Κορωνοϊός: Η επιδημιολογική εικόνα της Κρήτης το τελευταίο 6μηνο - Τι δείχνει η έκθεση του Ν. Τζανάκη

Την έκθεση  του Παρατηρηρίου Επιδημιολογικής Ανάλυσης Πανδημίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, υπό τον Καθηγητή Πνευμονολογίας, Νίκο Τζανάκη, αναφορικά με την επιδημική εικόνας της Κρήτης το τελευταίο εξάμηνο δημοσιεύει το Cretalive.

Στις εικόνες παρατίθενται η ημερήσια διακύμανση των κρουσμάτων, ο ενεργός δείκτης μεταδοτικότητας Rt (Reproduction number) καθώς και ο δείκτης ρυθμού επίπτωσης, Incidence Rate (IR) εκφρασμένος σε κρούσματα ανά 100000 ανά 14 ημέρες. Ο δείκτης IR είναι ένας μια προτυποποιημένη έκφραση του επιδημιολογικού φορτίου που επιτρέπει συγκρίσεις μεταξύ περιοχών ή και χωρών. Το όριο των 150 κρουσμάτων/100000/14 ημέρες λαμβάνεται ως το όριο χαρακτηρισμού μιας περιοχής ως επιβαρυμένης επιδημιολογικά  από το Ευρωπαϊκό κέντρο ελέγχου νοσημάτων (ECDC) αλλά και από τον ΕΟΔΥ. Ο Rt είναι ένας διεθνώς χρησιμοποιούμενος δείκτης που δείχνει το ρυθμό μεταδοτικότητας και πρέπει να είναι κάτω από την μονάδα ώστε να υπάρχει ύφεση της επιδημίας. Γίνεται ιδιαίτερος σχολιασμός της δυναμικής του τελευταίου πανδημικού κύματος όπως αυτό εξελίσσεται έως και σήμερα με έμφαση την τελευταία εβδομάδα. 

Στις εικόνες επιδημιολογικής βαρύτητας που παρατίθενται εμφανίζονται 3 βασικά γραφήματα. Στην κορυφή κάθε εικόνας φαίνεται η ημερήσια διακύμανση των διαγνώσεων όπως ανακοινώνονται από τον ΕΟΔΥ. Στο μεσαίο γράφημα παρουσιάζεται ο ενεργός δείκτης μεταδοτικότητας Rt (Reproduction number). Ο ενεργός δείκτης μεταδοτικότητας (Rt) χρησιμοποιείται διεθνώς και εκφράζει τον ενεργό ρυθμό μετάδοσης της νόσου τη συγκεκριμένη . Όπως είναι γνωστό ο Rt πρέπει να είναι μικρότερος από τη μονάδα ώστε να υπάρχει ύφεση της επιδημίας. Κάθε αύξηση του πάνω από τη μονάδα ιδίως για μεγάλο χρονικό διάστημα σηματοδοτεί την αύξηση του επιδημιολογικού φορτίου και την εξέλιξη πανδημικού κύματος. Στη βάση κάθε εικόνας παρουσιάζεται η γραφική παράσταση του δείκτη ρυθμού επίπτωσης, Incidence Rate (IR) εκφρασμένου σε κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους ανά 14 ημέρες. Ο δείκτης IR είναι μια προτυποποιημένη ως προς τον πληθυσμό έκφραση του επιδημιολογικού φορτίου που επιτρέπει συγκρίσεις μεταξύ περιοχών ή και χωρών καθώς ανάγεται ανά 100.000 πληθυσμού. Το όριο των 150 κρουσμάτων/100.000 κατ./14 ημέρες και κάτω είναι το κυριότερο κριτήριο χαρακτηρισμού μιας περιοχής ή χώρας ως μη επιβαρυμένης (πράσινης σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ) από το Ευρωπαϊκό κέντρο ελέγχου νοσημάτων (ECDC).

