Ίσως είναι από τη Γη, ίσως και όχι…

Είναι δυνατόν μια σοβαρή, έμπειρη ρεπόρτερ να ασχοληθεί με τους ιπτάμενους δίσκους; Η Αμερικανίδα Λέζλι Κιν απέδειξε ότι είναι. Αρκεί, όπως τονίζει, να αντιμετωπίζεις το θέμα σου ακριβώς όπως κάθε άλλο ρεπορτάζ. Πόσο εύκολο όμως είναι αυτό; Και πόσο επικίνδυνο να διακινδυνεύσεις την επαγγελματική περιθωριοποίησή σου, ακόμη και τη γελοιοποίηση; 

Εξαρτάται· το 2017, η Κιν, μαζί με δύο άλλους δημοσιογράφους, δημοσίευσε πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ στους New York Times περί των πολλαπλών ανεξήγητων θεάσεων και αναφορών από ιπτάμενους χειριστές του αμερικανικού Ναυτικού. Το ρεπορτάζ εκείνο μετέφερε την όλη συζήτηση από τους κόλπους των «ψεκασμένων συνωμοσιολόγων» σε εκείνους των επιστημόνων και των σοβαρών ειδικών της στρατιωτικής και πολιτικής εξουσίας. Είχε επίσης ως αποτέλεσμα ένα άκρως ευπώλητο βιβλίο («UFOs: Generals, Pilots and Government Officials Go on the Record»), καθώς και εκτενές profile της Κιν στο The New Yorker («The UFO Papers. Why did we start taking unidentified aerial phenomena seriously?», 10 Μαΐου 2021). Ομως, μην μπερδεύεστε: η Κιν δεν μιλάει για… απαγωγές από εξωγήινους, για τον εξωγήινο του Ρόσγουελ και άλλα τέτοια γραφικά. Αποχώρησε μάλιστα από ουφολογικό συνέδριο όπου άκουσε να λέγονται απίστευτες γελοιότητες, όπως μου είπε όταν τη «συνάντησα» μέσω Zoom: «Οταν ακούς να μιλούν χωρίς τεκμήρια, όταν οι άνθρωποι λένε ό,τι τους κατέβει δημοσίως, καλό είναι να απομακρύνεσαι εάν θέλεις να προστατέψεις την ακεραιότητα της δικής σου δουλειάς. Αλλά και για να προστατέψεις το ίδιο το θέμα που ερευνάς». 

Γεννημένη στη Νέα Υόρκη από παλιά πολιτική οικογένεια, η Κιν σπούδασε στο Μπαρντ και τη δεκαετία του ’90 βρέθηκε να κάνει μάχιμο ρεπορτάζ στη Βιρμανία, σχετικά με τους εκεί πολιτικούς κρατούμενους. Η Βιρμανία της έδωσε και το πρώτο της βιβλίο (γραμμένο μαζί με τον Αλαν Κλέμεντς: «Burma’s Revolution of the Spirit: The Struggle for Democratic Freedom and Dignity»). 

Η Κιν μετέφερε το ερευνητικό δημοσιογραφικό της πνεύμα στο Μπέρκλεϊ της Αμερικής, όπου ερεύνησε θέματα που αφορούσαν ανθρώπους που είχαν άδικα φυλακιστεί στην Αμερική, τη θανατική ποινή κ.ά. Το 1999 ήρθε σε επαφή με εκθέσεις Γάλλων στρατιωτικών αναφορικά με τις καταγεγραμμένες θεάσεις αγνώστων ιπτάμενων αντικειμένων, οι κινήσεις των οποίων φαίνονταν να «υπερβαίνουν τους γνωστούς φυσικούς νόμους». Ερευνώντας, είδε πως ξεσκαρτάροντας φάρσες, μετεωρολογικά μπαλόνια, σφάλματα και παρερμηνείες φωτογραφιών κ.ο.κ., απέμενε ένα, μικρό έστω, ποσοστό αξιόπιστων μαρτυριών που όμως παρέμεναν στη σφαίρα του ανεξήγητου. 

Η Κιν ανακάλυψε ένα συναρπαστικό κόσμο με πολιτισμικές, πολιτικές, στρατιωτικές, (παρα)ψυχολογικές προεκτάσεις και βάλθηκε να τον ξεψαχνίσει με τα εργαλεία που της είχε προσφέρει η ερευνητική δημοσιογραφία.

