Πέθανε ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου και κανείς δεν το κατάλαβε

Μερικές φορές φαίνεται ότι οι δισεκατομμυριούχοι μπορούν να κυριαρχήσουν στη ζωή μας - ή τουλάχιστον στις ειδήσεις. Ένα μυστήριο στα φορολογικά δεδομένα των ΗΠΑ, ωστόσο, υποδηλώνει ότι τουλάχιστον ένα υπερπλούσιο άτομο πέρασε κάτω από το ραντάρ μέχρι το τέλος. Πέθανε δηλαδή χωρίς να το καταλάβει κανείς.

Οι καθημερινές αναφορές του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ για τις οικονομικές συναλλαγές της κυβέρνησης ανέδειξαν ένα εκπληκτικό σημείο δεδομένων στις 28 Φεβρουαρίου 2023, σύμφωνα με το Quarz: Η κατάθεση 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην κατηγορία των φόρων «κληρονομιάς και δωρεάς». Ήταν η υψηλότερη είσπραξη αυτού του είδους φόρου από τουλάχιστον το 2005. Είναι πιθανό να έτυχε να διεκπεραιωθούν περισσότεροι από ένας τεράστιοι φορολογικοί λογαριασμοί εκείνη την ημέρα, αλλά και αυτό θα ήταν αξιοσημείωτο.

Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών λέει ότι δεν επρόκειτο για σφάλμα αναφοράς, και εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων λέει ότι είναι απίθανο αυτό να προκληθεί από την επεξεργασία ενός όγκου επιστροφών σε μία ημέρα. Οι κανόνες περί απορρήτου εμποδίζουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους να συζητούν τις λεπτομέρειες οποιασδήποτε φορολογικής δήλωσης.

Πώς λειτουργούν οι φόροι κληρονομιάς και δωρεάς;

Η τεράστια επιστροφή φόρου εντοπίστηκε για πρώτη φορά από τον John Ricco, τον αναπληρωτή διευθυντή ανάλυσης του προϋπολογισμού στο Penn Wharton Budget Model, μια ομάδα του Πανεπιστημίου της Pennyslvania που παρακολουθεί τις επιπτώσεις των αλλαγών στην οικονομική πολιτική. Ο Ricco παρακολουθούσε τις καταθέσεις φόρου κληρονομιάς λόγω ενός παράξενου φυσικού πειράματος: Αν και ο φόρος ακίνητης περιουσίας μειώθηκε το 2017 κατά τη διάρκεια της φορολογικής μεταρρύθμισης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, οι εισπράξεις έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, πιθανότατα λόγω των υπερβολικών θανάτων ηλικιωμένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Αλλά ακόμη και οι υψηλές εισπράξεις των τελευταίων ετών ωχριούν μπροστά στο τρέχον οικονομικό έτος. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει εισπράξει σχεδόν 8 δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα σε φόρους κληρονομιών και δωρεών κατά το οικονομικό έτος που ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο από ό,τι το 2022.

Η άλλη έκπληξη είναι ότι οι δύο πιθανές πηγές πληρωμής, οι φόροι δωρεάς και κληρονομιάς, μπορούν να μειωθούν σημαντικά μέσω του είδους του στρατηγικού σχεδιασμού που χρησιμοποιούν συνήθως οι πλούσιοι ιδιώτες. Μετά την αλλαγή του νόμου του 2017, οι περιουσίες φορολογούνται με 40%, αλλά υπάρχουν σημαντικές απαλλαγές. Για παράδειγμα, τα πρώτα 11,58 εκατομμύρια δολάρια μιας περιουσίας απαλλάσσονται από τη φορολογία και οι περιουσίες μπορούν να επωφεληθούν από ευέλικτους κανόνες για την αποτίμηση των ιδιωτικών εταιρειών. Οι φορολογικές πληρωμές μπορούν επίσης να μειωθούν μέσω της δημιουργίας καταπιστευμάτων και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων για τη θωράκιση του εισοδήματος από τους φόρους.