Ελλάδα

Η επιδημιολογική κατάσταση της χώρας κατά την διάρκεια του 2^ου και 3^ου επιδημικού κύματος παρουσιάζεται στην εικόνα 1. Το τελευταίο κύμα όπως είναι εμφανές από την εικόνα βρίσκεται σε σαφή ύφεση πλέον από το 2^ο 15θήμερο του Απριλίου. Το 3^ο κύμα εξελίχθηκε με εμφανώς βραδύτερη αυξητική τάση από ότι το δεύτερο (βλ κλίση της καμπύλης της IR). Όμως το ύψος και προπαντός η διάρκεια του ήταν σαφώς μεγαλύτερη. Αυτό οφείλεται πρωταρχικά στην παρατεταμένη παρουσία αυξημένου (>1) δείκτη μεταδοτικότητας (Rt) για περισσότερο από 3 μήνες με τις πτώσεις του κάτω από τη μονάδα να είναι παροδικές και ισχνές. Ο αυξημένος Rt οφείλεται στην σχεδόν καθολική επικράτηση του πολύ μεταδοτικού Βρετανικού στελέχους καθώς και την πλημμελή εφαρμογή των μέτρων απομόνωσης. Αυτή τη στιγμή ο Rt είναι σαφώς κάτω από τη μονάδα  0.82 (10/6/2021). Η καμπύλη του επιδημιολογικού φορτίου απεικονίζεται στη βάση της εικόνας 1. Είναι εμφανής η ανακοπή της πτωτικής πορείας των κρουσμάτων (βλ. βέλος με καμπύλη), απόρροια της κινητικότητας του Πάσχα και του ανοίγματος των δραστηριοτήτων. 

Εν συνεχεία όμως και εξαιτίας της επιτάχυνσης των εμβολιασμών παρατηρείται σημαντικός βαθμός αποκλιμάκωσης (βλ. επικλινές βέλος). Το επιδημιολογικού φορτίο όπως αυτή απεικονίζεται από τον δείκτη IR (κρούσματα ανά 100000/14 μέρες) βρίσκεται στο 151 σηματοδοτώντας εντός της εβδομάδας την ταξινόμηση της χώρας στο προτελευταίο επίπεδο επιδημιολογικής εγρήγορσης (κίτρινο). 

Περιφέρεια Κρήτης

Στην εικόνα 2 αναλύεται η επιδημιολογική εικόνα της Κρήτης ως συνολικής περιφέρειας. Οι πανδημικοί δείκτες στο νησί παρότι πρωτόγνωροι σε αυτό το 3^ο κύμα στην Κρήτη είναι σαφώς μικρότερης δυναμικής από αυτό στην υπόλοιπη Ελλάδα καθ’ όλη την διάρκεια του. Το ίδιο ισχύει και τις τελευταίες ημέρες καθώς παρατηρείται 25% χαμηλότερο επιδημιολογικό φορτίο σε σχέση με το αντίστοιχο της χώρας (IR Κρήτης 113 έναντι 151 της χώρας).

Και στην περίπτωση της Κρήτης παρατηρούμε την επίδραση της κινητικότητας των γιορτών του Πάσχα (βλ. διπλό βέλος) με την πρόσκαιρη επιδείνωση των δεικτών που ακολουθήθηκε όμως με ομαλή και σχετικά ταχεία πτωτική τάση (βλ. βέλος). Ο Rt είναι αρκετά χαμηλά από τη μονάδα (0.78) προοιωνίζοντας περαιτέρω σημαντική πτώση του επιδημιολογικού φορτίου.

ΠΕ Χανίων & Ρεθύμνου

Στην εικόνα 2 απεικονίζεται η έντονη τωρινή έξαρση του πανδημικού κύματος που ξεκίνησε στα Χανιά την πρώτη βδομάδα του Μαρτίου ενώ αντιθέτως στο Ρέθυμνο διαρκεί πάνω από 4 μήνες καθώς το κύμα άρχισε πολύ νωρίς τον Φεβρουάριο. 

Παρά τις προσωρινές κατά καιρούς μικρές τάσεις αποκλιμάκωσης, αυτές δεν παγιώθηκαν ποτέ με αποτέλεσμα και στις δύο ΠΕ το πανδημικό κύμα να εξελιχθεί με σφοδρότητα ιδίως στο Ρέθυμνο. Τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται σχετική πτωτική πορεία του επιδημιολογικού φορτίου περισσότερο εμφανής στην ΠΕ Ρεθύμνου στην οποία ο δείκτης IR διαμορφώνεται στο 146 (10/6/2021) με αποτέλεσμα η περιοχή μετά από 4 μήνες να ταξινομηθεί επιτέλους στο κίτρινο χρώμα βαρύτητας. Ο δείκτης Rt είναι στο 0.77 γεγονός που σημαίνει ότι θα ακολουθήσει περαιτέρω αποκλιμάκωση. Στην ΠΕ Χανίων αντιθέτως φαίνεται ότι η επίδραση της κινητικότητας από τις γιορτές του Πάσχα και το άνοιγμα των δραστηριοτήτων ήταν πολύ βλαπτική δημιουργώντας παρατεταμένη περίοδο επιμονής σε ψηλό επιδημιολογικό φορτίο. Η ΠΕ Χανίων είναι η μοναδική περιοχή της Κρήτης και από τις λίγες στη Χώρα που δεν ταξινομείται προς το παρόν στο κίτρινο χρώμα επιδημιολογικής επιβάρυνσης. Τις τελευταίες ημέρες διαμορφώνεται πτωτική τάση αποκλιμάκωσης με τον δείκτη Rt να είναι στο 0.82 και τον δείκτη IR στο 166. Η σταθεροποίηση αυτή πρέπει να διατηρηθεί με κάθε προσπάθεια, ώστε η ΠΕ Χανίων την επόμενη εβδομάδα να φτάσει το όριο των 150 κρουσμάτων ανά 14 ημέρες ανά 100000 που μεταφράζεται σε κάτω από 16 κρούσματα την ημέρα κατά μέσο. Ο κινητός μέσος όρος των τελευταίων 10 ημερών στα Χανιά είναι 19 κρούσματα/ημέρα που σημαίνει ότι απαιτείται προσπάθεια ώστε να πέσει στο επιθυμητό κάτω των 16 κρουσμάτων/ημέρα.