– Πώς καταφέρατε να πάρουμε στα σοβαρά μια συζήτηση που παραδοσιακά ανήκε στο περιθώριο;
– Το 2017, μαζί με άλλους δύο συναδέλφους, δημοσιεύσαμε ένα ρεπορτάζ στους ΝΥΤ όπου αναφέραμε πως το Πεντάγωνο και ειδικά το Ναυτικό είχαν καταγράψει ηλεκτρονικά ορισμένα ασυνήθιστα φαινόμενα. Οι καταγεγραμμένες αυτές θεάσεις είχαν ξεκινήσει από το 2004 και ήταν σχεδόν καθημερινές. Μετά το ρεπορτάζ, το Πεντάγωνο έδωσε στη δημοσιότητα μερικά από αυτά τα βίντεο, που τώρα είναι ελεύθερα στο YouTube. Πολύ πρόσφατα, το Πεντάγωνο δημοσιοποίησε μια νέα, επίσημη αναφορά, όπου με πολύ απλά λόγια δηλώνονται τα εξής: Τα συγκεκριμένα ιπτάμενα αντικείμενα δεν ξέρουμε τι είναι, αν είναι γήινα ή εξωγήινα, μπορεί να είναι ρωσικά ή κινεζικά, πάντως το σίγουρο είναι πως ΔΕΝ είναι αμερικανικά και σίγουρα ΔΕΝ ξέρουμε τι είναι. Αυτό, από μόνο του, ως δημόσια παραδοχή, δεν έχει προηγούμενο. 

Πρέπει όμως να πω ότι ακόμη και τη δεκαετία του ’50, πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι πίστευαν στα σοβαρά πως είχαν να κάνουν με ιπτάμενους δίσκους από το Διάστημα. Πίστευαν πως η ΕΣΣΔ δεν μπορεί να είχε τέτοια τεχνολογία. Αλλά δεν ήθελαν το κοινό να τα γνωρίζει όλα αυτά, να φαίνεται η Αμερική αδύναμη και ευάλωτη σε καιρό Ψυχρού Πολέμου, το γεγονός ότι ένα άγνωστο ιπτάμενο αντικείμενο βρισκόταν στον εναέριο χώρο μας και εμείς δεν μπορούσαμε να το ελέγξουμε. Ηθελαν να μη φανεί ότι η αμερικανική κυβέρνηση είναι αδύναμη και ότι έχει άγνοια. Από την άλλη, αρνούνταν να παραδεχθούν ότι δεν ξέραμε τι ήταν αυτά τα αντικείμενα – όσα φυσικά αποδεικνυόταν ότι δεν ήταν φάρσα ή οφθαλμαπάτη. Προσπάθησαν να γελοιοποιήσουν το θέμα συστηματικά και κάπου εκεί σοβαροί άνθρωποι δίσταζαν ή αρνούνταν πλέον να μιλήσουν γι’ αυτές τις θεάσεις, οπότε έμεινε το πεδίο ελεύθερο στους γραφικούς.

– Δεν φοβηθήκατε όταν ξεκινούσατε τη δική σας έρευνα; 
– Προβληματίστηκα πάρα πολύ. Αποφάσισα όμως να ακολουθήσω τη δική μου γραμμή, που είναι αυτή της κανονικής δημοσιογραφίας. Να καλύψω το θέμα με τον σωστό τρόπο. Να εφαρμόσω τις ίδιες σοβαρές δημοσιογραφικές αρχές και κανόνες που εφάρμοσα σε όλα τα άλλα ρεπορτάζ. Είτε ερευνώ τη Βιρμανία, είτε τους αδικημένους της φυλακής, είτε τα UFO, να το κάνω με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Και όταν λέω «δημοσιογραφικά», μιλώ καθαρά για ερευνητική δημοσιογραφία. Θα εξέταζα τα γεγονότα στεγνά, θα ερευνούσα τα τεκμήρια, τα έγγραφα, θα μιλούσα με τους πλέον αξιόπιστους ανθρώπους και ερευνητές, τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την επιστημονική κοινότητα, θα μελετούσα τη βιβλιογραφία. Νομίζω γι’ αυτό δεν μπόρεσε κανένας να με γελοιοποιήσει. Δεν έπεσα θύμα αυτού του κόσμου της συνωμοσίας και των εύκολων εντυπώσεων. Κάποιοι προσπάθησαν να το κάνουν όταν εξέδωσα το βιβλίο, αλλά απέτυχαν.