Με βάση τον φορολογικό συντελεστή, αυτή η πληρωμή των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων συνεπάγεται περιουσία ή δωρεά περίπου 17,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ωστόσο, το Κέντρο Φορολογικής Πολιτικής, μια δεξαμενή σκέψης στην Ουάσιγκτον, έχει υπολογίσει ότι οι περιουσίες πληρώνουν συνήθως έναν πραγματικό φορολογικό συντελεστή 17% μετά τις απαλλαγές και άλλες μορφές αποφυγής. Ακόμη και αν μόνο το 50% της περιουσίας ήταν φορολογητέο, αυτό σημαίνει ότι η δυνητική αξία της ανέρχεται σε 35 δισεκατομμύρια δολάρια. Ακόμη και η χαμηλότερη εκτίμηση θα καθιστούσε τον ιδιοκτήτη της περιουσίας έναν από τους 100 πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, σύμφωνα με το Bloomberg News.

Από πού προήλθαν αυτά τα χρήματα;

Ο Gabriel Zucman, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, του οποίου το έργο έχει επικεντρωθεί στη φορολογική πολιτική και τους υπερπλούσιους, λέει ότι υπάρχουν μερικές εύλογες υποθέσεις: «Ένα πολύ πλούσιο πρόσωπο που δεν είχε εντοπιστεί από το Forbes, ένα μεγάλο δώρο, μια καθυστερημένη πληρωμή από κάποιον δισεκατομμυριούχο που πέθανε πριν από αρκετά χρόνια [πριν] (ίσως ως αποτέλεσμα των προσπαθειών επιβολής του νόμου)». Ο φόρος δωρεάς μπορεί επίσης να ενεργοποιηθεί από διαζύγια στα οποία εμπλέκονται σύζυγοι χωρίς αμερικανική υπηκοότητα, αλλά οι πληρωμές εντός ενός έτους από το διαζύγιο γενικά εξαιρούνται.

Η κατάθεση θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα ενός διαφορετικού είδους εκ των προτέρων σχεδιασμού: Ο Ray Madoff, καθηγητής φορολογικού δικαίου στο Boston College, λέει ότι κάποιος με μεγάλη περιουσία θα μπορούσε να κάνει μια φορολογητέα δωρεά τώρα για να αποφύγει μελλοντικούς φόρους κληρονομιάς σε ολόκληρη την καθαρή του αξία. Για παράδειγμα, κάποιος θα μπορούσε να κάνει μια δωρεά 17,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έναν κληρονόμο και να πληρώσει το 40% του φόρου δωρεάς των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό θα του εξοικονομούσε χρήματα μακροπρόθεσμα, διότι αν πέθαινε με περιουσία αξίας 24,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα χρειαζόταν να πληρώσει περίπου 9,8 δισεκατομμύρια δολάρια σε φόρους κληρονομιάς.

Η τυπική προθεσμία υποβολής αίτησης για τον φόρο κληρονομιάς είναι εννέα μήνες μετά τον θάνατο, αν και μπορεί να παραταθεί επιπλέον έξι μήνες- μια εκ των υστέρων νομική διαμάχη με την εφορία θα μπορούσε πιθανώς να προσθέσει περισσότερο χρόνο.

Το Forbes, το οποίο καταβάλλει προσπάθειες εντοπισμού της καθαρής περιουσίας που εξαρτώνται είτε από τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία είτε από τη συχνά αμφίβολη συνεργασία του εν λόγω πλούσιου προσώπου, δεν προσφέρει καμία προφανή απάντηση στο ερώτημα ποιανού η περιουσία κατέβαλε μια τόσο μεγάλη πληρωμή φόρου. Ο κατάλογος της δημοσίευσης με τους δισεκατομμυριούχους που απεβίωσαν το 2022 δεν περιλαμβάνει κανέναν Αμερικανό με αρκετά μεγάλη περιουσία. Οι μη Αμερικανοί πολίτες μπορούν να χρεωθούν φόρους κληρονομιάς εάν κατέχουν αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία στο όνομά τους, αλλά θα ήταν ασυνήθιστο για έναν αλλοδαπό να έχει επενδύσεις αυτού του μεγέθους χωρίς εξελιγμένο σχεδιασμό.

Ο κατάλογος του Forbes για το 2021 σημειώνει τον θάνατο του Sheldon Adelson τον Ιανουάριο του 2021- η περιουσία του μεγιστάνα του καζίνο υπολογιζόταν σε 35 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό είναι περίπου το σωστό μέγεθος, αλλά αν η ProPublica δεν έχει την απάντηση στη συλλογή της από τα δεδομένα της IRS που διέρρευσαν, ίσως να μην το μάθουμε ποτέ.