Η ανάδειξη των κοινών χαρακτηριστικών της Μεσογείου που έχουν να κάνουν τόσο με την κουλτούρα και τον πολιτισμό των λαών της, όσο και με το φυσικό τοπίο και το περιβάλλον με στόχο εδραίωση των κοινών δεσμών που είναι συνυφασμένοι με την ύπαρξη των λαών σε αυτήν την περιοχή, αποτελούν τα βασικά αντικείμενα με τα οποία ασχολείται η Ένωση Αρχιτεκτόνων της Μεσογείου UMAR, που πραγματοποιεί στο Ρέθυμνο την ετήσια Γενική της Συνέλευση.
Ο Οργανισμός έχει 13 μέλη -χώρες της Μεσογείου (Μαρόκο, Μάλτα, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία, Λίβανο, Αίγυπτος, Παλαιστίνη, Κύπρος, Ελλάδα, Τουρκία) με προοπτικές να επεκταθεί και να φτάσει τα 20 μέλη.
Βασισμένη στις κοινές αναφορές των τόπων, η UMAR στοχεύει στη διαμόρφωση ενός κοινού πεδίου εφαρμογής και ανταλλαγών των μεσογειακών πρακτικών, με στόχο την προώθηση της αρχιτεκτονικής μέσω της συμμετοχής στην προστασία και την ανάπτυξη της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς και στην προώθηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για βελτίωση του αρχιτεκτονικού, εκπαιδευτικού και κοινωνικού περιβάλλοντος στην περιοχή της Μεσογείου.
Η UMAR επέστρεψε στη γενέθλια πόλη της, 22 χρόνια ύστερα από την ιδρυτική της συνέλευση, την 11η Ιανουαρίου 1994 στο Ρέθυμνο της Κρήτης για να πραγματοποιήσει τη Συνέλευσή της (στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών) αλλά και να δώσει τη δυνατότητα στα μέλη της να γνωρίσουν τόσο το πολιτιστικό θησαυρό του ιστορικού κέντρου, αλλά και του Ψηλορείτη.
Η συνάντηση του Ρεθύμνου γίνεται σε συνεργασία με την Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Ρεθύμνου ΚΕΔΗΡ, τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Ρεθύμνου, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου και θα ολοκληρωθεί σήμερα με μια ολοήμερη βιωματική διαδρομή στην περιοχή του Μυλοποτάμου στον Ψηλορείτη, με διοργάνωση του Πολιτιστικού Οργανισμού Οικομουσείο Κουρήτια Οδός και του Δήμου Μυλοποτάμου. Η «Μεσογειακότητα» των τόπων αποτελεί βασική σταθερά τόσο των προγραμμάτων των αρχιτεκτονικών σπουδών στα Πανεπιστήμια της Μεσογείου, όσο και στις δράσεις και τα προγράμματα της UMAR.
Ο Αντρέ Μπεκαζί από το Λίβανο, πρόεδρος της UMAR, αφού ευχαρίστησε όλους τους εκπροσώπους της Ελλάδας για τη διοργάνωση, ανέφερε σε σχετικές δηλώσεις του: «Ο στόχος μας δεν είναι να έχουμε απλά μια Ένωση, αλλά επειδή γνωρίζουμε ότι η Μεσόγειος είναι η κοιτίδα όλων των πολιτισμών με κοινά στοιχεία, κουλτούρες, κοινές αφετηρίες και διαδρομές και θα θέλαμε να επικοινωνήσουμε αυτά τα κοινά στοιχεία μέσα από την αρχιτεκτονική. Η εκπροσώπησή μας έρχεται μέσα από τους εθνικούς συλλόγους των κρατών μελών και αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε μια πρόσβαση σε κοινά ενδιαφέροντα που αφορούν την αρχιτεκτονική πρακτική, την προστασία του περιβάλλοντος, την προστασία των πηγών ενέργειας, τα θέματα προστασίας πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος της Μεσογείου και εκεί επικεντρώνονται και οι στόχοι. Το κεντρικό θέμα της συνέλευσης αφορά τη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των μελών μας, γιατί αυτό θεωρούμε ότι είναι το βασικό πρόβλημα της δράσης τέτοιων οργανισμών και τα προβλήματα του επαγγέλματος του αρχιτέκτονα που είναι κοινά σε θέματα οικονομικής φύσης, τεχνικών και θεσμικού πλαισίου».
