Μετά τη συζήτηση του θέματος στη Διοικούσα του ΤΕΕ-ΤΑΚ για το θέμα της επένδυσης στο Κάβο Σίδερο, η μοναδική παράταξη που διαφώνησε με την προσφυγή κατά της επένδυσης ήταν η Δημοκρατική Κίνηση Μηχανικών.
Στην αντίπερα όχθη, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ (που έφερε και το θέμα) και ο Γραμματέας, μέλη της ΔΗΣΥΜ, που συντάχθηκαν με την παράταξη της ΑΜΑΚ.
Οι απόψεις της Δ.Κ.Μ.
Άποψη μας επί του αιτήματος να συμμετάσχουμε στην προσφυγή στον Κάβο Σίδερο είναι αρνητική διότι :
1) Η διαφορά μεταξύ του πρώτου (απορρίφθηκε) και δευτέρου σχεδίου είναι τεράστια. Η μείωση κατά 72% της δραστηριότητας σαφώς δημιουργεί προϋποθέσεις για μια "ηπιότερη ανάπτυξη".
2) Τα ΕΣΧΑΣΕ είναι ένα από τα απαραίτητα εργαλεία προκειμένου η χώρα να αντιμετωπίσει τις σημερινές δυσκολίες της. Είναι σημαντικές διαδικασίες προκειμένου να μπορέσουμε να προσελκύσουμε επενδυτές.
Πάντα σε περιόδους οικονομικών κρίσεων το περιβάλλον δέχεται μεγαλύτερες πιέσεις και τα νομοθετικά πλαίσια καθίστανται περισσότερο ευέλικτα προκειμένου να προσαρμόσουν επενδυτικές ευκαιρίες σε περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Πάντοτε οι ανθρώπινες δραστηριότητες καταλαμβάνουν μέρος των βιοτόπων και διαταράσσουν την ισορροπία των οικολογικών συστημάτων. Σημασία δεν έχει η νέα ισορροπία αλλά η διατήρηση των ειδών και η απρόσκοπτη αναπαραγωγή τους στο νέο περιβάλλον με την νέα ισορροπία στην οποία καλούνται να επιβιώσουν.
Την παραπάνω αρχή καλούμαστε να υπηρετήσουμε μέσω των μελετών και του σχεδιασμού τον οποίο ευχής έργο θα ήταν εάν ήδη είχαμε από πλευράς πολιτείας όπως προβλέπουν οι οδηγίες της Ε.Ε. Η έλλειψη ενός τέτοιου ευρύτερου σχεδιασμού και η όχι καλή εμπειρία μας μέχρι σήμερα από την αναπτυξιακή διαδικασία που η χώρα ακολούθησε μας κάνουν δύσπιστους σε οποιοδήποτε επενδυτικό πρόγραμμα που μπορεί να προκαλέσει την διατάραξη της ισορροπίας των οικολογικών συστημάτων. Δεν είναι όμως λόγος του να στεκόμαστε σε όλα αντίθετοι.
Αναφέρει το κείμενο :
Προβλέπονται λιμενικά έργα : Πράγματι είναι δύσκολα έργα αφού η εμπειρία μας μέχρι σήμερα στα περισσότερα από αυτά είναι αρνητική. Έχουν προκαλέσει σοβαρές αλλοιώσεις στο παράκτιο μέτωπο. Δεν μπορούμε όμως να λέμε συνεχώς όχι. Το ΤΕΕ σαν τεχνικός σύμβουλος της Πολιτείας θα πρέπει να επιβάλλει - προτείνει όλες εκείνες τις διαδικασίες με τη συμμετοχή του ή τις απόψεις του που θα διασφαλίζουν την επιτυχία των έργων αυτών.
