Μπόρις Τζόνσον: Θα ενώσει ή θα διχάσει ένα comeback του «Μπότζο»;

Ο μισός βρετανικός Τύπος έχει την Παρασκευή στα πρωτοσέλιδά του την πιθανή επιστροφή του Μπόρις Τζόνσον στον αριθμό 10 της οδού Ντάουνινγκ, μετά την παραίτηση της Λιζ Τρας την Πέμπτη. Κατά πόσο θα ήταν εφικτή μια τέτοια πρωτοφανής επανάκαμψη στην πρωθυπουργία χωρίς γενικές εκλογές, μόνο και μόνο από εσωκομματική διαδικασία;

Οι εκτιμήσεις στο μεγάλο νησί δίνουν και παίρνουν. Η αλήθεια είναι ότι όλα είναι πιθανά, δεδομένης της σαφούς πρόθεσης του τέως πρωθυπουργού να επιστρέφει σε αυτό που ο ίδιος χαρακτήρισε παραιτούμενος «η καλύτερη δουλειά στον κόσμο». Δεν αποτελεί μυστικό ότι υπάρχουν όχι μόνο στελέχη των Συντηρητικών αλλά και σημαντικά επιχειρηματικά συμφέροντα που προσβλέπουν στην… παλινόρθωση του Mr Brexit.

Ωστόσο υπάρχει και η πιθανότητα διάσπασης των Τόρις εάν αναδειχθεί εκ νέου ηγέτης του κόμματος ο κ. Τζόνσον, με ένα κομμάτι του, το πλέον μετριοπαθές, να περνά «απέναντι», δηλαδή στους Εργατικούς.

Όταν αποχώρησε από τη θέση του πρωθυπουργού της Βρετανίας τον περασμένο μήνα, ο Μπόρις Τζόνσον στάθηκε έξω από το 10 της Ντάουνινγκ Στριτ και έκανε απολογισμό των επιτευγμάτων του. Αυτό είναι φυσιολογικό για τους Βρετανούς ηγέτες που αποχωρούν, αλλά σε μια εξαιρετικά ασυνήθιστη κίνηση, άφησε να εννοηθεί επίσης μια πιθανή επιστροφή, επικαλούμενος μάλιστα έναν Ρωμαίο πολιτικό, τον Κιγκινάτο, ο οποίος άφησε την εξουσία μόνο για να κληθεί ξανά στο αξίωμα όταν ο λαός του είχε προβλήματα.

Ο πολιτικός συντάκτης των Times του Λονδίνου, Στίβεν Σουίνφορντ, ανέφερε την Πέμπτη ότι ο κ. Τζόνσον αναμένεται να επιδιώξει ξανά την ηγεσία των Συντηρητικών, μια προοπτική που χαιρετίστηκε από τους υποστηρικτές του.

Η Ναντίν Ντόρις, υπουργός της κυβέρνησης στην κυβέρνηση Τζόνσον και από τους πιο πιστούς υποστηρικτές του, είπε ότι εάν το κόμμα δεν ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή του, θα πρέπει να προκηρύξει γενικές εκλογές.

«Ένα άτομο εξελέγη από το βρετανικό κοινό με μανιφέστο και εντολή μέχρι τον Ιανουάριο του ’25», έγραψε στο Twitter. «Εάν η Λιζ Τρας δεν είναι πλέον πρωθυπουργός, δεν μπορεί να υπάρξει στέψη υποψηφίων που είχαν αποτύχει στο παρελθόν». Τα μέλη του Κοινοβουλίου, είπε, «πρέπει να απαιτήσουν την επιστροφή» του κ. Τζόνσον.

Ο κ. Τζόνσον κέρδισε μια τεράστια πλειοψηφία το 2019, εξασφαλίζοντας για την κυβέρνησή του μια εντολή από ψηφοφόρους πιο άμεση από αυτή που απολάμβανε η κ. Τρας ή οποιοσδήποτε άλλος ηγέτης που θα μπορούσε να επιλέξει το κόμμα ως διάδοχό του. Την ίδια στιγμή, οι ψηφοφόροι διατήρησαν το κόμμα στην εξουσία για να εφαρμόσει ένα μανιφέστο Τζόνσον. Ορισμένοι από τους αντιπάλους της κας Τρας στο κοινοβούλιο είπαν ότι είχε αρχίσει να ακολουθεί πολιτικές που απέκλιναν από αυτό το προεκλογικό πρόγραμμα.

Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: η θητεία του κ. Τζόνσον στιγματίστηκε από μια σειρά σκανδάλων, συμπεριλαμβανομένου του προστίμου που έλαβε για τη συμμετοχή του σε ένα… κορωνοπάρτι στην Ντάουνινγκ Στριτ, το οποίο παραβίασε τους νόμους για την Covid που είχε επιβάλει η ίδια η κυβέρνησή του.

Το κόμμα έχασε διαδοχικές ενδιάμεσες εκλογές τους τελευταίους μήνες στην εξουσία του κ. Τζόνσον και, την τελευταία του εβδομάδα, πολλοί υπουργοί της κυβέρνησης παραιτήθηκαν, επικαλούμενοι τις αποτυχίες της ηγεσίας του. Δεδομένου ότι οι Συντηρητικοί βουλευτές είναι αυτοί που θα αποφασίσουν για τον επόμενο ηγέτη τους, οι περισσότεροι σχολιαστές λένε ότι η διάθεσή τους να ξαναδώσουν τα κλειδιά της Ντάουνινγκ Στριτ στον κ. Τζόνσον είναι πιθανό να είναι περιορισμένη.

Ως αποτέλεσμα, άλλοι υποψήφιοι, όπως οι Ρίσι Σούνακ και Πένι Μόρντοντ, αμφότεροι με υψηλό σκορ στην εκλογή του καλοκαιριού, θεωρούνται πιο πιθανοί διάδοχοι. Οι στοιχηματικές εταιρίες αξιολογούν τώρα τις πιθανότητες του κ. Τζόνσον να επιστρέψει στην εξουσία σε περίπου 5%.

Διχαστική προσωπικότητα

Παρά την εκλογική του επιτυχία, πολλοί ψηφοφόροι βλέπουν τον κ. Τζόνσον ως μια διχαστική προσωπικότητα. Επιπλέον, διερευνάται από μια ισχυρή κοινοβουλευτική επιτροπή το κατά πόσον παραπλάνησε τους νομοθέτες σχετικά με τα πάρτι εν μέσω lockdown. Υπάρχει επίσης αβεβαιότητα για το εάν η επιστροφή του στην εξουσία θα ήταν ευπρόσδεκτη από τις χρηματαγορές, που έχουν σταθεροποιηθεί πρόσφατα.

Το περιοδικό Politico υπογραμμίζει την Παρασκευή ότι η εκστρατεία Stop Boris στη Βρετανία έχει ήδη ξεκινήσει και έχει την προοπτική να αναδειχθεί σε τόσο μεγάλο κίνημα που θα αποκλείσει κάθε πιθανότητα επανόδου του τέως πρωθυπουργού στην ηγεσία του κόμματος και της κυβέρνησης.

Εντός του κόμματος οι αντιδράσει ακόμη και για υποψηφιότητά του είναι σφοδρές, με το Politico να επικαλείται βουλευτή που ήταν πιστός οπαδός του και να λέει τώρα ότι «το κόμμα θα γίνει κομμάτια υπό τον Μπόρις. Οι βουλευτές ήδη λένε ότι θα παραιτηθούν ή θα αλλάξουν κοινοβουλευτική ομάδα». 

«Θα σταματήσω τον Μπόρις με κάθε κόστος», πρόσθεσε ένας άλλος βουλευτής. «Αν κερδίσει, σημαίνει το τέλος του Συντηρητικού Κόμματος». Ένας τρίτος είπε ότι ήταν αποφασισμένοι να ψηφίσουν με κάθε τρόπο κατά του κ. Τζόνσον και μπορεί να εγκαταλείψουν οριστικά το κόμμα αν νικήσει.

Ο πρώην ηγέτης των Συντηρητικών Μάικλ Χάουαρντ το έθεσε ωμά το βράδυ της Πέμπτης, προειδοποιώντας ότι μια επιστροφή του κ. Τζόνσον θα είχε ως αποτέλεσμα περισσότερο «ψυχόδραμα» για το έθνος και λέγοντας στο ραδιόφωνο των Times: «Ο Μπόρις είχε την ευκαιρία του να κυβερνήσει και πάει».

Σύμφωνα πάντως με ρεπορτάζ του Sky News το πρωί της Παρασκευής, o κ. Τζόνσον έχει ήδη εξασφαλίσει τη στήριξη 38 βουλευτών, είναι δεύτερος στη σχετική διαδικασία πίσω μόνο από τον Ρίσι Σούνακ, και μέχρι τη Δευτέρα θα έχει συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό των 100 βουλευτών που θα τον προτείνουν για ηγέτη των Τόρις, ώστε να υποβάλει κανονική υποψηφιότητα.