Η Βιβιάννα Μεταλλινιού, εκπρόσωπος του Πανελληνίου Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, τόνισε: «Η διοργάνωση στηρίχτηκε πάνω στις πολιτιστικές δομές που δουλεύουμε για χρόνια στο Ρέθυμνο και τον Ψηλορείτη που είναι τα πεδία των Μεσογειακών Αρχιτεκτονικών ενδιαφερόντων και νομίζω ότι η πρόταση που κάναμε με την παρουσίαση του ιστορικού κέντρου του Ρεθύμνου, αλλά και το παράλληλο πρόγραμμα που θα δείξουμε τη μεσογειακότητα του ορεινού τοπίου της Κρήτης και των κατοίκων του, θεωρήθηκε τόσο πρωτοποριακό και για πρώτη φορά γίνεται στην UMAR και μάλιστα σαν Ελλάδα δεχτήκαμε και μια επιβράβευση από την Ένωση».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΚΕΔΗΡ Κώστας Ηλιάκης, ανέφερε:
«Η παρουσία της UMAR στο Ρέθυμνο, είναι ένα σημαντικό γεγονός και μας ευχαριστεί ιδιαίτερα, καθώς η ιδρυτική της συνέλευση έγινε στην πόλη μας, πριν από 22 χρόνια, στις 11 Ιανουαρίου 1994 και είχα την τιμή να συμμετάσχω ως μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων.
Η Μεσόγειος είναι η θάλασσα που γύρω της συγκεντρώνονται οι περισσότεροι αρχαίοι πολιτισμοί του κόσμου με ιστορία πλέον των έξι χιλιάδων χρόνων.
Στην λεκάνη της Μεσογείου συνυπάρχουν λαοί και έθνη με διαφορετικά πολιτικά συστήματα, διαφορετικούς πολιτισμούς, θρησκείες, γλώσσα που διαμόρφωσαν ιστορικά τις σχέσεις μεταξύ τους.
Αποτελεί μια κλειστή θάλασσα με έντονες εθνικές, φυλετικές, πολιτισμικές, πολιτικές και θρησκευτικές συγκρούσεις και αντιθέσεις για την κυριαρχία των εδαφών, των πλουτοπαραγωγικών πηγών και του γοήτρου του κάθε λαού που την περιβάλλει.
Η θάλασσα αυτή θα έπρεπε να αποτελεί τη θάλασσα της ειρηνικής συνύπαρξης, συνεργασίας και ευημερίας των λαών της.
Δυστυχώς όμως έχει μετατραπεί σε χώρο φυλετικών συγκρούσεων, εμφύλιων πολέμων με δυστυχισμένους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τις χώρες τους, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή.
Η ύπαρξη και η δράση της UMAR είναι πολύ σημαντική, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους αρχιτέκτονες των χωρών της Μεσογείου, να ανταλλάξουν απόψεις, εμπειρίες και τεχνογνωσία γύρω από την πολεοδομία, την αρχιτεκτονική, τη διατήρηση των παραδοσιακών και ιστορικών πόλεων, την προστασία και ανάπτυξη της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς και μέσα από αυτά να βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ανθρώπων.
Θεωρώ ότι είμαστε ακόμη τυχεροί όσοι συνεχίζουμε να διατηρούμε τον παραδοσιακό χαρακτήρα και τον πολιτισμικό πλούτο των χωρών μας, με τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και την ορθή διαχείριση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών».
Εκ μέρους του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Ρεθύμνου ο Σωτήρης Παναγόπουλος είπε: «Θέλουμε να ενώσουμε τη φωνή μας με τους συναδέλφους απ' όλη τη Μεσόγειο, σε θέματα που αφορούν κοινά προβλήματα, αλλά και τα κοινά στοιχεία και δράσεις. Πιστεύω να καταλήξουμε σε κοινά συμπεράσματα για την περιφρούρηση των πολιτισμών μας όσο και της επιστήμης μας, που τείνει να υποβαθμιστεί από καινούρια μέτρα που έρχονται».