Επιτρεπόμενες χρήσεις "τουρισμού - αναψυχής" : Τι σημαίνει αυτό; Δεν επιθυμούμε όλες τις χρήσεις τουρισμού αναψυχής στην εξεταζόμενη περιοχή; Φοβόμαστε ότι κάποιες από αυτές θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής και θα την υποβαθμίσουν υπέρμετρα; Στις γνωμοδοτήσεις των φορέων κατά την διαδικασία της διαβούλευσης υπήρξαν αντιρρήσεις οι οποίες δεν ελήφθησαν υπόψη στην τελική έγκριση ;
Δεν υπάρχει διάταξη των έργων της επένδυσης : Για την ανάπτυξη των έργων θα γίνει υποθέτω η ΜΠΕ κάθε επιτρεπόμενης δραστηριότητας η οποία θα πρέπει να λειτουργήσει μέσα σε ένα περιβάλλον αυστηρά προσδιορισμένο αφού όπως αναφέρει το κείμενο έχουν προσδιοριστεί οι ζώνες και οι επιτρεπόμενες χρήσεις σε κάθε ζώνη.
Από την κείμενη νομοθεσία επιτρέπεται πολύ μεγαλύτερη εκμετάλλευση για τουριστικές επενδύσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση : Τούτο δεν είναι αληθές, θεωρητικά αφού ο νόμος προβλέπει λιγότερες κλίνες ανά στρέμμα (7 έναντι 9 για 5*) σε σχέση με παλαιότερες νομοθεσίες. Αναφέρω θεωρητικά γιατί στην πράξη ο ΕΟΤ ευλογεί παράνομες επεκτάσεις των τουριστικών μονάδων με αποτέλεσμα να δέχεται πυκνότητες στις τουριστικές εγκαταστάσεις πολύ μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες στα Ειδικά Χωροταξικά του Τουρισμού. Ίσως μια παρατήρηση στα σημείο αυτό μπορεί να γίνει. Τουριστικές εγκαταστάσεις σε προστατευόμενες περιοχές δεν μπορούν να νομιμοποιούν παράνομες επεκτάσεις τους που αυξάνουν την δυναμικότητά τους. (Να αντιμετωπίζονται ουσιαστικά σαν κτίσματα ή δραστηριότητες όπως οι εντός του αιγιαλού που ουδέποτε (σε οποιαδήποτε μελλοντική ρύθμιση δεν μπορούν να τακτοποιηθούν ή νομιμοποιηθούν). Η προσθήκη αυτή να γίνει με Π.Δ. ώστε να είναι αδύνατη οποιαδήποτε ακύρωση ή κατάργηση της.
Ο όρος "ήπια τουριστική ανάπτυξη" σημαίνει μικρής δυναμικότητας τουριστικές εγκαταστάσεις ή και μικρής συγκέντρωσης τουριστών σε μια περιοχή σε σχέση με τον μόνιμο πληθυσμό. Εάν υπάρχει ένας μόνο ιδιοκτήτης, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, σαφώς "ήπια τουριστική ανάπτυξη" σημαίνει χαμηλός συντελεστής δόμησης. Δεν είναι δε καθόλου κατανοητό γιατί ο ένας ιδιοκτήτης είναι μειονέκτημα. Η μέχρι σήμερα εμπειρία μας από τουριστικές περιοχές με μικρές ιδιοκτησίες και μικρής δυναμικότητας τουριστικές εγκαταστάσεις δεν είναι θετική. Σαφώς το πρόβλημα είναι η έλλειψη σχεδιασμού και η απουσία της Πολιτείας να επιβάλλει το νόμο. Τα υπαρκτά όμως αυτά προβλήματα θα πρέπει να τα δεχτούμε και να προσπαθήσουμε να τα θεραπεύσουμε.
Εάν υπάρχουν 5 ή 7 γήπεδα είναι θέμα της πολεοδομικής νομοθεσίας και του νόμιμου οδικού δικτύου της περιοχής αλλά και του γενικότερου σχεδίου ανάπτυξης της περιοχής το οποίο σαφώς έλαβε υπόψη του το γεγονός ότι η έκταση εντάσσεται στη Ειδική Ζώνη Διατήρησης GR 4320006 και τμήμα της στην ΖΕΠ GR 4320009.
Είχε δικαιωθεί η προσφυγή ως μη συμβατή με το ΠΠΧΣΑΑ (Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης). Το υπό έκδοση ΠΠΧΣΑΑ Κρήτης εξακολουθεί να έχει τις ίδιες θέσεις για την περιοχή; Μετά από 13 χρόνια και τις εξειδικευμένες μελέτες που έγιναν για τη συγκεκριμένη περιοχή, πιθανώς η θέση - άποψη του ΠΠΧΣΑΑ Κρήτης να έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και απαιτήσεις.
