Οι σκανδιναβικές χώρες είναι καλύτερα προετοιμασμένες από την υπόλοιπη Ευρώπη για ένα μέλλον χωρίς μετρητά, καθώς έχουν ήδη προσαρμοστεί και οι υποδομές, αλλά και ο κόσμος.
Αυτό προκύπτει από πρόσφατη ανάλυση της νορβηγικής πλατφόρμας χρηματοοικονομικών πληροφοριών Finansplassen, η οποία αξιολόγησε τον αριθμό των διαθέσιμων ATM και των τερματικών πληρωμών ανά 100.000 κατοίκους, το πλαφόν στις ανέπαφες αγορές και τον αριθμό των χρηστών του online banking. Ειδικότερα, όσο λιγότερα ATM, τόσο μικρότερη θεωρείται η εξάρτηση της χώρας από τα μετρητά, ενώ ο υψηλότερος αριθμός τερματικών POS σημαίνει ότι οι υποδομές είναι καλύτερες για ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Η ανάλυση αυτή, η οποία βασίζεται μεταξύ άλλων σε στοιχεία από την Παγκόσμια Τράπεζα και τη Eurostat, καταλήγει ότι η Νορβηγία έχει τις καλύτερες συνθήκες για ένα μέλλον χωρίς μετρητά. Εμφανίζει έναν από τους χαμηλότερους αριθμούς ATM και περίπου 96% του πληθυσμού χρησιμοποιεί online banking. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται η Φινλανδία και η Δανία, καθώς υπάρχουν περισσότερα ATM και λιγότερα τερματικά, αλλά και περίπου το ίδιο υψηλότατο ποσοστό των κατοίκων χρησιμοποιεί online banking.
Τη δεκάδα συμπληρώνουν η Ολλανδία, η Σουηδία, η Ισλανδία, η Εσθονία, η Λιθουανία, η Κύπρος και η Ελβετία, ενώ απεναντίας λιγότερο προετοιμασμένες για συστήματα χωρίς μετρητά είναι η Αρμενία, η Γεωργία και η Γερμανία. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 21η θέση από τις 45 χώρες που εξετάστηκαν, ανάμεσα στην Ιταλία (20) και την Ουγγαρία (22).
Γιατί οι σκανδιναβικές είναι μπροστά;
Σύμφωνα με την έρευνα, οι πέντε από τις δέκα κορυφαίες χώρες στις ψηφιακές πληρωμές είναι σκανδιναβικές. Οπως δήλωσε στο Euronews ο Olle Pettersson, ειδικός προσωπικών οικονομικών στη Finansplassen, οι σκανδιναβικές θεωρούν ιδιαίτερα χρήσιμα τα ψηφιακά συστήματα πληρωμών, διότι χάρη σε αυτά μπορούν να ξεπεράσουν προκλήσεις, όπως οι αραιοκατοικημένες περιοχές ή οι δύσκολες καιρικές συνθήκες, που δυσχεραίνουν τις παραδοσιακές πληρωμές με μετρητά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι χώρες αυτές έχουν και μερικά ακόμα πλεονεκτήματα, καθώς έχουν υψηλή εμπιστοσύνη στους δημόσιους θεσμούς, αλλά και λίγους κατοίκους, με αποτέλεσμα να δοκιμάζονται ευκολότερα τέτοιου είδους πρωτοβουλίες.
Στη Νορβηγία συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη τράπεζα, η DNB, απηύθυνε έκκληση το 2016 να σταματήσει η χρήση των μετρητών, επικαλούμενη ανησυχίες για παράνομες δραστηριότητες, όπως ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Περίπου την ίδια περίοδο, οι Νορβηγοί άρχισαν να χρησιμοποιούν μαζικά την εφαρμογή Vipps MobilePay, ένα ψηφιακό πορτοφόλι, το οποίο πια έχει 11,5 εκατ. χρήστες σε Νορβηγία, Φινλανδία και Δανία.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι πρόσφατα, η νορβηγική κυβέρνηση έκανε κινήσεις επιστροφής στα μετρητά, διευκολύνοντας τις σχετικές πληρωμές. «Σε έναν ψηφιακό κόσμο, μπορεί να είναι εύκολο να ξεχνάμε ότι υπάρχει μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι δεν είναι online», δήλωσε η Emilie Enger Mehl, υπουργός Δικαιοσύνης και Εκτακτων Αναγκών της Νορβηγίας.
Η διεύθυνση πολιτικής προστασίας της Νορβηγίας προτείνει σε όλους να έχουν κάποια μετρητά λόγω της ευαισθησίας των συστημάτων ψηφιακών πληρωμών στις κυβερνοεπιθέσεις. «Ο κόσμος γύρω μας αποκτά όλο και περισσότερα προβλήματα, με πόλεμο, ψηφιακές απειλές και κλιματική αλλαγή. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για παρατεταμένα μπλακάουτ, προβλήματα στα συστήματα ή ψηφιακές επιθέσεις, οι οποίες οδηγούν στην αποτυχία των λύσεων για τις ψηφιακές πληρωμές», έχει δηλώσει η Mehl.
Σημειώνεται πως στη Δανία, οι πληρωμές με μετρητά αποτέλεσαν μόλις το 8% όλων των συναλλαγών το 2023. Βέβαια, ο Christian Kettel Thomsen, επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της χώρας, έχει πει: «παρότι η χρήση των μετρητών μειώνεται, εξακολουθούν να είναι απαιτούμενα στην κοινωνία».
Πηγή: moneyreview.gr