Qatargate: Η εβδομάδα που ταρακούνησε το Ευρωκοινοβούλιο

Το σκάνδαλο του Κατάρ συγκλόνισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κλόνισε την -ούτως ή άλλως πληγωμένη- εμπιστοσύνη σε αυτό. Από την άλλη, με αφορμή το σκάνδαλο, το Κοινοβούλιο προχώρησε σε αυστηροποίηση της στάσης του σε μία σειρά από θέσεις του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Ευρωπαίος Εισαγγελέας να ζητήσει την άρση της ασυλίας της Εύας Καϊλή και της Μαρίας Σπυράκη.

Οι έρευνες για το Qatargate συνεχίζονται ακόμη, με τις εφόδους στο Ευρωκοινοβούλιο, τόσο των Βρυξελλών, όσο και του Στρασβούργου να γίνονται σε σχεδόν καθημερινή βάση και τα γραφεία της υποεπιτροπής του Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα να σφραγίζονται.

Από την άλλη έδειξε ότι οι αστυνομικές και δικαστικές αρχές του Βελγίου είναι πολύ αποτελεσματικές. Η υπόθεση αυτή αποτελεί επιτυχία της δικαστικής έρευνας του Μισέλ Κλεζ,ο οποίος με αργα και πολύ προσεκτικά βήματα ξεκίνησε την έρευνα του το Καλοκάιρι μέχρι και τις αρχές Δεκεμβρίου και μάλιστα χωρίς κανένας να τον έχει ανακαλύψει.

Στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, ο ίδιος δικαστής, ειδικός στη διαφθορά και το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, κατήγγειλε –και πάλι– την έλλειψη ανθρώπινων και τεχνικών μέσων στη δικαιοσύνη: «Διεξάγουμε πολέμους με καταπέλτες και έχουμε ξεκάθαρα εγκληματίες μπροστά μας καλύτερα εξοπλισμένους».

Η επιρροή ξένων κρατών είναι πραγματική

Το σκάνδαλο αυτό έδειξε ότι ξένα κράτη μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις ακόμα και ενός συλλογικού θεσμού, όπως αυτός του Κοινοβουλίου. Συγκεκριμένα, το Μαρόκο και το Κατάρ ήθελαν να επηρεάσουν τους ψήφους των ευρωβουλευτών προκειμένου να αδράξουν τα οφέλη που εκείνες ήθελαν.

Από την άλλη, αυτές οι δύο χώρες είναι η (πολύ μικρή) κορυφή ενός παγόβουνου που έχει αποκαλυφθεί, το οποίο περιλαμβάνει άλλες δυνάμεις, μικρές ή μεγάλες, με συχνά εκτεταμένα δίκτυα για την προώθηση των οικονομικών, στρατιωτικών, εδαφικών ή πολιτικών συμφερόντων τους. Οι δυτικές χώρες δεν είναι άγγελοι: η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο δραστηριοποιούνται επίσης σε αυτόν τον τομέα, όπως και η Ρωσία ή οι αραβικές χώρες, και αυτό είτε οι κυβερνήσεις τους είναι αριστερές είτε δεξιές.

Η υπόθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ρίχνει φως και στην πλευρά των πρεσβειών, τις οποίες συχνά ξεχνάμε ότι, υπό το πρόσχημα της διπλωματίας και της διατήρησης καλών σχέσεων με τις χώρες υποδοχής τους. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορούν να φιλοξενήσουν επιχειρήσεις κατασκοπείας και παρεμβολής. Άλλωστε, στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Τουρκία δολοφονήθηκε ο δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι.

Βασικός στόχος το Βέλγιο

Εάν οι Βέλγοι εισαγγελείς Ignacio de la Serna και Frédéric Van Leeuw έσπασαν τη σιωπή τους για να καταγγείλουν την έλλειψη μέσων δικαιοσύνης, αυτό οφείλεται στην τεράστια σημασία που έχουν λάβει οι εγκληματικές οργανώσεις στην κοινωνία μας.

