ΚΕΟΣΟΕ: Πώς απειλούνται οι αμπελώνες της Χιλής και της Ν. Ζηλανδίας

Παρά το γεγονός ότι απέχουν μεταξύ τους 10.000 χιλιόμετρα, τα αμπέλια στη Χιλή και τη Νέα Ζηλανδία έχουν υποστεί τις χειρότερες συνέπειες του μαινόμενου καιρού, με καταστροφικές πυρκαγιές από τη μία πλευρά και έναν κυκλώνα και καταρρακτώδεις βροχές από την άλλη πλευρά.

Οι δύο χώρες στο νότιο ημισφαίριο βρίσκονταν την παραμονή της συγκομιδής όταν τις έπληξαν φυσικές καταστροφές. Αν και είναι πολύ νωρίς για να εκτιμηθεί η έκταση της ζημιάς από τη μία ή την άλλη πλευρά, όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ σε σχετική ανάρτηση, πολλοί αμπελουργοί έχουν πληγεί σοβαρά.

Στη Νέα Ζηλανδία και στις αμπελουργικές περιοχές του Hawke’s Bay και του Gisborne, χτύπησε ο κυκλώνας Gabrielle γύρω στα μέσα Φεβρουαρίου.

Πρόκειται για τον δεύτερο και τρίτο σε έκταση αμπελώνα της χώρας, των οποίων η κοινή παραγωγή πλησίασε τους 60.000 τόνους το 2022, ή το 12% του εθνικού συνόλου. 

Η ζωή και η συγκομιδή συνεχίζονται

«Έχουμε μεγάλο αριθμό αγροκτημάτων στις δύο περιοχές που δεν έχουν πληγεί τόσο άσχημα από τον τυφώνα Gabrielle όσο αλλού, και αυτοί οι αμπελουργοί αρχίζουν να τρυγούν», επέμεινε ο Philip Gregan, διευθυντής του επαγγελματικού οργανισμού New Zealand Winegrowers.

«Πολλοί παραγωγοί παραμένουν αισιόδοξοι και προσβλέπουν σε μια πολύ ποιοτική συγκομιδή». Ωστόσο, ορισμένοι αμπελουργοί υπέστησαν σημαντικές ζημιές, τόσο στα αμπέλια όσο και στις υποδομές. «Οι πληγέντες ξεκινούν ένα μακρύ ταξίδι για να εκτιμήσουν τις ζημιές και να εξετάσουν το μέλλον τους. Η χρηματοδότηση που ανακοίνωσε η κυβέρνηση είναι μια καλή αρχή για τη διευκόλυνση της ανάκαμψης των πληγέντων και η μελλοντική οικονομική βοήθεια που θα ανακοινωθεί σε εύθετο χρόνο, θα εκτιμηθεί».

450.000 εκτάρια επηρεάζονται στη Χιλή

Στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού, οι δυσκολίες είναι εντελώς διαφορετικής φύσης. Από τις αρχές Φεβρουαρίου, περίπου 300 πυρκαγιές έχουν ξεσπάσει, ιδιαίτερα στη νότια Χιλή, στην κοιλάδα Itata, η οποία φιλοξενεί αμπελώνες στο Bio Bio και στο Ñuble, αλλά και σε ορισμένους τομείς του Maule, βορειότερα.

Η έντονη ζέστη, οι ισχυρές ριπές ανέμων και οι χαμηλές βροχοπτώσεις που χαρακτηρίζουν την εποχή από τον Δεκέμβριο έχουν πυροδοτήσει τις φωτιές που έχουν καταστρέψει τα πάντα στο πέρασμά τους. Συνολικά, περίπου 450.000 εκτάρια γης θα είχαν πληγεί, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 300 εκταρίων με αμπέλια.

Η ένταση των πυρκαγιών ήταν τέτοια που το αμπέλι δεν μπορούσε να παίξει πλήρως τον συνήθη ρόλο του ως τείχος προστασίας. Αν και οι εκτάσεις αμπέλου παραμένουν σχετικά μικρές σε σύγκριση με το μέγεθος της πληγείσας γης, η τραγωδία έγκειται μάλλον στο γεγονός ότι πολύ μικροί παραγωγοί ζουν δίπλα στα αμπέλια τους και, ως εκ τούτου, έχουν τα πάντα χαμένα, σπίτι και πηγή εισοδήματος. Επίσης συχνά, πρόκειται για πολύ παλιά αμπέλια, περίπου 150 ετών. Η χαμένη κληρονομιά είναι επομένως ανεκτίμητη. 

Χρονικό μιας προαναγγελθείσας καταστροφής

Σύμφωνα με την Ένωση Αμπελουργών της Κοιλάδας Itata, περίπου το 80% της έκτασης του αμπελώνα στην επαρχία έχει υποστεί ζημιές από τις πυρκαγιές, με το υπόλοιπο 20% να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί λόγω των γεύσεων καπνού. Δεν είναι η πρώτη φορά που η περιοχή επηρεάζεται με αυτόν τον τρόπο: η περιοχή έχει ήδη υποστεί σοβαρές απώλειες το 2012, το 2014 και το 2017.

Οι προηγούμενες καταστροφές έχουν σίγουρα επιτρέψει σε ορισμένους αμπελουργούς να εφαρμόσουν στρατηγικές ελέγχου φέτος, αλλά όλοι διαμαρτύρονται για ελλείψεις στη διαχείριση των δασών. Χιλιάδες εκτάρια πεύκων και ευκαλύπτων έχουν φυτευτεί από τον δασικό τομέα στην κεντρική και νότια Χιλή, με μικρά αγροτεμάχια με αμπέλια να βρίσκονται συχνά ακριβώς στη μέση.

Η έλλειψη διαχείρισης των δασών και η μη τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας από τα σπίτια και τις αμπελουργικές υποδομές καθιστούν αυτό το είδος καταστροφής αναπόφευκτη, σύμφωνα με παρατηρητές. Φέτος, υπάρχουν επίσης τα προβλήματα που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία, ιδίως η ραγδαία αύξηση των τιμών των εισροών.

Ως εκ τούτου, οι πυρκαγιές έχουν καταλήξει να προκαλούν το θανάσιμο πλήγμα σε ορισμένους αμπελουργούς που ήδη αντιμετώπιζαν δυσκολίες.