Λουκασένκο σε Πούτιν: "Ένας φίλος σου έχει πρόβλημα"

Ο αμφισβητούμενος πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, είχε μακροσκελή συζήτηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλάντιμιρ Πούτιν, τη Δευτέρα, σε σύσκεψη που αντιμετωπίζεται ως κομβικής σημασίας για το αν ο Λουκασένκο θα καταφέρει να επιβιώσει του κινήματος διαμαρτυρίας εναντίον του.

Σύμφωνα με τον Gurdian, oι δύο ισχυροί άνδρες συναντήθηκαν στην κατοικία του Πούτιν, στο Σότσι. Πρόκειται για το πρώτο διεθνές ταξίδι του Λουκασένκο από όταν ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις πριν από έναν μήνα. 

«Ένας φίλος σου αντιμετωπίζει πρόβλημα, και σου το λέω με ειλικρίνεια», είπε ο Λουκασένκο στον Πούτιν σε δηλώσεις που μεταδόθηκαν τηλεοπτικά στην αρχή της συνάντησης, ευχαριστώντας τον για την υποστήριξή του.
Ο Πούτιν δεν επιχείρησε να κρύψει το γεγονός ότι βαριόταν κατά τη διάρκεια της συζήτησης, συχνά χτυπώντας τα χέρια και τα πόδια του, όταν ο Λουκασένκο χανόταν σε μακροσκελείς μονολόγους. Ο Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία θα προσφέρει δάνειο 1,5 δισ. δολαρίων στη Λευκορωσία, πράγμα που θα μπορούσε να βοηθήσει τον Λουκασένκο να αποφύγει βραχυπρόθεσμα την οικονομική κρίση.

Οι δύο άνδρες συνέχισαν να συνομιλούν επί τέσσερις ώρες, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του Πούτιν, Ντμίτρι Πέσκοφ, χαρακτηρίζοντας τη συζήτηση ως «εποικοδομητική, μακροσκελή και ουσιαστική ως προς το περιεχόμενό της».

Τι συζήτησαν οι δύο ηγέτες

Όπως ανέφερε, ο Πούτιν υποστηρίζει την ιδέα του Λουκασένκο για συνταγματική αναθεώρηση, κάτι που η αντιπολίτευση της χώρας έχει απορρίψει ως «βιτρίνα» χωρίς κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο. Ο Λουκασένκο έχει δηλώσει παλιότερα ότι θα προτιμούσε να πεθάνει παρά να παραδώσει την εξουσία. Αναλυτές τονίζουν ότι ο Πούτιν δεν συμπαθεί ιδιαίτερα, ούτε εμπιστεύεται τον Λουκασένκο, όμως δεν επιθυμεί να βλέπει την εξουσία να αμφισβητείται από διαδηλώσεις σε μια χώρα που βρίσκεται τόσο κοντά στη Ρωσία.

Ελάχιστες ακόμη λεπτομέρειες δημοσιοποιήθηκαν σχετικά με περαιτέρω συμφωνίες στις οποίες ενδεχομένως προχώρησαν οι δύο άνδρες κεκλεισμένων των θυρών ή γύρω από το τι υποσχέθηκε ο Λουκασένκο σε αντάλλαγμα για την οικονομική βοήθεια. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το παιχνίδι που παίζει ο Πούτιν μπορεί εντέλει να εξαναγκάσει έναν αποδυναμωμένο Λουκασένκο να αποδεχτεί περαιτέρω ενοποίηση των δύο χωρών, ουσιαστικά καταλήγοντας σε μια μορφή ήπιας προσάρτησης.

Η Ρωσία και η Λευκορωσία, σχηματίζουν κατ’ όνομα ένα «ενωτικό κράτος», πράγμα που στοχεύει στην ενοποίηση μέσω ενός αριθμού κοινών θεσμών. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτή η ένωση υφίσταται μόνο στα χαρτιά, εν μέρει επειδή ο Λουκασένκο έχει υπάρξει διστακτικός στην παραχώρηση μέρους των εξουσιών του.

Η επίσκεψη ήρθε μια μέρα αφού οι δυνάμεις καταστολής του Λουκασένκο δυσκολεύτηκαν να αντιμετωπίσουν άλλη μια τεράστια διαδήλωση στο Μινσκ και άλλες πόλεις, με αύρα νερού να χρησιμοποιείται κατά των διαδηλωτών. Το πρωί της Δευτέρας, ο υπουργός εσωτερικών της χώρας δήλωσε ότι 774 άνθρωποι συνελήφθησαν την Κυριακή, περισσότεροι από 500 εκ των οποίων προέρχονταν από διαδήλωση στο Μινσκ.