Αυτή την εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, του οποίου η δράση συχνά χλευάζεται ή σε κάθε περίπτωση υποτιμάται, εμφανίστηκε ως στρατηγικός στόχος για ξένες δυνάμεις έτοιμες να αποδεσμεύσουν σημαντικά ποσά για να διαφθείρουν τους βουλευτές του, εάν η έρευνα επιβεβαιώσει τις υποψίες.

Ως εκ τούτου, η χώρα μας έχει ένα πολύ ειδικό καθεστώς που αποτρέπει κάθε γεωπολιτική αφέλεια εκ μέρους της κυβέρνησής της και απαιτεί τη διάθεση των μέσων για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της ακεραιότητας αυτών των θεσμών στο έδαφός της. 

Η εξουσία του χρήματος

Το χρήμα επηρεάζει τόσο όσους το έχουν όσο και όσους δεν το έχουν. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να φτιαχτούν ισχυρότεροι κανόνες ελέγχου και διαφάνειας με ακόμα πιο ισχυρή επιβολή και όχι την χαλαρή εφαρμογή που μέχρι τώρα είχε το Κοινοβούλιο σε παραβάσεις των ευρωβουλευτών.

Αυτό είναι ένα από τα ευρήματα των τελευταίων εβδομάδων: κανένας μηχανισμός προστασίας της δεοντολογίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως στο Κοινοβούλιο της Βαλλονίας, δεν έχει ενεργοποιηθεί. Σε τι ωφελεί ο πολλαπλασιασμός των τειχών προστασίας, αν οι θεσμοί και οι ηγέτες τους δεν κάνουν πρώτα αυτούς που είναι εκεί να δουλέψουν;

 Βασικοί έλεγχοι και ισορροπίες

Η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων και των δικαστών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του επαγγέλματός τους: ο μόνος σκοπός που πρέπει να υπηρετεί ο δημοσιογράφος είναι η ακρίβεια των πληροφοριών.

Για τον δικαστή ο αντίστοιχος σκοπός είναι ο σεβασμός του νόμου. Η δημοκρατία βασίζεται σε ελέγχους και ισορροπίες. Εάν ο Τύπος και οι δικαστές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής και της βαλλονικής «επιχείρησης», είναι επειδή άλλοι μοχλοί απέτυχαν: παίζουν τον ρόλο τους απέναντι σε δυσλειτουργικές δυνάμεις και άτομα.

Ο ρεαλισμός των ηγετών

Ενώ όλη η Ευρώπη είναι συγκλονισμένη από τη διεφθαρμένη επιχείρηση του Κατάρ, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν εμφανίζεται στο στάδιο Al-Bayt, βόρεια της Ντόχα κατά τη διάρκεια του αγώνα της Γαλλίας με το Μαρόκο.

Τα κράτη πρώτα και κύρια διαχειρίζονται τις ανάγκες τους με «ρεαλισμό» σε ένα δούναι και λαβείν που συχνά έχει να κάνει περισσότερο με καλά κατανοητά εθνικά συμφέροντα παρά με την ηθική.

Και τελικά ο λαϊκισμός κερδίζει;

Ένα ακόμα δίλημμα, τόσο για τους δικαστές, όσο και για τους δημοσιογράφους. Η αποκάλυψη αυτών των απόπειρων διαφθοράς στον πολιτικό κόσμο, η σύλληψη όσων έχουν υποκύψει σε αυτές και στη συνέχεια τα πρωτοσέλιδα με αυτές τις αποκαλύψεις τροφοδοτούν τη λογική της απόλυτης διαφθοράς.

Ο λαϊκισμός τρέφεται από αυτούς που απορρίπτουν την πολυπλοκότητα των προβλημάτων και των λύσεων. Δεν είναι εύκολο να το συγκρατήσεις, αλλά ξεκινά ήδη με την υιοθέτηση υποδειγματικής συμπεριφοράς.