Σήμερα, όλα τα σοβαρά μίντια θέλουν να καλύψουν τα UFO

– Αλήθεια, οι παραδοσιακοί «ουφολόγοι» πώς αντέδρασαν όταν αρχίσατε να δημοσιεύετε τα ρεπορτάζ σας; 
– Ενθουσιάστηκαν, ήδη από το πρώτο μου ρεπορτάζ που είχε βγει στην Boston Globe το 2000. Χάρηκαν πολύ που μία ρεπόρτερ μέσα από το «σύστημα» ασχολείται σοβαρά και υπεύθυνα με αυτό το θέμα. Η αρχισυντάκτριά μου πήρε το δικό της ρίσκο μαζί μου και έκανε εξαιρετική δουλειά στην επιμέλεια. Δούλευα διακριτικά στην αρχή. Δεν έλεγα σε κανέναν με τι ασχολούμαι διότι φοβόμουν πως αυτό θα γυρίσει εναντίον μου. Αλλά δεν με γελοιοποίησαν διότι δεν είπα τίποτε που να προκαλέσει τη γελοιοποίηση. Αν λες ανοησίες, θα σε γελοιοποιήσουν. Αλλά αν καταγράφεις τι σου λέει κάποιος πτέραρχος στη Γαλλία ή στο Πεντάγωνο, δεν είναι τόσο εύκολο να σε γελοιοποιήσουν. Προσπάθησαν κάποιοι το 2010, όταν βγήκε το βιβλίο μου, αλλά με ευκολία χτύπησα τα επιχειρήματά τους. Τώρα, βέβαια, συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Oλα τα σοβαρά μίντια θέλουν να καλύψουν τα UFO. 

– Η αναφορά από το Πεντάγωνο πόσο σημαντική είναι;
– Η αναφορά δημοσιοποιεί όσα θέλει να δημοσιοποιήσει. Υπάρχουν ακόμα πράγματα απόρρητα και θα παραμείνουν απόρρητα για πολλές δεκαετίες, για λόγους εθνικής ασφάλειας. Είναι πάντως το αποτέλεσμα αναλύσεων ειδικών του Πενταγώνου. Δεν περίμενα φυσικά να μας πούνε ότι είναι εξωγήινα σκάφη, αλλά το γεγονός πως αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο, δεν έχει ξανασυμβεί. Εγώ θα ήθελα να δω, εφόσον αποδειχθεί ότι δεν είναι ρωσικά ή κινεζικά, να συνεργαστούμε με τις χώρες αυτές προκειμένου να κατανοήσουμε αυτό που συμβαίνει. Δεν είναι πολιτικό το θέμα. Πάντως, τα δύο βίντεο που δημοσιοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2017 και ακόμη προβάλλονται παντού, αυτά για τα οποία προηγουμένως είχαμε γράψει στο δικό μας ρεπορτάζ στους ΝΥΤ, είναι τα πρώτα βίντεο του ναυτικού και του Πενταγώνου όπου επισήμως δηλώνεται πως αυτό που βλέπουμε εδώ δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε. Αυτό δεν είχε ξανασυμβεί. Ποτέ η κυβέρνηση δεν είχε πάρει τέτοια θέση. 

– Εσείς τι πιστεύετε ότι είναι αυτά τα αντικείμενα; 
– Αν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι αυτά τα αντικείμενα δεν προέρχονται από τη Γη, ανοίγονται μπροστά μας πολλές δυνατότητες. Το να πεις ότι είναι «διαστημόπλοια με εξωγήινους» είναι μια υπεραπλούστευση. Θέλω να πω, μπορεί να προέρχονται από εξωγήινους, αλλά ίσως είναι διαστημοσυσκευές σταλμένες από αυτούς, αλλά χωρίς πλάσματα μέσα, σαν τα drones που έχουμε εδώ στη Γη ή τις διαστημοσυσκευές που έχουμε κι εμείς στείλει στο Διάστημα για να μελετήσουμε το ηλιακό σύστημα και τι υπάρχει πέρα από αυτό. Πρέπει να κοιτάξουμε πιο προσεκτικά τα πιο αλλόκοτα χαρακτηριστικά αυτών των αντικειμένων. Ο παραφυσικός χαρακτήρας που δείχνουν να έχουν, ο τρόπος που κινούνται στον αέρα, το πώς επιδρούν στους ανθρώπους που τα είδαν από κοντά. Προς το παρόν θα ήθελα πολύ να ξέρω αν είναι από τη Γη ή όχι, μετά βλέπουμε για όλα τα υπόλοιπα. Ελπίζω επίσης να μην προσπαθήσουμε να γίνουμε εχθρικοί, αλλά να τα προσεγγίσουμε ερευνητικά και σίγουρα ειρηνικά. Είναι κάτι που ανήκει στον πλανήτη, σε όλη την ανθρωπότητα και όχι στην αμερικανική κυβέρνηση ή κάποια άλλη κυβέρνηση. 
 
– Πείτε μου κάτι. Βλέπετε καθόλου ταινίες με τέτοια θεματολογία; Για παράδειγμα, ποιες κινηματογραφικές ταινίες με αυτό το θέμα πιστεύετε πως είναι οι πιο ρεαλιστικές;
– Η πρόσφατη «Αφιξη» και οι πολύ παλαιότερες «Στενές επαφές τρίτου τύπου». Αυτές μοιάζουν οι πιο ρεαλιστικές και τις αγαπώ πολύ. Και για έναν ακόμα λόγο: δεν υπάρχει εχθρότητα, δεν είναι επιθετικοί οι εξωγήινοι. Μπορώ να βλέπω τις «Επαφές» ξανά και ξανά μέχρι σήμερα. Είναι μια αισιόδοξη, αφελής ταινία. Τη λατρεύω. Εξαιρετική είναι και η «Αφιξη». Θέτει απίστευτα ερωτήματα: πώς θα είναι η γλώσσα των εξωγήινων; Πώς θα επικοινωνούμε μαζί τους; Θα έχουν την ίδια αίσθηση του χρόνου όπως εμείς; Αυτά είναι τρομερά ζητήματα. 
 
– Εχετε ένα βιβλίο για τη δικτατορία της Βιρμανίας, για τα UFO και ένα ακόμα για τις λεγόμενες μεταθανάτιες εμπειρίες. Τι έπεται;
– Σίγουρα όχι άλλο βιβλίο προς το παρόν! Πήρα ένα διάλειμμα με το βιβλίο για τον θάνατο, αλλά τώρα έχω ριχτεί με τα μούτρα στο ρεπορτάζ για τα UFO, όπου γίνεται χαμός. Ζούμε τη χρυσή εποχή των UFO!

Ζωή μετά τον θάνατο;

Αν οι εξωγήινοι είναι (ήταν;) θέμα ταμπού, τι να πούμε για τις λεγόμενες «μεταθανάτιες εμπειρίες», θέμα που ερεύνησε η Κιν και έγραψε και βιβλίο, «Surviving Death: A Journalist Investigates Evidence for an Afterlife». 

«Εδώ κι αν ρίσκαρα πολλά. Το βιβλίο αυτό είχε έναν πιο προσωπικό χαρακτήρα, διότι εδώ μπόρεσα προσωπικά να δοκιμάσω πράγματα. Είναι κάτι που δεν μπορείς να κάνεις με τα UFO. Είχα πάντοτε μια περιέργεια γι’ αυτό το θέμα. Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια ερευνούν δεκαετίες τώρα αυτό το ζήτημα. Προσωπικά, με ενδιαφέρουν τα μεγάλα ερωτήματα: είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο; Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που γράφουν γι’ αυτά τα θέματα, αλλά δεν είναι δημοσιογράφοι. Τι γίνεται όταν ένας δημοσιογράφος γράφει γι’ αυτά όχι μέσα από υποθέσεις, αλλά μέσα από γεγονότα και τεκμήρια; 

«Αν κάτι έμαθα από αυτή την υπόθεση είναι ότι η συνείδηση είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο και μυστήριο από αυτό που νομίζουμε. Υπάρχουν πολλά ανεξήγητα φαινόμενα που ίσως να δείχνουν ότι η συνείδηση δεν είναι κάτι που συνδέεται αποκλειστικά με τον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, η τηλεπάθεια. Νεότερες γενιές επιστημόνων αντιμετωπίζουν όχι με τόσο απόλυτο τρόπο την ύλη, ειδικά τη σχέση νου και ύλης. Εγώ απλώς θέτω το ερώτημα και συγκεντρώνω τις ισχυρότερες δυνατές αποδείξεις. Αυτό που βγαίνει είναι ότι υπάρχει πολύ περιθώριο για προβληματισμό, αλλά τίποτα που να τεκμηριώνει αδιάσειστα ότι η συνείδηση μεταφέρεται κάπου αλλού μετά τον θάνατο».