H τελευταία σύνοδος των πετρελαιοπαραγωγικών κρατών για τη χρονιά αποδεικνύεται και η πιο κρίσιμη, δεδομένου πως έχουμε εισέλθει σε έναν από τους πιο δύσκολους χειμώνες για την ευρωπαϊκή αλλά και παγκόσμια οικονομία εδώ και χρόνια, αν όχι δεκαετίες.
Με το χρόνο για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού εμπάργκο κατά του ρωσικού πετρελαίου, από τη Δευτέρα, να μετρά πλέον αντίστροφα, ενδεχομένως συνάμα με την εφαρμογή ενός πλαφόν στην τιμή του οι υπουργοί Ενέργειας του ΟΠΕΚ (το Σάββατο) και κυρίως του ΟΠΕΚ+ (την Κυριακή) θα συνεδριάσουν για να εξετάσουν την κατάσταση που διαμορφώνεται στην πετρελαϊκή αγορά και στις τιμές, ώστε να αποφασίσουν αν θα τροποποιήσουν τα επίπεδα παραγωγής τους.
Το γεγονός ότι αιφνιδιαστικά, πριν λίγες ημέρες, αποφασίστηκε η υποβάθμιση της συνάντησης σε τηλεδιάσκεψη και όχι σε σύνοδο δια ζώσης ερμηνεύτηκε από πολλούς αναλυτές ως ένδειξη ότι το καρτέλ θα θελήσει να κρατήσει προσωρινά στάση αναμονής. Κι αυτό προκειμένου να διαπιστώσει το εύρος των επιπτώσεων του ευρωπαϊκού εμπάργκο στις τιμές, συνάμα με το βαθμό της επιβράδυνσης των οικονομιών και κυρίως της Κίνας (αναλόγως και με το πόσο περιοριστικά μέτρα θα εφαρμόσει μετά την ενίσχυση των κρουσμάτων κορονοϊού) υπό το βάρος της επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης από τις χειμερινές συνθήκες στο βόρειο ημισφαίριο. Όμως, λίγες ώρες πριν την έναρξη των συνομιλιών αυτό δεν φαίνεται τελικά βέβαιο.
Θολό τοπίο
Στην ουσία, το μόνο σίγουρο είναι πως τίποτε δεν μοιάζει βέβαιο. Οι αναλυτές διατυπώνουν σενάρια, δίχως να είναι πεπεισμένοι και η έκβαση της επικείμενης συνόδου εμφανίζεται πιο αμφίρροπη από ποτέ.
Θυμίζουμε πως ο ΟΠΕΚ προχώρησε σε σημαντική περικοπή στα επίπεδα προσφοράς, κατά 2 εκατ. βαρέλια τον Οκτώβριο, θέλοντας να ανακόψει την καθοδική τροχιά των τιμών που είχαν σχεδόν εξανεμίσει τα κέρδη των πρώτων μηνών του έτους, μετά την έναρξη του πολέμου. Πραγματικά, οι τιμές ανέβηκαν και πάλι πλησιάζοντας πιο κοντά προς τα 100 δολάρια, όμως «ξεφούσκωσαν» γρήγορα καθώς οι δυσμενείς ειδήσεις για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και στρατηγικών οικονομιών, όπως η Κίνα, έφεραν ένα κλίμα αβεβαιότητας για τα επίπεδα ζήτησης.
Κάπως έτσι επανήλθε και πάλι στο προσκήνιο η συζήτηση για την πιθανότητα ο ΟΠΕΚ+ να διευρύνει τη μείωση που έχει ήδη αποφασίσει προκειμένου και πάλι να συγκρατήσει τις τιμές.
