Το Χαρτούμ βομβαρδίζεται, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις

Τα πυρά του πυροβολικού εξακολουθούν να συγκλονίζουν το Χαρτούμ παρά την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ εναντίον του στρατού του Σουδάν και των παραστρατιωτικών, με τις δύο πλευρές να εμφανίζονται έτοιμες να κλιμακώσουν τη σύγκρουσή τους για την εξουσία.

Στη διάρκεια των επτά εβδομάδων που διαρκεί ο πόλεμος μεταξύ του στρατού, υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, και τις παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), υπό τον στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκλό, έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 1.800 άνθρωποι και περισσότερο από ένα εκατομμύριο έχουν εκτοπιστεί.

Την Πέμπτη η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε την επιβολή κυρώσεων εναντίον δύο επιχειρήσεων που παρέχουν εξοπλισμό στον στρατό και δύο εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη χρυσού, οι οποίες ανήκουν στον Νταγκλό και σε δύο αδελφούς του. Σύμφωνα με έκθεση του 2019, οι δύο αυτές εταιρείες μετέφεραν εκατομμύρια δολάρια στις ΔΤΥ και σε λογαριασμούς στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Παρά ταύτα «ο στρατός αναμένεται να εξαπολύσει σύντομα μαζική επίθεση, για τον λόγο αυτό αποσύρθηκε» από τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονταν στη Σαουδική Αραβία για την επίτευξη εκεχειρίας, εκτιμά η ερευνήτρια Χολούντ Χάιρ.

Νεκροί σε αγορά

Η διπλωματική απομόνωση, καταγγέλλουν εδώ και χρόνια διπλωμάτες και ειδικοί, δεν αποτελεί πραγματική απειλή για τους δύο αντίπαλους στρατηγούς.

Ο Νταγκλό θεωρείται ένας από τους πιο πλούσιους ανθρώπους στο Σουδάν – την τρίτη μεγαλύτερη παραγωγό χρυσού στην Αφρική—και μπορεί εύκολα να συνάψει συμμαχίες, ενώ ο αλ Μπουρχάν, όπως όλοι οι συνάδελφοί του στον στρατό, έχει αναπτύξει τα χρόνια που διαρκούσαν οι κυρώσεις εναντίον του Σουδάν στρατηγικές για την παράκαμψή τους.

Σήμερα «ο στρατός θέλει να πετύχει στρατιωτικά κέρδη για να είναι σε καλύτερη θέση σε περίπτωση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων», διαβεβαιώνει η Χάιρ.

Υπό την πίεση των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας οι δύο πλευρές δεσμεύθηκαν πριν τρεις εβδομάδες «να προστατεύσουν τους αμάχους» και στη συνέχεια υπέγραψαν δύο εκεχειρίες που δεν τηρήθηκαν.

Την Τετάρτη ο στρατός αποσύρθηκε από τις διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία ασφαλών διαδρόμων για τους αμάχους και την ανθρωπιστική βοήθεια και την επομένη οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσαν ότι αυτές αναστέλλονται επισήμως.

Χθες Παρασκευή ο στρατός δήλωσε «έκπληκτος», διαβεβαιώνοντας ότι υπέβαλε πρόταση για «ανεπίσημες» συνομιλίες, η οποία «αγνοήθηκε».

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν θα μεταβεί την επόμενη εβδομάδα στη Σαουδική Αραβία, χωρίς να διευκρινίσει αν στην ατζέντα των συνομιλιών του θα είναι το Σουδάν.

Την ώρα που ο σουδανικός στρατός αποσυρόταν από τις διαπραγματεύσεις στη Τζέντα, ανέπτυσσε βαρέα όπλα στο Χαρτούμ. Έκτοτε τα κανόνια δεν έπαψαν να ηχούν, σκοτώνοντας την Τετάρτη τουλάχιστον 18 αμάχους σε αγορά.

Στο μεταξύ οι ΔΤΥ συνεχίζουν να δημιουργούν στρατηγεία σε νοσοκομεία ή σπίτια αμάχων.

Οι μάχες είναι ακόμη πιο σκληρές στο Νταρφούρ, μια επαρχία που συνορεύει με το Τσαντ.

Εκτοπισμένοι που έφτασαν εκεί δήλωσαν στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα (MSF) ότι είδαν «ένοπλους άνδρες να πυροβολούν τους ανθρώπους που προσπαθούσαν να φύγουν πεζή, λεηλατημένα χωριά και τραυματίες που υποφέρουν».

Αποστολή του ΟΗΕ

Η κατάσταση κινδυνεύει να επιδεινωθεί, κυρίως για τους εκτοπισμένους, με την έλευση της εποχής των βροχών. Το καλοκαίρι είναι συνήθως η εποχή της ελονοσίας, της κορύφωσης της επισιτιστικής ανασφάλειας και του βρεφικού υποσιτισμού.

«Οι συνθήκες ζωής, που ήταν ήδη εξαιρετικά δύσκολες στους αυτοσχέδιους καταυλισμούς, θα επιδεινωθούν και οι χείμαρροι θα περιπλέξουν τις κινήσεις και την παροχή βοήθειας», προειδοποίησαν οι MSF.

Οι εργαζόμενοι στις ανθρωπιστικές υπηρεσίες, που πριν τον πόλεμο παρείχαν βοήθεια στο ένα τρίτο των 45 εκατ. κατοίκων του Σουδάν, ενδέχεται να μην είναι πλέον εκεί.

Δεκαοκτώ μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων σκοτώθηκαν και δεν έχει δημιουργηθεί ασφαλής διάδρομος που θα επιτρέψει την παροχή βοήθειας. Τα φορτία βοήθειας που φτάνουν αεροπορικώς έχουν εγκλωβιστεί στα τελωνεία και το διεθνές προσωπικό δεν λαμβάνει άδειες εισόδου, ενώ οι ντόπιοι εργαζόμενοι είναι είτε εξουθενωμένοι ή κλεισμένοι στα σπίτια τους.

Τα τρία τέταρτα των νοσοκομείων έχουν πάψει να λειτουργούν και αυτά που εξακολουθούν να δέχονται ασθενείς και τραυματίες δεν διαθέτουν ιατρικά εφόδια και φάρμακα.

Σε σύντομη ανακοίνωση που υιοθέτησε ομόφωνα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ χθες Παρασκευή παρέτεινε ως τις 3 Δεκεμβρίου 2023 την Αποστολή του ΟΗΕ για την παροχή βοήθειας στη μετάβαση στο Σουδάν (Unitams).

Ο στρατηγός αλ Μπουρχάν ζήτησε την προηγούμενη εβδομάδα την αποπομπή του επικεφαλής της αποστολής, του Γερμανού Φόλκερ Πέρτες, επιρρίπτοντάς του την ευθύνη για τον πόλεμο. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε «την πλήρη εμπιστοσύνη του» προς τον Πέρτες, όπως και πολλά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Η Unitams δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2020 για να στηρίξει τη δημοκρατική μετάβαση του Σουδάν μετά την πτώση το προηγούμενο έτος του Όμαρ αλ Μπασίρ.