Ιδού το νέο Διοικητήριο της Κρήτης!

Του Αντώνη Παντινάκη

Ένα στολίδι για το Ηράκλειο, ένας υπερσύγχρονος χώρος - κόσμημα έρχεται για να ξεκλέψει λίγη απ’ την λάμψη του Πολιτιστικού και να συνεπικουρήσει στην περαιτέρω αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής του Λάκκου!

Η έλευση του νέου έτους φέρνει σπουδαίες ανακοινώσεις: Με το που ανοίξουμε την πόρτα κι υποδεχθούμε το 2020 (και τη νέα δεκαετία!), θα περάσουμε στο πρώιμο μα κι ουσιαστικό στάδιο των εξελίξεων για την (δρομολογημένη) ανέγερση του νέου κτηρίου γραφείων της Περιφέρειας Κρήτης στο παλιό Υγειονομικό, πλησίον του ιστορικού Πανάνειου Νοσοκομείου.

Πολύ σύντομα θα μπουν και θα κατοχυρωθούν (εγγράφως) τα πρώτα... θεμέλια, για “ένα πολύ σημαντικό έργο” όπως το χαρακτηρίζει ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, “το οποίο είναι εν εξελίξει, στη φάση για τη διαγωνιστική διαδικασία, κι εκτιμούμε ότι τέλος του Ιανουαρίου με αρχές του Φεβρουαρίου θα έχουμε προσωρινό ανάδοχο”.

Πρόκειται για ένα κτήριο βιοκλιματικό, 3.000 τετραγωνικών που “θα φιλοξενεί πάνω από 200 συνεργάτες μας και θα στεγάζει αρκετές υπηρεσίες, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και των εργαζομένων. Θα υπάρχει επίσης εξωτερικός χώρος 1,5 στρέμματος, που θα είναι ανοιχτός σε όλους τους πολίτες.”, σπεύδει να μας διαφωτίσει ο Περιφερειάρχης Κρήτης.

Ο κ. Αρναουτάκης έβγαλε κι άλλη είδηση... μέσα από το Cretalive: “Πιστεύουμε ότι θα έχουμε κι αίθουσα Περιφερειακού Συμβουλίου, όπως επίσης κι αίθουσα 200 ατόμων για κάποιες εκδηλώσεις που πρέπει να γίνουν και συνεχώς ζητούμε άλλους χώρους για να πηγαίνουμε!”.

Ο Περιφερειάρχης φιλοδοξεί και στοχεύει, “εάν όλα πάνε καλά, μέσα στο 2022 το κτήριο να είναι έτοιμο για να στεγάσει τις Υπηρεσίες μας”.

Οι πόροι για ένα έργο προϋπολογισμού 11.800.000 ευρώ “είναι διασφαλισμένοι” διαβεβαιώνει ο κ. Αρναουτάκης, που έχει λόγο να αδημονεί: “θα είναι ένα κόσμημα για το Ηράκλειο. Θα δοθεί μία ποιοτική αναβάθμιση στην ευρύτερη περιοχή του Λάκκου”.

Ο Περιφερειάρχης Κρήτης θέλησε να ευχαριστήσει ιδιαίτερα τον Μανόλη Καργιαντουλάκη, τον αρχιτέκτονα της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου, που έχει κάνει την αρχιτεκτονική μελέτη.

Τα στατικά και μηχανολογικά έχουν γίνει με διαγωνισμό, από εξωτερικούς συνεργάτες της Περιφέρειας.

Το Cretalive εξασφάλισε και σας παρουσιάζει αποκλειστικά μία πλήρως κατατοπιστική σύμπτυξη του σχεδιασμού της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων για το νέο... Διοικητήριο της Κρήτης!

Αναλυτικά:

Το έργο αφορά την ανέγερση Νέου Κτηρίου Γραφείων, στην περιοχή «Λάκκος» του Ηρακλείου, κοντά στο ιστορικό κτήριο του «Πανανείου Νοσοκομείου» και του μνημειακού κτηριακού συνόλου του Ιερού Ναού Αγίου Ματθαίου. Στη γνωστή θέση «υγειονομικό» καθώς εκεί προϋπήρχε το κτήριο της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Π.Ε. Ηρακλείου και η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας Περιφέρειας Κρήτης, ενώ για πολλές δεκαετίες στεγαζόταν υπηρεσίες υγείας. Το κτήριο αυτό εξαιτίας της προβληματικής του κατάστασης κατεδαφίστηκε, ώστε να ανεγερθεί ο νέος σύγχρονος χώρος της Περιφέρειας Κρήτης.