Συμφωνούμε με τις παρατηρήσεις του κειμένου που αναφέρονται στις υποχρεώσεις της πολιτείας για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ). Θα έπρεπε να έχει καθορίσει τις απαιτούμενες προτεραιότητες και να έχει θεσπίσει τα αναγκαία μέτρα διατήρησης για τους τόπους αυτούς. Η παράλειψη αυτή της Πολιτείας, που πολύ σωστά επισημαίνει το κείμενο, έχω την άποψη ότι σήμερα αντιμετωπίζεται με τον Νόμο για τις ΜΠΕ (Ν. 4014/11) και δεν είναι άλλη από την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση. Πολύ αναλυτικές μελέτες που περιλαμβάνουν και εργασίες πεδίου, σε συγκεκριμένη έκταση στην ευρύτερη περιοχή της δραστηριότητας που πρόκειται να αναπτυχθεί εντός προστατευόμενης περιοχής.
Το ότι την έρευνα και τον προσδιορισμό του προστατευτέου αντικειμένου την κάνει ο ενδιαφερόμενος επενδυτής είναι αλήθεια. Όμως η έρευνα και οι προτάσεις αυτές τίθενται υπόψη της Πολιτείας η οποία με τους μηχανισμούς που διαθέτει αλλά και τα εξειδικευμένα ιδρύματα που στηρίζει (σε Περιφερειακό επίπεδο γνωρίζουμε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το ΕΛΚΕΘΕ, το ΙΤΕ κλπ.) μπορεί να ελέγξει και να εγκρίνει ή να απορρίψει.
Επιπροσθέτως για τη συγκεκριμένη περίπτωση το "Ειδικό Διαχειριστικό Σχέδιο" του ΕΚΒΥ το 1996 και η "Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη" (ΕΠΜ) άσχετα εάν εκδόθηκε ή όχι το Προεδρικό Διάταγμα (αυτό έχει συμβεί σε πάρα πολλές περιοχές σε ολόκληρη τη χώρα) βοηθούν την Πολιτεία και τις Αρχές ακόμη και σε Περιφερειακό Επίπεδο να τοποθετηθούν και να λάβουν αποφάσεις.
Δεν μας αρέσει ίσως ότι και αυτό πρέπει να το φροντίζει ο ιδιώτης - επενδυτής αλλά πρέπει να δεχτούμε ότι είναι μια έλλειψη της κρατικής παρουσίας την οποία προς το παρόν πρέπει να αποδεχόμαστε ασχέτως το εάν δεν συμφωνούμε. Οι σημερινές περιστάσεις επιβάλλουν τέτοιου είδους υποχωρήσεις και ανοχές.
Θεωρώ την προσπάθεια αυτή σύνδεσης τουρισμού και φυσικού περιβάλλοντος, στη συγκεκριμένη περίπτωση, μια προσπάθεια που θα μας δείξει τις ανοχές των Κρητικών Οικοσυστημάτων να δεχτούν δραστηριότητες γιατί δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η προστασία και διατήρηση ενός οικοσυστήματος απαιτεί τεράστιους πόρους τους οποίους δεν μπορούν πλέον να εξασφαλίζουν οι άλλες δραστηριότητες μέσω φορολογικών αφαιμάξεων. Θα πρέπει τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα οι περιοχές αυτές να μετατρέπουν σε δυνατότητες και ευκαιρίες ώστε να αποκτούν πόρους για να συντηρούν και προστατεύουν το φυσικό τους περιβάλλον.
Υποχρέωση της Πολιτείας είναι η προστασία της σχέσης αυτής με νόμους και ελέγχους προς κάθε κατεύθυνση με στόχο τη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και την προστασία των ειδών (προστατευτέο αντικείμενο).
Με βάση τα παραπάνω δεν νομίζουμε ότι κάποιος πρέπει να συμμετέχει σε μια προσφυγή κατά της επένδυσης για την οποία και η Τοπική Κοινωνία είναι απόλυτα θετική.
