Βουκολιών. Στην συνάντηση παρευρέθηκαν 44 συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων εκπρόσωποι από τους παρακάτω φορείς: Περιφέρεια Κρήτης, Δήμος Χανίων, Δήμος Κισσάμου, Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης ΑΕ, Ελληνική Αστυνομία-Τμήμα Τροχαίας Χανιών, ΚΤΕΛ Χανίων – Ρεθύμνου, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος-Τμήμα Δυτικής Κρήτης, Εμπορικό Επιμελητήριο  Χανίων, Ένωση Ξενοδόχων Ν. Χανίων, Σύλλογος Καταστηματαρχών Πλατανιά Ιάρδανος, Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης, Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, αλλά και Δημοτικοί Σύμβουλοι της ενότητας Πλατανιά, εκπρόσωποι του Τοπικού Συμβουλίου Πλατανιά, καθώς και καθηγητές και ερευνητές από το Πολυτεχνείο Κρήτης και τα αρμόδια τμήματα του Δήμου Πλατανιά.

Η συνάντηση έλαβε χώρα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής δράσης «SUMP-PLUS: Sustainable Urban Mobility Planning: Pathways and links to Urban Systems»¹, που υλοποιείται με τη χρηματοδότηση του ερευνητικού προγράμματος Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και υποστηρίζει τη μετάβαση προς πιο βιώσιμες πόλεις και οικονομίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, στην οποία ο Δήμος Πλατανιά και το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης συμμετέχουν ως εταίροι. Στο SUMP PLUS ο Δήμος Πλατανιά συμμετέχει ως πόλη εφαρμογής πρότυπης μεθοδολογίας με επικεφαλής το Δήμαρχο κ. Γιάννη Μαλανδράκη.

Αντικείμενο της συνάντησης ήταν η συνδιαμόρφωση οράματος, στρατηγικών στόχων, και προτεραιοτήτων κατάλληλων μέτρων με βάση τις ανάγκες κατοίκων και επισκεπτών, με προσανατολισμό  την προετοιμασία για την επόμενη προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2021-2027, και την αποτελεσματική ανταπόκριση στις προσκλήσεις της μετά-COVID-19 εποχής. Οι φορείς παράλληλα ενημερώθηκαν για τα οφέλη που θα αποκομίσει ο Πλατανιάς ως μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας βιώσιμων πόλεων CIVITAS καθώς και για την μεταφορά τεχνογνωσίας, καλών πρακτικών και την αξιοποίηση εργαλείων της ερευνητικής ομάδας SUMP-PLUS. Παράλληλα ο Πλατανιάς θα αποτελέσει πρότυπο Δήμο για τις υπόλοιπες πόλεις της Μεσογείου με παρόμοια τυπικά χαρακτηριστικά (τουρισμός, μέγεθος).

Αξιοποιώντας τα εργαλεία που αναπτύσσονται από την ερευνητική ομάδα του SUMP-PLUS, πραγματοποιήθηκαν τρία θεματικά εργαστήρια, σύμφωνα με τις αρχές της συμμετοχικής διαδικασίας που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο ενός σύγχρονου σχεδιασμού βιώσιμης κινητικότητας, όπως προβλέπεται και στους πρόσφατους ευρωπαϊκούς οδηγούς (2020). Ο συντονισμός των εργαστηρίων έγινε από τους καθηγητές Θεοχάρη Τσούτσο (Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος), Δέσποινα Διμέλλη (Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών) και Ιωάννη Παπαμιχαήλ (Σχολή Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης). Όλοι οι φορείς συμμετείχαν ενεργά στις εργασίες της διαβούλευσης  στα υπό εξέταση θέματα, ενώ χρησιμοποιήθηκαν διαδραστικά εργαλεία. Το πρώτο εργαστήρι αφορούσε την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης για την κινητικότητα στο Δήμο Πλατανιά, και οι φορείς τοποθετήθηκαν πάνω στις προκλήσεις/αδύναμα σημεία, τα δυνατά σημεία της περιοχής, τις ευκαιρίες και τους κινδύνους/απειλές. Το δεύτερο εργαστήρι ήταν αφιερωμένο στην συνδιαμόρφωση του οράματος του Δήμου Πλατανιά για την βιώσιμη κινητικότητα, αλλά και των στρατηγικών στόχων που απορρέουν από το όραμα αυτό. Στο τρίτο εργαστήρι, οι φορείς κατέγραψαν τις απόψεις τους για εξειδικευμένα μέτρα προτεραιότητας για την ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας που αφορούν τη δημόσια συγκοινωνία, την ασφάλεια και προστασία, εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης (περπάτημα, ποδήλατο, διαμοιρασμένη κινητικότητα), έξυπνα συστήματα  διαχείρισης, την ηλεκτροκίνηση, τις βιώσιμες εμπορευματικές μεταφορές καθώς και ασφαλείς, ελκυστικούς και προσβάσιμους δημόσιους χώρους.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της συνάντησης, η βιώσιμη κινητικότητα είναι ένα κρίσιμο ζήτημα για το μέλλον του Πλατανιά, καθώς συνδέεται έντονα με την ποιότητα ζωής των κατοίκων, την επιχειρηματικότητα και την εικόνα της περιοχής ως τουριστικό προορισμό. Υπάρχουν ιδιαίτερες προκλήσεις που έχουν ήδη αναγνωριστεί, παράλληλα υπάρχει όμως σύμπνοια στο μακροχρόνιο όραμα του Πλατανιά ως ένα βιώσιμο περιβάλλον κατοικίας, εργασίας και αναψυχής. Το σχέδιο βιώσιμης κινητικότητας θα αναζητήσει τρόπους μετάβασης στην επιθυμητή κατάσταση, που μπορεί να αποφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο στην τοπική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχική διαδικασία, θα ακολουθήσουν και άλλες στοχευμένες συναντήσεις προκειμένου η ομάδα εργασίας να εμβαθύνει και να συγκλίνει στα κατάλληλα μέτρα και στην αξιολόγηση σεναρίων εφαρμογής, ενώ προβλέπονται και δράσεις συμμετοχής των πολιτών αλλά και των επισκεπτών/τουριστών του Πλατανιά, με απώτερο στόχο τον αποτελεσματικότερο σχεδιασμό για καθαρές, ασφαλείς, έξυπνες και βιώσιμες μεταφορές στον Πλατανιά.