Στο έργο προβλέπεται η πλήρης κατασκευή και αποπεράτωση του κτηριακού συνόλου του συγκροτήματος του Κτηρίου Γραφείων της Περιφέρειας Κρήτης, που περιλαμβάνει Κτήριο Γραφείων, Αναψυκτήριο - καφενείο, Υποσταθμό Δ.Ε.Η.- Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε για την υπογειοποίηση του σχετικού δικτύου, και η πλήρης αναδιαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Ο διαγωνισμός - δημοπράτηση ηι για την ανάδειξη αναδόχου και την εκτέλεση του έργου, προϋπολογισμού 11.885.000 ευρώ, προγραμματίζεται για το τέλος Ιανουαρίου.

Το Κτήριο Γραφείων διατάσσεται σε Ισόγειο, Α’, Β’ και Γ’ όροφο, ενώ περιλαμβάνει και δύο Υπόγεια. Στους υπέργειους ορόφους στεγάζονται οι χώροι κύριας χρήσης του κτηρίου και στα υπόγεια Χώροι Στάθμευσης, χώροι Η/Μ εγκαταστάσεων, Αρχεία, Αποθήκες και λοιποί βοηθητικοί χώροι. Το Ισόγειο του κτηρίου περιλαμβάνει Αίθουσα Σεμιναρίων- Διαλέξεων, ενώ οι χώροι κίνησης και αναμονής (φουαγιέ) λειτουργούν και ως χώροι έκθεσης της τοπικής ιστορίας. Στον Α’ , Β’ και Γ’ όροφο, του κτηρίου προβλέπονται Χώροι Γραφείων και οι βοηθητικοί τους χώροι. Οι χώροι στάθμευσης κατανέμονται στα δύο υπογεια και σε τμήμα του περιβάλλοντος χώρου.

Το αναψυκτήριο είναι Ισόγειο μονώροφο με δυνατότητα αυτόνομης και ανεξάρτητης λειτουργίας. . Η θέση του γηπέδου στη γειτονιά του Λάκκου, η λειτουργία του, ως χώρος δημόσιας χρήσης- πλατείας και «κέντρο» της γειτονιάς, οι μικρές κλίμακες του «Λάκκου», είναι καταλυτικοί παράγοντες, που υπαγορεύουν τις βασικές αρχές χωροθέτησης και της αρχιτεκτονικής οργάνωσης του συγκροτήματος.

Ταυτόχρονα επιδιώκεται: - η επίτευξη κατάλληλων μικροκλιματικών συνθηκών τόσο στο εσωτερικό του κτηρίου, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο. -η απόδοση στο συγκρότημα ενός αναγνωρίσιμου αρχιτεκτονικού χαρακτήρα κατάλληλου να εκφράσει τον ρόλο του και το κοινωνικό του περιεχόμενο. - η δημιουργία υπαίθριου περιβάλλοντος ελκυστικού, οργανικά συνδεδεμένου και «εκτόνωσης» του αστικού περίγυρου, με χρήση περιπάτου, αναψυχής και «ζωντανού» με δυνατότητα φιλοξενίας μικρών πολιτιστικών δρώμενων, που ήδη αναπτύσσονται από νεανικές ομάδες και συλλογικότητες και αναζωογονούν την ιστορική γειτονιά του Λάκκου.

Το ακάλυπτο τμήμα του οικοπέδου λειτουργεί σήμερα, ως κοινόχρηστος χώρος - πλατεία της περιοχής του «Λάκκου». Προκειμένου να παραμείνει η ελεύθερη χρήση από όλους του υφιστάμενου ακαλύπτου και να διατηρηθούν τα ψηλά δένδρα, το κτήριο γραφείων προτείνεται στη θέση που προϋπήρχε το κτήριο Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας. Επίσης προστίθεται μικρό καφενείο- αναψυκτήριο, που προσαρμόζεται στο πρανές αξιοποιώντας την υψομετρική διαφορά, στην νοτιοδυτική γωνία του οικοπέδου. Για το ακάλυπτο τμήμα του οικοπέδου προτείνεται η πλήρης αναδιαμόρφωση του, ώστε να αναβαθμιστεί λειτουργικά και να αποτελέσει κοινόχρηστος χώρος, τόπος κοινών δραστηριοτήτων – «κέντρο» της γειτονιάς. Με την πρόταση δίδεται προτεραιότητα στην υλικότητα και επιχειρείται να αποδοθεί, η αίσθηση του χειροποίητου, του οικείου, του απτού σε μια γειτονιά, που παρά την παραμόρφωση του ιστού της (βίαιη εφαρμογή σχεδίων πόλεων της μοντέρνας πολεοδομίας σε μεσαιωνικό ιστό) και παρά τη σημερνή στρεβλή και συχνά χαοτική κατάσταση, εξακολουθεί να αναβλύζει και να προκαλεί έλξη, συναισθηματική, βιωματική. Ένας μικρόκοσμος με μοναδική και συχνά παράδοξη «ύφανση» των υλικών και των χρωμάτων του (χρώματα γαιώδη, έντονα, χοντροκόκκινα, ώχρες, γκρίζα και λευκά) τόποι και κατασκευές στους οποίους εξακολουθεί να βρίσκει κανείς τον ανθρώπινο μόχθο, το ήθος, τον πολιτισμό και τις ποιότητες του χειροποίητου.

