Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ το Σάββατο 15 Ιούλη, στην πλατεία της Αγ. Βαρβάρας στα Καμίνια με θέμα «Η αλύγιστη στάση στα στρατοδικεία και τα εκτελεστικά αποσπάσματα. Τα έκτακτα στρατοδικεία στο Ηράκλειο 1947-49», με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την ίδρυση των έκτακτων στρατοδικείων στο Ηράκλειο.
Στα πλαίσια της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε αποκάλυψη τιμητικής πλάκας αφιερωμένη στους 10 εκτελεσμένους από το έκτακτο στρατοδικείο Ηρακλείου. Την αποκάλυψη έκανε ο Σάββας Βασιλειάδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από την ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ και τις Τ.Ο της ΚΝΕ.
Την κεντρική ομιλία πραγματοποίησε ο Κοκοσάλης Ανδρέας, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Κρήτης του ΚΚΕ ο οποίος μεταξύ άλλων σημείωσε:
«Οι κομμουνιστές έχουμε κάθε λόγο να μελετάμε την ιστορία του επαναστατικού εργατικού κινήματος στη χώρα μας και διεθνώς.
Διδασκόμαστε, εμπνεόμαστε, αντλούμε πλούσια συμπεράσματα που μας δίνουν δύναμη, θάρρος και επαναστατική αισιοδοξία στους καθημερινούς μας αγώνες για την ανατροπή της εκμετάλλευσης, την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας.
Μια σχετικά άγνωστη σελίδα της ιστορίας του Κόμματος μας και του λαϊκού κινήματος στον τόπο μας αποτελούν τα έκτακτα στρατοδικεία της περιόδου του εμφυλίου που λειτούργησαν και στο Ηράκλειο.
Μόνο κατά την περίοδο 1947-1949 έχουμε καταγράψει ως τώρα καταδικαστικές αποφάσεις στο Ηράκλειο για πάνω από 90 μέλη, στελέχη, φίλους και οπαδούς του ΚΚΕ, εκ των οποίων 15 καταδικάστηκαν σε θάνατο. Βεβαιωμένα εκτελέστηκαν 10, στο «συνήθη τόπο εκτελέσεων, Στόμιο δίπλα στο παλιό νεκροταφείο», λίγο παρακάτω δηλαδή από την πλατεία που σήμερα πραγματοποιούμε την εκδήλωσή μας.
Αποτελεί άγνωστη σελίδα η περίοδος των έκτακτων στρατοδικείων, ειδικά στο Ηράκλειο γιατί τα αστικά επιτελεία και οι λογής-λογής «ιστοριολόγοι» της περιοχής μας σκοπίμως την αποσιωπούν. Την αποσιωπούν ακριβώς γιατί περίτρανα ανατρέπει μια σειρά επιχειρήματα που ακόμα και σήμερα χρησιμοποιούν ενάντια στο Κόμμα μας και στο εργατικό κίνημα…
(…) Αντικειμενικά μετά την απελευθέρωση οξύνθηκε η σκληρή ταξική ένοπλη αναμέτρηση που είτε θα οδηγούσε στην ανατροπή της αστικής εξουσίας, με απομόνωση και των ξένων στηριγμάτων της, είτε στην ήττα των λαϊκών δυνάμεων, στην απομόνωση του ΚΚΕ και στην επανασταθεροποίηση της αστικής εξουσίας. Αυτός ήταν αντικειμενικά ο χαρακτήρας της ένοπλης ταξικής αναμέτρησης του Δεκέμβρη του 1944, η περίοδος που ακολούθησε μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, που ονομάστηκε περίοδος της «Λευκής τρομοκρατίας» και η τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ 1946-1949.
Επιβεβαιώθηκε έτσι και στη χώρα μας η πείρα του διεθνούς επαναστατικού κινήματος ότι οι κυρίαρχες τάξεις δεν παραιτούνται οικειοθελώς από τα προνόμια τους. Μπρος στον κίνδυνο η τάξη των καπιταλιστών να χάσει συνολικά τα προνομία της δε διστάζει μπροστά σε κανένα έγκλημα…
(…) Στο πλαίσιο αυτό γίνεται αντιληπτό το γεγονός ότι το κράτος μετά την απελευθέρωση τον Οκτώβρη του 1944, ως μηχανισμός καταστολής των αστών, προσάρμοσε όλες του τις λειτουργίες με τέτοιο τρόπο ώστε να συντρίψει στρατιωτικά, πολιτικά και ιδεολογικά τις λαϊκές δυνάμεις που είχαν βγει στο προσκήνιο καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’40 και φυσικά την πολιτική τους πρωτοπορία το ΚΚΕ.
Δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί από αυτόν τον κανόνα η Δικαιοσύνη. Κομβικό σημείο της θωράκισής της άρχουσας τάξης αποτέλεσε το Γ’ ψήφισμα του 1946. Με βάση αυτό συγκροτήθηκαν τα έκτακτα στρατοδικεία σε ολόκληρη τη χώρα.
