Σάλος με την Uber στη Γαλλία: Παγκόσμιο σκάνδαλο στο οποίο εμπλέκονται κορυφαίοι πολιτικοί

Βόμβα μεγατόνων έσκασε στη Γαλλία μετά τη διαρροή τεράστιου όγκου εμπιστευτικών εγγράφων τα οποία δείχνουν ότι ο τεχνολογικός γίγαντας της Uber καταστρατήγησε νόμους, εξαπάτησε την αστυνομία, εκμεταλλεύτηκε τη βία κατά των οδηγών και άσκησε μυστικά πιέσεις σε κυβερνήσεις κατά τη διάρκεια της επιθετικής παγκόσμιας επέκτασής του.

Την άνευ προηγουμένου διαρροή έφερε στο φως της δημοσιότητας ο Guardian, ενώ αφορά σε περισσότερα από 124.000 έγγραφα που αποκαλύπτουν τις απαράδεκτες πρακτικές που βοήθησαν στη μετατροπή της εταιρείας σε μία από τις πιο διάσημες εξαγωγές της Silicon Valley. Τα έγγραφα καλύπτουν μία περίοδο πέντε χρόνων κατά τα οποία η Uber διοικούνταν από τον συνιδρυτή της Travis Kalanick. Επιδίωξη του ίδιου ήταν να επιβάλει την υπηρεσία ταξί σε όλο τον κόσμο, ακόμη και αν αυτό σήμαινε παραβίαση νόμων και κανονισμών για τα ταξί. Όπως όλα δείχνουν, η Uber προσπάθησε να ενισχύσει την υποστήριξη στην επέκτασή της, εν μέσω σφοδρών παγκόσμιων αντιδράσεων, προσεγγίζονταν προέδρους, δισεκατομμυριούχους, ολιγάρχες και βαρόνους των μέσων ενημέρωσης.

Οι διαρροές δείχνουν ότι τα στελέχη της Uber γνώριζαν ακριβώς τις παραβάσεις του νόμου που διέπραττε η εταιρεία με έναν από αυτούς να αστειεύεται ότι έχει γίνει «πειρατής», ενώ ένας άλλος παραδέχεται: «είμαστε απλά γ@@@@@@α παράνομοι». Τα αρχεία καλύπτουν την περίοδο 2013-2017, ενώ εμπεριέχουν περισσότερα από 83.000 mail, iMessages και WhatsApp. Συχνά ο Kalanick ανταλλάσσει απροκάλυπτα στοιχεία με την κορυφαία ομάδα των στελεχών του.

Σε σειρά μηνυμάτων ο Kalanick αποπαίρνει άλλα στελέχη που εκφράζουν τις ανησυχίες τους για την αποστολή οδηγών της Uber σε μία συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη Γαλλία, επειδή αυτό θα τούς έβαζε σε κίνδυνο από οργισμένους αντιπάλους της εφαρμογής οδηγών. «Νομίζω ότι αξίζει τον κόπο. Η βία εγγυάται την επιτυχία», τούς απαντάει.

Πώς εμπλέκονται στο σκάνδαλο Μακρόν και Μπάιντεν 

Στα έγγραφα υπάρχουν, ακόμα, μηνύματα που αντάλλαξε ο Kalanick με τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος βοήθησε κρυφά την εταιρεία στη Γαλλία όταν ήταν υπουργός Οικονομικών, δίνοντας στα στελέχη της άμεση και συχνή πρόσβαση στον ίδιο και το προσωπικό του. Όπως προκύπτει ο γάλλος πρόεδρος κατέβαλλε μεγάλη προσπάθεια να βοηθήσει την Uber, λέγοντας μάλιστα στα στελέχη της ότι είχε μεσολαβήσει για μια μυστική «συμφωνία» με τους αντιπάλους της στο γαλλικό υπουργικό συμβούλιο.

Εκείνη την εποχή όταν ο σημερινός καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, ήταν δήμαρχος του Αμβούργου, αντιτάχθηκε στους λομπίστες της Uber και επέμεινε στην καταβολή ελάχιστου μισθού στους οδηγούς, με αποτέλεσμα ένα από τα στελέχη της εταιρείας να τον χαρακτηρίζει «πραγματικό κωμικό». Ο Τζο Μπάιντεν, ως αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, τότε, καθυστέρησε σε μια συνάντηση με την εταιρεία στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός. Αναφερόμενος στο περιστατικό, ο Kalanick σημείωσε σε συνάδελφό του ότι «έβαλα τους ανθρώπους μου να τον ενημερώσουν ότι κάθε λεπτό που αργεί, είναι ένα λεπτό λιγότερο που θα έχει μαζί μου». Μετά τη συνάντηση ο Μπάιντεν φαίνεται να τροποποίησε την προετοιμασμένη ομιλία του στο Νταβός για να κάνει μία αναφορά σε κάποιον CEO του οποίου η εταιρεία θα έδινε σε εκατομμύρια εργαζόμενους «την ελευθερία να εργάζονται όσες ώρες επιθυμούν και να διαχειρίζονται τη ζωή τους όπως επιθυμούν».