Για το κτήριο Γραφείων επιδιώκεται, αφενός, η ανάλογη της χρήσης οπτική του βαρύτητα και η λιτότητα της μορφής, αφετέρου ένα κτήριο, φιλικό και ανοιχτό στον πολίτη.

Προτείνεται ένα σχήμα αρχέτυπο, απλό και ισχυρά δομικό, με αναφορά στις τυπολογίες των στεγασμένων αγορών- χώρων κοινωνικής επαφής που να προκαλεί την αβίαστη συνέχιση της εξωτερικής ζωής της «πλατείας» στο εσωτερικό του κτηρίου.

Καθοριστικός παράγοντας στον σχεδιασμό και την επιλογή των κατασκευαστικών λύσεων του κελύφους είναι ο προσανατολισμός, ο βιοκλιματικός και ενεργειακός σχεδιασμός με στόχο την εξασφάλιση συνθηκών άνεσης και εξοικονόμησης ενέργειας. Το κτήριο γραφείων οργανώνεται γύρω από ένα κεντρικό τριώροφο αίθριο, που αποτελεί τον εσωτερικό “δημόσιο” χώρο, με δυνατότητες εναλλακτικών λειτουργιών. Ταυτόχρονα με την αξιοποίηση των προσανατολισμών συμβάλλει στον άμεσο φυσικό φωτισμό του συνόλου των χώρων κύριας χρήσης και ταυτόχρονα στην ενεργειακή απόδοση

- βελτιστοποίηση του κτηρίου (μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για φωτισμό, θέρμανση και δροσισμό). Με την ορθογώνια διαμήκη κάτοψη κατά τον άξονα Ανατολή – Δύση, επιδιώκεται τόσο η χαμηλή αναλογία περιγράμματος / εμβαδόν στους ορόφους, και γενικότερα και ο μικρός λόγος εμβαδού περιβλήματος / όγκου κτιρίου (F/V), η μείωση των δυσμενών θερμικών επιδράσεων του περιβάλλοντος μέσω του κτηριακού κελύφους, τόσο το Χειμώνα όσο και το Καλοκαίρι, και η αξιοποίηση του μικροκλίματος της περιοχής για την βελτίωση των συνθηκών (θερμοκρασία, αερισμός) στους εσωτερικούς χώρους του κτηρίου.

Συνάμα δίδεται βαρύτητα στην απρόσκοπτη πρόσβαση ατόμων με κινητικές ιδιαιτερότητες και εμποδιζόμενων ατόμων σε όλους τους χώρους, υπάρχει πρόβλεψη και για θέσεις αποκλειστικής χρήσης αναπηρικών αυτοκινήτων, ενώ στους χώρους υγιεινής κοινού κάθε ορόφου περιλαμβάνεται και Χώρος Υγιεινής με προδιαγραφές για ΑμεΑ. Ο περιβάλλοντας ακάλυπτος χώρος διαμορφώνεται με σκοπό να αποτελέσει περιβάλλον ελκυστικό , οργανικά συνδεδεμένο και για την εκτόνωση του αστικού περίγυρου με λειτουργίες περιπάτου διέλευσης, στάσης, και αναψυχής, όχι μόνο των κτηρίων αλλά και της ευρύτερης περιοχής «Λάκκου».

Αντιμετωπίζεται ως δημόσιος χώρος- πλατεία στην πόλη, ένα ανοιχτό «δωμάτιο» σε δημόσια χρήση. Προτεραιότητες της μελέτης είναι: Η απόδοση του ακαλύπτου ως ελεύθερου δημόσιου χώρου, με ήπιες λειτουργίες και ήπιες παρεμβάσεις.

Η βελτίωση του μικροκλίματος εντός του υπαιθρίου χώρου και στο γύρω αστικό περιβάλλον. Η διαμόρφωση θέσεων στάσης, παραμονής, ανάπαυσης και αναψυχής σε άμεση σχέση με τους χώρους φύτευσης. Η πλήρη προσβασιμότητα και προσπελασιμότητα των χώρων από όλους, και οι βέλτιστες συνθήκες παραμονής. Προτείνεται η δημιουργία ενός συλλογικού χώρου σε τοπική κλίμακα, ενός “κήπου” που φέρνει στη μνήμη τις αυλές και τα περιβόλια που υπήρχαν στην περιοχή. Μάλιστα με τις φυτεύσεις, με ενδημικά φυτά (δένδρα και θάμνους) της Κρήτης, που αντέχουν στις ατμοσφαιρικές συνθήκες του αστικού περιβάλλοντος, επιδιώκεται να αποτελέσει πρότυπο κήπο.