Έτσι στις 8 Μάη του 1947 αποφασίζεται η ταυτόχρονη ίδρυση έκτακτων στρατοδικείων και στην Κρήτη. Δεν είναι τυχαία η ημερομηνία καθώς συμπίπτει με την ένταση της κρατικής και παρακρατικής καταστολής σε μια περίοδο που φουντώνει ο αγώνας του ΔΣΕ σε ολόκληρη τη χώρα και στην Κρήτη.
Κάθε δίκη του έκτακτου στρατοδικείου Ηρακλείου, κάθε θανατική καταδίκη, κάθε εκτέλεση σηματοδοτούσε κι ένα βήμα στην περαιτέρω σκλήρυνση της στάσης του κρατικού και παρακρατικού μηχανισμού. Κύρια στόχευση ήταν να προκαλέσει σύγχυση και κλίμα ηττοπάθειας στις ομάδες του ΔΣΕ και να τις αποκόψει από τις λαϊκές δυνάμεις που τις στήριζαν. Έτσι για παράδειγμα:
- Η πρώτη εκτέλεση στο Ηράκλειο πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιούνη του 1947. Παρόλο που ήταν αποτέλεσμα της 1ης απόφασης του έκτακτου στρατοδικείου Ηρακλείου στα μέσα του Μάη, ως απάντηση στην κατάληψη της Ιεράπετρας από το ΔΣΕ, λαμβάνει χώρα την περίοδο που κορυφώνεται η ένοπλη σύγκρουση στις νότιες κορυφές του Ψηλορείτη. Εκείνη την ημέρα εκτελέστηκε ο σύντροφος μας Κωσταρέλος Χρήστος, με καταγωγή από τα Τρίκαλα, ένας από τους 60 περίπου σκαπανείς που απέδρασαν στις 20 Απρίλη του 1947 από το στρατόπεδο του Αγίου Νικολάου και συγκρότησαν την 1η ομάδα του ΔΣΕ στην Ανατολική Κρήτη με καπετάνιο τον Γιάννη Ποδιά. Την ίδια αντιμετώπιση θα έχουν αρκετοί από τους αποδράσαντες σκαπανείς και άλλοι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού που πιάστηκαν τα επόμενα χρόνια.
- Της εκτέλεσης αυτής είχε προηγηθεί στις 21 Ιούνη του 1947 η πολυπληθής δίκη 26 πρωτοπόρων εργατών, οι περισσότεροι κομμουνιστές, για το δολοφονικό όργιο του αστικού κράτους ενάντια στην εργατική τάξη του Ηρακλείου, που ακολούθησε μετά τη σύλληψη του κομμουνιστή Προέδρου του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου και οδήγησε στη δολοφονία του ίδιου του Στρατή Περγαλίδη και των κομμουνιστών εργατών Χρήστου και Κώστα Χατζηγεωργίου από τα βόλια των δυνάμεων της χωροφυλακής.
- Άλλο παράδειγμα αποτελεί το έκτακτο στρατοδικείο στις 27 Ιούνη 1947 που πέρασε σχεδόν το μισό χωριό Κασσάνοι Πεδιάδας με στόχο την τρομοκράτηση των κατοίκων του για τη βοήθεια που προσέφεραν στην ομάδα του ΔΣΕ με καπετάνιο τον Γιάννη Ποδιά, όπου είχε λημεριάσει για ένα βράδυ στα τέλη του Μάη του ίδιου χρόνου.
- Δεκάδες είναι οι λασιθιώτες που καταδικάζονται από το έκτακτο στρατοδικείο Ηρακλείου για τη βοήθεια που προσέφεραν στους αντάρτες του ΔΣΕ που έδρασαν για ένα μήνα περίπου στο νομό τους.
- Την άνοιξη του 1948 κι ενώ το αντάρτικο τουφέκι έχει σιγήσει στην ανατολική Κρήτη, το αστικό κράτος απαντά με ένταση της τρομοκρατίας παίρνοντας προληπτικά μέτρα στο φούντωμα του ένοπλου αγώνα του ΔΣΕ στην ηπειρωτική Ελλάδα και στο νομό Χανίων. Έτσι συλλαμβάνει δεκάδες συντρόφους μας, που δρούσαν σε συνθήκες παρανομίας μέσα στην πόλη του Ηρακλείου τους οποίους την 1η Ιούνη του 1948 περνά από στρατοδικείο και πέντε καταδικάζονται σε θάνατο. Ανάμεσα τους 2 νεαρές έφηβες ΕΠΟΝίτισσες: η Βαγγελιώ Αρμενάκη και η Βαγγελιώ Φωτιάδου. Μαζί με τις 2 Βαγγελιές ακόμη 3 σύντροφοί μας οι Ψαριανός Γιάννης, Παπαδοπεράκης Ιωσήφ και Μπετεινάκης Νίκος εκτελέστηκαν στις 5 Ιούνη του 1948.
