«Συμφωνίες Άρτεμις»: Η NASA προετοιμάζεται για τη ζωή στη Σελήνη

Και ενώ ο πλανήτης είναι απασχολημένος με το πώς θα επανεκκινήσει η παγκόσμια οικονομία μετά το Lockdown, η ΝΑΣΑ μας υπενθυμίζει πως ο αγώνας για την κατάκτηση του διαστήματος συνεχίζεται.

Οι «Συμφωνίες Άρτεμις» που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τη ΝΑΣΑ περιγράφουν το αμερικανικό όραμα για τη μελλοντική συνθήκη που θα διέπει τις σχέσεις συνύπαρξης και συνεκμετάλλευσης στο διάστημα.

Ο επικεφαλής του αμερικανικού οργανισμού διαστήματος Τζιμ Μπράιντστιν θέτει τα βασικά ερωτήματα.

«Πιστεύω πως είναι στιγμή να αναλογιστούμε τη σημασία της εξερεύνησης, τι κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο σημαντικές και τι μπορούμε να πετύχουμε αν συνεργαζόμαστε».

Τι είναι όμως αυτό που επιδιώκουν να επιτύχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες;

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της NASA:

2024 - προσελήνωση

2028 - εγκατάσταση μόνιμου διαστημικού σταθμού

Στο άρθρο 2 της Συνθήκης για το Εξωατμοσφαιρικό Διάστημα του 1967, όπου η λέξη διάστημα περιλαμβάνει τη Σελήνη και άλλα ουράνια σώματα, αναφέρεται ρητά ότι το διάστημα δεν υπόκειται σε εθνικό οικειοποίηση με αξιώσεις κυριαρχίας, μέσω χρήσης ή κατοχής ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Με άλλα λόγια ότι το διάστημα θα πρέπει να χρησιμοποιείται για ειρηνικούς και όχι για στρατιωτικούς σκοπούς.

Η Συνθήκη επικυρώθηκε από την Ελλάδα το 1970 και από την Κύπρο το 1972.

Αυτό που γίνεται με τις αμερικανικές συμφωνίες Άρτεμις είναι ότι η συμφωνία ενεργοποιείται και οι συμμετέχουσες χώρες καλούνται σε διάλογο.

Οι βασικές αρχές και προϋποθέσεις που θέτει η ΝΑΣΑ είναι:

• οι ειρηνικοί σκοποί
• η διαφάνεια
• η διαλειτουργικότητα
• η παροχή βοήθειας σε έκτακτη ανάγκη
• η καταγραφή διαστημικών αντικειμένων
• η δημοσιοποίηση διαστημικών αντικειμένων και επιστημονικών δεδομένων
• η προστασία της κληρονομιάς

Το ουσιαστικό ενδιαφέρον ωστόσο από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών εστιάζεται στο ζήτημα της διαχείρισης των διαστημικών πόρων ενώ επιδιώκουν διασαφηνίσεις για την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων.

Ποια είναι η θέση της Ευρώπης;

Ο πρώην αστροναύτης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος Λέοπολντ Έιχαρτς εξηγεί:

«Η Ευρώπη αποτελεί πραγματικά μέρος του προγράμματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού καθώς και του μελλοντικού προγράμματος εξερεύνησης με τους ίδιους συμμετέχοντες. Αυτό σημαίνει ότι δεν διαθέτουμε αυτόνομα μέσα για να μεταφέρουμε αστροναύτες στο διάστημα για την ώρα αλλά παραμένουμε διαθέσιμοι για μελλοντικές αποστολές».

Ο διεθνής διάλογος για τις βασικές αρχές που θα διέπουν τη ζωή και την εργασία στο διάστημα έχει μόλις αρχίσει.