uber σκάνδαλο

Απαντώντας στις διαρροές η Uber παραδέχτηκε ότι έχουν γίνει «λάθη και παραλείψεις», ωστόσο σημείωσε ότι, από το 2017, όταν ανέλαβε την ηγεσία της ο σημερινός διευθύνων σύμβουλός της, Dara Khosrowshahi, έχει μεταμορφωθεί. «Δεν δικαιολογήσαμε και δεν θα δικαιολογήσουμε συμπεριφορές του παρελθόντος που σαφώς δεν συνάδουν με τις σημερινές μας αξίες. Αντ' αυτού, ζητάμε από το κοινό να μας κρίνει με βάση αυτά που κάναμε τα τελευταία πέντε χρόνια και αυτά που θα κάνουμε τα επόμενα χρόνια», σημείωσε η εταιρεία.

Εκπρόσωπος του Kalanick δήλωσε ότι οι πρωτοβουλίες επέκτασης του κολοσσού στις μεταφορές, «καθοδηγούνταν από περισσότερους από εκατό ηγέτες σε δεκάδες χώρες σε όλο τον κόσμο και ανά πάσα στιγμή υπό την άμεση εποπτεία και με την πλήρη έγκριση των ισχυρών ομάδων νομικής, πολιτικής και συμμόρφωσης της Uber».

Οι διαρροές αποκαλύπτουν τις μεθόδους που χρησιμοποίησε η Uber για να χτίσει τα θεμέλια της αυτοκρατορίας της. Σήμερα, η αξία της πλατφόρμας αποτιμάται σε 43 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ, καθημερινά, μέσω αυτής, σε όλο τον κόσμο πραγματοποιούνται 19 εκατομμύρια διαδρομές.

Τα αρχεία καλύπτουν τις δραστηριότητες της εταιρείας σε 40 χώρες κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κατά την οποία η εταιρεία έγινε παγκόσμιο μεγαθήριο. Με πρωτοφανή χρηματοδότηση επιχειρηματικών κεφαλαίων, από τη Μόσχα έως το Γιοχάνεσμπουργκ, η Uber επιδοτούσε σε μεγάλο βαθμό τις μετακινήσεις, παρασύροντας οδηγούς και επιβάτες στην εφαρμογή με κίνητρα και μοντέλα τιμολόγησης που δε θα μπορούσαν να είναι βιώσιμα. Η εταιρεία, όπως φαίνεται, υπονόμευσε τις καθιερωμένες αγορές ταξί και πίεσε τις κυβερνήσεις να ξαναγράψουν τους νόμους τους προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για ένα μοντέλο εργασίας με βάση την εφαρμογή, το οποίο έκτοτε έχει πολλαπλασιαστεί σε όλο τον κόσμο.

Το 2016 η Uber σχεδίαζε να δαπανήσει έκτακτα 90 εκατ. δολάρια για λόμπι και δημόσιες σχέσεις, όπως προκύπτει από ένα έγγραφο, σε μία προσπάθεια να καταπνίξει τις έντονες αντιδράσεις εναντίον της. Συχνά, μέρος της στρατηγικής της ήταν και το να πιέζει τους δημάρχους πόλεων όπου δραστηριοποιούνταν, αλλά και τις εθνικές αρχές μεταφορών της εκάστοτε χώρας.

Στελέχη της Uber, εκτός από τον Μπάιντεν, συναντήθηκαν στο Νταβός και με τον Μακρόν, τον Ιρλανδό πρωθυπουργό Έντα Κένι, τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου και τον Τζορτζ Όσμπορν, τότε υπουργό μεταφορών της Βρετανίας. Όπως προκύπτει από σημείωμα που διέρρρευσε, αναφορικά με την συνάντηση, ο τελευταίος ήταν «ισχυρός υποστηρικτής». Από την πλευρά του ο Όσμπορν σχολίασε στον Guardian ότι, ρητή πολιτική της βρετανικής κυβέρνησης τότε ήταν οι συναντήσεις με εκπροσώπου πολυεθνικών εταιρειών τεχνολογίας, και η προσπάθεια να τους «πείσει να επενδύσουν στη Βρετανία και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας» εκεί.