- Εκεί όμως που το αστικό κράτος αποκάλυψε το μένος του ήταν στη δίκη του στελέχους του ΚΚΕ Νικου Σαμαρίτη και των 3 συντρόφων του, των Καζεπίδη Αλέξανδρου, Σφακιανάκη Αριστείδη και Καλαιτζάκη Γιώργου, που πραγματοποιηθήκε στις 3 Ιούλη του 1948. Και οι τέσσερεις σύντροφοί μας, διαλεχτά παιδιά του λαού, καταδικάστηκαν σε θάνατο κι εκτελέστηκαν στις 8 Ιούλη 1948. Αυτά συνέβησαν ενώ είχε πια ηττηθεί στο στρατιωτικό πεδίο ο Δημοκρατικός Στρατός στην Κρήτη κι επιπλέον τουλάχιστον ως το Γενάρη του 1949 το έκτακτο στρατοδικείο Ηρακλείου δίκαζε και καταδίκαζε ασταμάτητα.
Επιβεβαιώθηκε και σε αυτήν την ιστορική περίοδο ένα συμπέρασμα διαχρονικής αξίας για ένα ΚΚ ότι το αστικό κράτος ως όργανο κυριαρχίας της αστικής τάξης καθορίζει και το ρόλο και τα όρια του κοινοβουλίου, της κυβέρνησης, της δικαιοσύνης και όχι το αντίθετο το αντίθετο που κατά κόρον προπαγανδίζεται, ιδιαίτερα σε συνθήκες αμφισβήτησης της κυριαρχίας της όπως αυτές που είχαν διαμορφωθεί τη δεκαετία του 1940. Έτσι εξηγείται αυτό το μένος από την αστική τάξη απέναντι στο ΚΚΕ, παρά τη νίκη της στα πεδία των μαχών.»
Για τις πρόσφατες εξελίξεις το στέλεχος του ΚΚΕ ανέφερε:
«(…) Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών γύρω από το Κυπριακό μας κάνουν εξαιρετικά ανήσυχους!
Καλούμε τον ελληνικό λαό και τους άλλους λαούς να είναι σε επαγρύπνηση, μπροστά στις επικίνδυνες εξελίξεις που διαμορφώνονται στην περιοχή, εξαιτίας των ανταγωνισμών για τα ενεργειακά κοιτάσματα και της τουρκικής επιθετικότητας και που εγκυμονούν μεγάλους κινδύνους!
(…) Το κλίμα ευφορίας που προσπαθεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, σε ένα λαό γονατισμένο και ματωμένο είναι προκλητικό και εξοργιστικό!
Ισχυρίζεται ότι δήθεν ανοίγει ο δρόμος «για το τέλος των μνημονίων και της επιτροπείας», ότι τώρα πια μπορούμε «να περάσουμε σε πορεία ουσιαστικής και δίκαιης ανάπτυξης».
Με βεβαιότητα υποστηρίζουμε ότι έχει περάσει χωρίς επιστροφή η εποχή που η καπιταλιστική ανάπτυξη στη χώρα μας, έστω και με μεγάλη χρονική καθυστέρηση σε σχέση με άλλες χώρες, έφερνε κάποια βελτίωση σε μισθούς και δικαιώματα για τους εργαζόμενους.
Εμείς λέμε ότι υπάρχει διέξοδος! Με ισχυρό ΚΚΕ και Κοινωνική Συμμαχία ο λαός έχει τη δύναμη να αλλάξει την πορεία!»
Η ομιλία ολοκληρώθηκε καταλήγοντας πως:
«(….) Φέτος Τιμάμε τον Μεγάλο Οκτώβρη. Τιμή στον Οκτώβρη, σημαίνει πρώτα απ’ όλα να παλεύουμε σήμερα κάτω από την ίδια σημαία, αυτή του σοσιαλισμού – κομμουνισμού, μέχρι την τελική νίκη του.
Η Οκτωβριανή Επανάσταση φώτισε τη δύναμη της επαναστατικής ταξικής πάλης, τη δύναμη των εκμεταλλευόμενων και των καταπιεσμένων, όταν βγαίνουν ορμητικά στο προσκήνιο και γυρίζουν τον τροχό της Ιστορίας μπροστά, προς την κατεύθυνση της κοινωνικής απελευθέρωσης.
Η πάλη στις σημερινές συνθήκες για την οριστική κατάργηση της ταξικής - εκμεταλλευτικής και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας αποτελεί έμπρακτη απόδοση τιμής στην Οχτωβριανή Επανάσταση και τους σκοπούς της.
(….) Είμαστε πεισμένοι: Ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας ανατροπών, νέων σοσιαλιστικών επαναστάσεων, οικοδόμησης της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Ο δρόμος που χαράχτηκε πριν 100 χρόνια με τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης παραμένει ανοικτός!
Δόξα και τιμή στους αλύγιστους συντρόφους μας, που έπεσαν στα πεδία των τίμιων μαχών, μπροστά στα εκτελεστικά αποσπάσματα, στους τόπους εξορίας και φυλάκισης!
Ζήτω το ηρωικό Κόμμα μας το ΚΚΕ!
Ζήτω τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση!»