ΠΕ Ηρακλείου & Λασιθίου

Στην εικόνα 3 παρουσιάζεται η δυναμική της πανδημίας στις ΠΕ Ηρακλείου & Λασιθίου. Η ΠΕ Ηρακλείου εισήλθε σε οριζόντια μέτρα απομόνωσης  στις 6 Μαρτίου όταν ο δείκτης IR ξεπέρασε το όριο των 150 κρουσμάτων/100000/14 μέρες, όριο που αυτόματα χαρακτηρίζει μια περιοχή ως επιβαρυμένη. Για διάστημα περίπου 3 μηνών παρέμεινε πάνω από αυτό το όριο με μικρές μεταβολές που κυμάνθηκαν σύμφωνα με το δείκτη IR μεταξύ 200-250. Όμως μετά τις 20 Μαΐου και το γνωστό πισωγύρισμα λόγω των εορτών του Πάσχα και του ανοίγματος των δραστηριοτήτων (βλ. βέλη) υπάρχει σταθερή και σημαντική αποκλιμάκωση με τον δείκτη IR από τις 3/6/2021 να βρίσκεται κάτω από το όριο του 150. Αυτή τη στιγμή ο δείκτης IR βρίσκεται στο 94 και εάν η πτωτική πορεία συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό σε περίπου 10 ημέρες το Ηράκλειο θα βρεθεί στο χαμηλότερο επίπεδο (πράσινο) επιδημιολογικής επιτήρησης. Η προοπτική αυτή φαντάζει αρκετά πιθανή λόγω του εξαιρετικά χαμηλού δείκτη μεταδοτικότητας Rt, στο 0.75 (10/6/2021).

Η ΠΕ Λασιθίου έχει συνολικά εξαιρετική εικόνα με την κατάσταση συνολικά να μην ξεφεύγει και με την περιοχή διαχρονικά να βρίσκεται στην κίτρινη ζώνη επιδημιολογικής επιτήρησης.

Μοναδική παραφωνία η γνωστή συρροή στον Άγιο Νικόλαο στις αρχές Φεβρουαρίου που όμως πολύ γρήγορα σταθεροποιήθηκε και αποκλιμακώθηκε. Η τωρινή κατάσταση είναι εξαιρετικά καλή με τον δείκτη Rt να είναι στο 0.77 και το επιδημιολογικό φορτίο με βάση τον IR να είναι στο 42 που σημαίνει ότι ΠΕ Λασιθίου θα ταξινομηθεί στο χαμηλότερο επίπεδο (πράσινο) επιδημιολογικής επιτήρησης (εικόνα 4).

Συμπέρασμα

Η τωρινή κατάσταση στην Κρήτη εμφανίζεται καλή με εξαίρεση την σχετικά προβληματική εικόνα της ΠΕ Χανίων (εικόνα 4). Όμως και στα Χανιά παρατηρείται σταθερή τάση αποκλιμάκωσης και πιθανότατα την ερχόμενη εβδομάδα ο νομός θα ταξινομηθεί στην κίτρινη περιοχή επιδημιολογικής επιτήρησης. Στην κίτρινη περιοχή έχουν ήδη ενταχθεί οι ΠΕ Ηρακλείου & Ρεθύμνου ενώ από 7/6 το Λασίθι βρίσκεται στην πράσινη ζώνη επιδημιολογικής επιτήρησης. Χρειάζεται συνεχής προσπάθεια και προσοχή ώστε να εξελιχθεί ομαλά η κατάσταση.

Δείτε επίσης:

Στο "κίτρινο" επίπεδο το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο

Τζανάκης: "Δεν εφησυχάζουμε, να συνεχίσουμε να εμβολιαζόμαστε"

Στα 39 τα νέα κρούσματα κορωνοϊού στην Κρήτη

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη