Ο γιατρός των χανσενικών, ο άνθρωπος που αγάπησε την Κρήτη...

Της Ελένης Βακεθιανάκη

«Ανήκω σε μια γενιά που ήταν συνηθισμένη να βοηθάει και πολύ συχνά στην οικογένειά μου άκουγα ότι το βασικό είναι να είμαστε άνθρωποι για τους άλλους, ότι η μόνη ελπίδα είναι το μοίρασμα».

Αυτήν την ουμανιστική στάση ζωής υιοθέτησε από πολύ νωρίς από τους γονείς του, πατέρα μηχανικό και μητέρα δασκάλα, ο Julien Grivel, χωρίς να γνωρίζει ότι μερικά χρόνια αργότερα, η ζωή θα τον προκαλούσε να την εφαρμόσει στην πράξη, καθορίζοντας την μετέπειτα πορεία του ως ανθρώπου και γιατρού και συνδέοντάς την με μια από τις πιο πονεμένες και ιδιόμορφες περιόδους στη χώρα μας, που αφορούν την κοινότητα των λεπρών.

«Στην Ελβετία δούλευα ως οδοντίατρος όταν ένας φίλος φωτογράφος μού είπε αν ήθελα να έρθω στην Ελλάδα να φτιάξω τα δόντια ενός φίλου του που είχε λέπρα. Πολύ έκπληκτος έμαθα τότε ότι υπήρχε λέπρα στην Ελλάδα και δεν είχα φανταστεί να κάνω μια τέτοια αποστολή στη ζωή μου. Στην Ελβετία, ελάχιστα είχα ακούσει για τη νόσο και μόνο στις σπουδές μου. Όταν μου το είπε ο φίλος μου, ένιωσα μέσα μου ότι ήταν η εσωτερική μοίρα και έτσι αποφάσισα να έρθω» περιέγραψε ο Julien Grivel, μιλώντας στον Σκάι Κρήτης, την απαρχή αυτής εμπειρίας ζωής.

Ο Julien Grivel συνέχισε να έρχεται στην Ελλάδα  δύο φορές τον χρόνο για τα επόμενα 27 χρόνια, έως το 1998, προσφέροντας οδοντιατρική βοήθεια στους χανσενικούς ασθενείς. Και εξακολουθεί να έρχεται, όπως και στην Κρήτη. Αλλωστε το ελληνικό φως τον τραβάει σαν μαγνήτης. «Το ελληνικό φως είναι το κάτι άλλο, χωρίς να ξέρουμε ακριβώς για ποιον λόγο. Ξέρουμε ότι αυτό φώτιζε το πνεύμα της Αρχαίας Ελλάδας και γι’ αυτό νομίζω είναι μοναδικό» αναφέρει ενώ με θαυμασμό μιλά για την ελληνική ψυχή. «Διαβάζω ελληνικά, με το λεξικό βέβαια και πρόσφατα διάβασα το βιβλίο του Παντελή Πρεβελάκη «Παντέρμη Κρήτη». Φοβερό, οδυνηρό χρονικό και αυτό που με εντυπωσίασε και θαύμασα σε αυτό το κείμενο είναι ότι οι Έλληνες έθαψαν πολλούς ήρωες αλλά ποτέ την ψυχή τους. Γράφει, όμως και ο ίδιος και μάλιστα στο βιβλίο του «Σεβαστή», που έχει παρουσιαστεί και στη χώρα μας, περιγράφει τις στιγμές που έζησε στο Λοιμωδών «Αγ. Βαρβάρα».

Τον Οκτώβρη του 1972, επί Χούντας, μόλις 29 χρονών, θα βρεθεί στο Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων ‘Αγία Βαρβάρα’ στο Αιγάλεω. «Δεν ήξερα καθόλου ελληνικά, ήμουν με φίλο που ήξερε. Ήταν πολύ εντυπωσιακό όταν είδα τον πρώτο μου ασθενή, τον Επαμεινώνδα Ρεμουντάκη. Δεν έβλεπε εδώ και πολλά χρονιά, όμως ήταν τόσο ζωντανός. Είχε παραμορφωμένο πρόσωπο, ακρωτηριασμένα χέρια, όμως είδα την ψυχή και τη ζωντάνια του. Τι να κάνω; σκέφτηκα. Να κλάψω ή να φτιάξω ένα αδαμάντινο χαμόγελο σε αυτούς τους ανθρώπους που δεν είχαν δόντια;» μας αφηγείται.  Αποφάσισε να κάνει το δεύτερο και μάλιστα αφιλοκερδώς, ζητώντας την άδεια από τον τότε υπουργό Υγείας.  

«Συνάντησα μία κοινότητα λεπρών σιωπηλή, κρυφή και πονεμένη, από μία ασθένεια που σήμερα θεραπεύεται περίπου σαν τη γρίπη. Νομίζω ότι ο υπουργός Σπύρος Δοξιάδης πίστεψε ότι ο ερχομός ενός ξένου γιατρού θα μπορούσε να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους που υπέφεραν από απόρριψη και προκατάληψη. Ήμουν ένα ξένο αυτί όπου μπορούσαν να παραπονεθούν. Κι εγώ τους άκουγα. Μου έλεγαν πολύ συγκινητικά πράγματα. Μου έλεγαν πώς πέρασαν στο λεπροκομείο της Σπιναλόγκας. Τόσες ραγισμένες ζωές κλεισμένες σε ένα σύστημα. Τι είχαν από τη ζωή; Τους είδα ντυμένους στα μαύρα για τους συζύγους, τους φίλους, τα όνειρά τους, τη χαμένη ομορφιά τους. Πού βρήκαν αυτό το κουράγιο να γελάνε; Γι’ αυτό τους θαύμασα και ήμουν τυχερός που μπόρεσα να τους φτιάξω το χαμόγελο. Είχαμε θαυμάσια σχέση και ακόμα τη διατηρώ με όσους ζουν» προσθέτει.

Για την ανθρωπιστική του προσφορά στην κοινότητα των χανσενικών έχει τιμηθεί κατ’ επανάληψιν και το 2008 από την Ακαδημία Αθηνών, ωστόσο ο ίδιος αναρωτιέται αν τέτοιες τιμές δεν είναι πολύ βαριές για τους ώμους του. Σειρά του Αγ. Νικολάου να τον τιμήσει αναγορεύοντάς τον σε επίτιμο δημότη του, σήμερα Σάββατο στις 6μ.μ., στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων «Δημήτριος Αρναουτάκης» της Δημοτικής Κοινότητας Ελούντας, όπου ο Δήμαρχος Αντώνης Ζερβός θα του προσφέρει το μετάλλιο του Δήμου ενώ θα ακολουθήσουν ομιλίες για τη ζωή και την ανθρωπιστική του προσφορά.