Το σύνθημα των διαδηλώσεων της Κυριακής, που αναφερόταν στην προγραμματισμένη συνάντηση Λουκασένκο-Πούτιν, ήταν: «Δεν θα τον αφήσουμε να πουλήσει τη χώρα». Αν και οι διαδηλώσεις δεν είχαν γεωπολιτικό περιεχόμενο, ενώ πολλοί Λευκορώσοι είναι υπέρ της Ρωσίας, υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία γύρω από την υποστήριξη του Κρεμλίνου στο πρόσωπο του Λουκασένκο.

Η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, η οποία επισήμως απέσπασε μόλις το 10% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές του περασμένου μήνα, όμως αυτοανακηρύχθηκε «ηγέτης της χώρας» αφού αυτό-εξορίστηκε στη γειτονική Λιθουανία, δημοσίευσε ανακοίνωση προειδοποιώντας τον Πούτιν ότι κάθε συμφωνία με τον Λουκασένκο θα θεωρηθεί άκυρη. Η Τιχανόφσκαγια έχει δηλώσει ότι θέλει να ηγηθεί της μεταβατικής περιόδου, μέχρι να διενεργηθούν νέες, ελεύθερες εκλογές.

«Θέλω να θυμίσω στον Βλάντιμιρ Πούτιν ότι, ό,τι και αν συμφωνήσετε στο Σότσι δεν θα έχει νομική ισχύ», δήλωσε η Τιχανόφσκαγια τη Δευτέρα. «Κάθε συμφωνία που θα υπογραφεί με τον παράνομο Λουκασένκο, θα επανεξεταστεί από τη νέα κυβέρνηση. Επειδή οι άνθρωποι της Λευκορωσίας απέσυραν την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή τους προς το πρόσωπό του στις εκλογές. Λυπάμαι που αποφασίσατε να κάνετε διάλογο με έναν σφετεριστή, και όχι με τον λαό της Λευκορωσίας».

Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται εδώ και περισσότερο από ένα μήνα, από την ημέρα που ο Λουκασένκο ανακοίνωσε τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου και συνεχίζονται παρά τη σκληρή καταστολή.
Τις τελευταίες ημέρες, η αστυνομία έχει ανοίξει νέο κύκλο καταστολής και τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί από κάμερες δείχνουν ότι, για πρώτη φορά, δεν διστάζουν να ασκήσουν βία και προς τις γυναίκες διαδηλώτριες. Οι αρχές έχουν επίσης στοχοποιήσει τους ηγέτες του κινήματος, ιδιαιτέρως εκείνους που εμπλέκονται σε συμβούλιο συντονισμού που δημιουργήθηκε για να εποπτεύσει την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας. Τα μέλη της έχουν συλληφθεί, απειληθεί ή απελαθεί.

Ο Λουκασένκο έχει ζητήσει δημοσίως από τον Πούτιν να αποστείλει στρατό στη Λευκορωσία, περιγράφοντας στους διαδηλωτές ως παρακλάδι μιας νατοϊκής στρατιωτικής επίθεσης στη χώρα. Ο Πούτιν έχει αρνηθεί να το κάνει, όμως δήλωσε ότι έχει προετοιμάσει ομάδα αστυνομικών που θα αποστείλει στη χώρα αν τα πράγματα ξεφύγουν εκτός ελέγχου. Μετά τις συνομιλίες, ο Πέσκοφ ανέφερε ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν αυτή η ομάδα να τεθεί τώρα σε υψηλή εγρήγορση.

Αυτή την εβδομάδα, η Ρωσία θα στείλει αλεξιπτωτιστές στη Λευκορωσία για 10 ημέρες στρατιωτικών ασκήσεων με την ονομασία «Σλάβικη αδελφότητα». Ο Πούτιν τόνισε ότι θα γίνονται κάθε μήνα κοινές στρατιωτικές ασκήσεις του ρωσικού και του λευκορωσικού στρατού για το επόμενο έτος, όμως διευκρίνισε ότι τα ρωσικά στρατεύματα δεν θα παραμένουν στη Λευκορωσία μετά τις ασκήσεις.