Η επιστροφή των Ταλιμπάν στρέφει τους Αφγανούς στο bitcoin

Έλλειψη μετρητών, κλειστά σύνορα, νόμισμα που καταρρέει και ραγδαία άνοδος των τιμών των ειδών πρώτης ανάγκης είναι το εκρηκτικό μείγμα στην οικονομία του Αφγανιστάν. Η Western Union που διευκολύνει τα εμβάσματα, έχει αναστείλει τις υπηρεσίες της και παραμένει κλειστή στη χειμαζόμενη χώρα. Στο μεταξύ, το bitcoin ανακάμπτει για μία ακόμη φορά επιθετικά και έχει επιστρέψει στο επίπεδο των 50.000 δολαρίων. Η συγκυρία προσφέρεται για μια δοκιμή του bitcoin και των άλλων κρυπτονομισμάτων στο Αφγανιστάν όπου, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη, το 85% του πληθυσμού δεν έχει τραπεζικό λογαριασμό. Και το ενδιαφέρον των Αφγανών για τα κρυπτονομίσματα αυξάνεται διαρκώς.

Όπως αναφέρει σχετική έρευνα του Google, η αναζήτηση των Αφγανών στο Ιντερνετ για bitcoin και crypto αυξήθηκε δραματικά τον Ιούλιο πριν από την επέλαση των Ταλιμπάν. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του δικτύου Cnbc, είναι πολύ δύσκολο να διερευνήσει κανείς τα ποσοστά χρήσης κρυπτογραφημένων νομισμάτων στο Αφγανιστάν, καθώς οι Αφγανοί προσπαθούν ακόμη περισσότερο να κρύψουν την ταυτότητά τους. Από τη σχετική έρευνα του Cnbc προκύπτει ότι πολλοί χρησιμοποιούν ένα ψηφιακό ιδιωτικό δίκτυο, το VPN, μέσω του οποίου μπορούν να συγκαλύψουν τη γεωγραφική προέλευση των κινήσεών τους. Σύμφωνα με τον Global Crypto Adoption Index, τον δείκτη χρήσης κρυπτονομισμάτων της Chainalysis για το 2021, το Αφγανιστάν καταλαμβάνει την 20ή θέση ανάμεσα σε 154 χώρες ως προς τη συνολική χρήση κρυπτογραφημένων αξιών. Οταν, όμως, απομονώσει κανείς τις συναλλαγές του είδους που γίνονται μεταξύ ομοίων, την κατηγορία των λεγόμενων P2P, η χώρα εκτοξεύεται στην έβδομη θέση. Πρόκειται για θεαματική αύξηση μέσα σε ένα έτος, δεδομένου ότι μόλις το 2020 η Chainalysis υπολόγιζε την παρουσία κρυπτογραφημένων αξιών στο Αφγανιστάν τόσο υποτυπώδη, ώστε είχε αφαιρέσει τη χώρα από τον σχετικό δείκτη της. Η πρόσβαση στο Διαδίκτυο είναι, άλλωστε, περιορισμένη καθώς το Αφγανιστάν αριθμεί μόλις 8,64 εκατ. χρήστες Ιντερνετ σε σύνολο άνω των 38 εκατ. ανθρώπων. 

Οι προοπτικές τώρα είναι από κάθε άποψη δυσοίωνες, μολονότι στα 20 χρόνια που μεσολάβησαν από όταν έχασαν οι Ταλιμπάν τον έλεγχο της χώρας, το βιοτικό επίπεδο βελτιώθηκε σημαντικά. Σημαντική βελτίωση υπήρξε στον τομέα της υγείας και της παιδείας, ενώ αυξήθηκε η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και η χρήση κινητής τηλεφωνίας. Οπως χαρακτηριστικά τόνισε στους Financial Times ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Αχμάλ Αχμαντί, που εγκατέλειψε τη χώρα το Σαββατοκύριακο, όποιος υποτιμά τη βελτίωση στη ζωή των Αφγανών «δεν αντιλαμβάνεται την αλλαγή που έχει γίνει στη χώρα».

Η οικονομία της χώρας αναπτύχθηκε με διψήφιο ρυθμό, αλλά είναι σε στασιμότητα τα τελευταία 10 χρόνια, καθώς μειώθηκε η διεθνής βοήθεια. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, οι εισροές οικονομικής βοήθειας μειώθηκαν από περίπου 100% του ΑΕΠ το 2019 σε 42,9% το 2020. Το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου αναφέρει πως οι νόμιμες εξαγωγές του Αφγανιστάν είχαν αξία μόλις ενός δισ. δολαρίων το 2020. Και η παραοικονομία αντιπροσωπεύει το 80% της συνολικής οικονομίας της χώρας.