Η κυρία Αναστασία Φρυγανάκη, πρόεδρος του Ομίλου Ρεθύμνου για την Ουνέσκο και πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού «Το Σπίτι των Κουρήτων», που έχει αναλάβει το παράλληλο πρόγραμμα που θα πραγματοποιηθεί σήμερα Σάββατο, τόνισε: «Έχουμε επιλέξει τις Μαργαρίτες που είναι ένα σταυροδρόμι πολιτισμών από τα Μινωικά Χρόνια μέχρι σήμερα, θα παρουσιάσουμε τις βυζαντινές εκκλησίες σε συνεργασία με την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, θα έχουμε περιήγηση στις Μαργαρίτες, θα έρθουν σε επαφή με το οικιστικό περιβάλλον με τους κατοίκους με τα κεραμεία και στη συνέχεια με τη γαστρονομία. Στη συνέχεια θα πάμε στο Αρκάδι, στην Ελεύθερνα, στο μουσείο και πιστεύουμε ότι έτσι θα παρουσιάσουμε μια σωστή εικόνα στους αρχιτέκτονες για το μεσογειακό περιβάλλον».
Παρέμβαση Ένωσης Αρχιτεκτόνων της Μεσογείου για το προσφυγικό
Την κοινωνική τους ευαισθησία, το ενδιαφέρον και την αλληλεγγύη τους για τους πρόσφυγες που έχουν βρει καταφύγιο σε διάφορες περιοχές της Μεσογείου, εκφράζει εμπράκτως η Ένωση Αρχιτεκτόνων της Μεσογείου, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και δράσεις για την στήριξη των ανθρώπων αυτών που ταλαιπωρούνται και προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε δύσκολες και πολλές φορές όχι αξιοπρεπείς συνθήκες.
Όπως ανακοινώθηκε στη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης της UMAR που πραγματοποιείται από χθες στο Ρέθυμνο, ετοιμάζεται ένας διαγωνισμός που θα απευθύνεται σε αρχιτέκτονες, αλλά και σε φοιτητές, οι οποίοι θα κληθούν να κατασκευάσουν σπίτια σε αυτούς τους ανθρώπου, τα οποία όμως δεν θα είναι μόνιμες κατασκευές, αλλά τύπου κοντέινερς, αφού ο στόχος είναι αυτά να μετακινηθούν όταν οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να γυρίσουν πίσω στις κατεστραμμένες πατρίδες τους.
Ειδικότερα, σε σχετικές δηλώσεις του ο Αντρέ Μπεκαζί, ανέφερε: «Η βοήθειά μας θα γίνει με την προκήρυξη ενός διαγωνισμού, ο οποίος θα έχει σαν αντικείμενο την πρόταση και το σχεδιασμό κατοικιών για τους ξεριζωμένους ανθρώπους, η στέγη αυτή δεν θα είναι μόνιμη. Άρα από την στιγμή που θα εκκενωθούν αυτοί οι καταυλισμοί, τα σπίτια που θα έχουν δημιουργηθεί, θα μπορούν να μεταφερθούν πίσω στις κατεστραμμένες χώρες, από τις οποίες προήλθαν οι άνθρωποι αυτοί, ώστε να μπορέσουν να επανακατοικηθούν οι κατεστραμμένες περιοχές. Δεν μας ενδιαφέρει να τους παράσχουμε απλά μια στέγη, αλλά να δημιουργήσουμε εγκαταστάσεις που θα σέβονται το ανθρώπινο περιβάλλον και τα σπίτια αυτά να αναπαράγουν τοπία οικεία στους ανθρώπους στους οποίους απευθύνονται. Το περιεχόμενο του διαγωνισμού αγγίζει πάρα πολλά θέματα που έχουν να κάνουν με την «πράσινη αρχιτεκτονική», την περιβαλλοντική αρχιτεκτονική, την αρχιτεκτονική για κοινωνίες και διαφορετικά συστήματα και το σπουδαιότερο είναι ότι αυτά θα μπορούν να μετακινηθούν από τη μια μεριά και να είναι χρήσιμα στη συνέχεια της ζωής των ανθρώπων αυτών».
