O «ξεχασμένος» αυτοκράτορας: Αρχαίο νόμισμα ζωντανεύει τον Sponsian

Χρειάστηκε να περάσουν τρεις αιώνες για να βγει από την αφάνεια ένας ξεχασμένος Ρωμαίος αυτοκράτορας. Και αυτό ο Sponsian το οφείλει σε ένα αρχαίο ρωμαϊκό νόμισμα που ανακαλύφθηκε πριν από 300 χρόνια στην Τρανσυλβάνια.

Το νόμισμα απεικόνιζε τη μορφή του αυτοκράτορα Sponsian που βρισκόταν στην εξουσία κατά τη δεκαετία του 260 μ.Χ. Αρχικά είχε θεωρηθεί πλαστό. Διέφερε σε ό,τι αφορά τη διαδικασία κατασκευής του αλλά και από άλλα ρωμαϊκά νομίσματα της εποχής.

Δεν υπάρχουν άλλες ιστορικές καταγραφές πως ο Sponsian είναι υπαρκτό πρόσωπο. Μετά όμως τις νέες αναλύσεις, που αποδεικνύουν πως το νόμισμα είναι αυθεντικό, αλλάζουν όλα.

Ο ιστορικός θησαυρός και η «διάσωση» του Sponsian

Το νόμισμα προέρχεται από έναν μικρό θησαυρό που ανακαλύφθηκε στην Τρανσυλβάνια το 1713. Όλα τα αντικείμενα του ιστορικού θησαυρού βρίσκονται σε συλλογές σε όλη την Ευρώπη. Ορισμένα κατέληξαν στο μουσείο The Hunterian στη Γλασκώβη, όπου και παρέμεναν κρυμμένα μέχρι σήμερα.

Ερευνητές εξέτασαν προσεκτικά τα νομίσματα, τρία εκ των οποίων απεικόνιζαν άλλους γνωστούς Ρωμαίους αυτοκράτορες, αξιοποιώντας μια σειρά σύγχρονων τεχνικών. Στο νόμισμα του Sponsian ανακάλυψαν μοτίβα που συνδέονται συνήθως με νομίσματα που κυκλοφορούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Από τις έρευνες προέκυψε ότι το αρχαίο ρωμαϊκό νόμισμα ήταν θαμμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα προτού ανακαλυφθεί. Ο Sponsian, σύμφωνα με τα στοιχεία, ήταν διοικητής του στρατού στη ρωμαϊκή επαρχία της Δακίας κατά τη διάρκεια μιας περιόδου στρατιωτικών συγκρούσεων κατά τη δεκαετία του 260 μ.Χ.

Τα νομίσματα αποτελούσαν σημαντικό σύμβολο δύναμης και εξουσίας στη Ρώμη. Οι ερευνητές θεωρούν πως ο Sponsian ενδεχομένως είχε εγκρίνει τη δημιουργία νομισμάτων, με ορισμένα να φέρουν τη μορφή του. Εκτιμάται ότι μόνο τέσσερα νομίσματα έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα με τη μορφή του.

«Η επιστημονική ανάλυση αυτών των εξαιρετικά σπάνιων νομισμάτων σώζει τον αυτοκράτορα Sponsian από την αφάνεια. Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι είχε την εξουσία στη Ρωμαϊκή Δακία», σημειώνει ο επικεφαλής της μελέτης Paul Pearon μετά τη δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό Plos One.