Το πρόβλημα για τις χώρες παραγωγής είναι πως έχουν κάθε λόγο να λειτουργήσουν προληπτικά για να προστατέψουν τα υπερκέρδη τους, παρά τη δεδομένη δυσφορία που προκαλούν στη Δύση και κυρίως στους Αμερικανούς, όμως το τοπίο στον κλάδο παραμένει αρκετά ομιχλώδες για να επιτρέπει τη διαμόρφωση προβλέψεων που θα βοηθούσε τις χώρες παραγωγής να αποφασίσουν τα επόμενα βήματα τους.
Ερωτήματα που αναζητούν απάντηση
Ποιος θα είναι ο πραγματικός αντίκτυπος του ευρωπαϊκού εμπάργκο και σε τι βαθμό θα επηρεάσει τις τιμές; Τι θα γίνει με το πλαφόν στο ρωσικό αργό; Τα τεχνικά κλιμάκια της ΕΕ κατέληξαν, το βράδυ της Πέμπτης, σε μια προκαταρκτική συμφωνία για ανώτατη τιμή στα 60 δολάρια το βαρέλι, όμως για την ώρα δεν έχει εγκριθεί, οπότε δεν είναι βέβαιο αν θα εφαρμοστεί κι από πότε θα εφαρμοστεί. Από αυτό αντιστοίχως θα κριθεί και η αντίδραση της Ρωσίας που έχει υποστηρίξει ότι θα «κόψει» τις εξαγωγές σε όλες τις χώρες που θα υιοθετήσουν το πλαφόν. Πρόκειται για στοιχεία που σαφώς θα επηρεάσουν την τροχιά των τιμών.
Και δεν είναι και τα μοναδικά. Η περίφημη στρατηγική μηδενικής ανοχής του Πεκίνου στα κρούσματα κορονοϊού ήταν σίγουρο ότι θα επηρεάσει δυσμενώς την οικονομική και βιομηχανική δραστηριότητα, όμως μετά τις πρωτοφανείς αντικυβερνητικές διαδηλώσεις οι αρχές αναγκάστηκαν να ανακρούσουν πρύμναν και να χαλαρώσουν τα μέτρα. Πιο χαλαρή πολιτική covid σημαίνει μικρότερη επιβράδυνση για την οικονομία και άρα μικρότερη υποχώρηση στα επίπεδα ενεργειακής ζήτησης.
Μικρή τροποποίηση της παραγωγής
Όσο η εικόνα των παραπάνω παραμένει ασαφής, αναλόγως δύσκολη είναι η διαμόρφωση πιο συγκεκριμένων προβλέψεων για την πορεία της πετρελαϊκής αγοράς. Μια μέση λύση για το καρτέλ θα είναι ενδεχομένως να αποφασίσει μια μικρή τροποποίηση των επιπέδων προσφοράς, μια επιπλέον περικοπή κατά 250.000 ή και 500.000 βαρέλια, όμως σίγουρα η επίτευξη συμφωνίας δεν θα είναι τόσο εύκολη.
Μην ξεχνάμε πως ο ΟΠΕΚ+ αποτελεί ένα συνονθύλευμα 23 κρατών, από όλες τις γωνιές του πλανήτη, με διαφορετικές επιδιώξεις και τοπικά συμφέροντα και κοινό παρονομαστή μόνο την πρόθεση τους να διαμορφώνουν μια πολιτική που αυγατίζει τα κέρδη τους. Ανάμεσα τους τις δύο αρχηγικές θέσεις κατέχει η Σαουδική Αραβία (ως… βασίλισσα και του ΟΠΕΚ) και η Ρωσία.
Μέσα στο κλίμα αυτό οι διεθνείς τιμές έκλεισαν, όπως ήταν λογικό, την εβδομάδα με κέρδη και μάλιστα τα μεγαλύτερα κέρδη μέσα στο τελευταίο δίμηνο, μετά δε, και από τρεις συνεχόμενες εβδομάδες απωλειών. Τα εβδομαδιαία κέρδη για το Brent κινήθηκαν στο 4,5% και για το αμερικανικό WTI περίπου στο 7%.
