Διπλό παιχνίδι από την Άγκυρα με τους Ποντίους

Τη γνωστή διπροσωπία της φανέρωσε και πάλι η Άγκυρα με αφορμή τη γιορτή της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα: Από τη μία επιχείρησε να δείξει ότι σέβεται τις θρησκευτικές ελευθερίες επιτρέποντας τη Θεία Λειτουργία στην ιστορική Εκκλησία, στην οποία χοροστάτησε έπειτα από έξι χρόνια ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Και από την άλλη επανέλαβε εμπράκτως τις εμμονές της απέναντι στη χώρα μας, καθώς εμπόδισε τον πρόεδρο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ) Γιώργο Βαρυθυμιάδη να παραστεί ως εκπρόσωπος του Ποντιακού Ελληνισμού στην Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην Τραπεζούντα.

Διάβημα διαμαρτυρίας

Μετά την προκλητική στάση της Τουρκίας, δηλαδή την καταχρηστική κράτηση στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης και την απέλαση του προέδρου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας, η Αθήνα έκανε τα δέοντα. Με εντολή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια η Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας προς το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για την κράτηση του Γιώργου Βαρυθυμιάδη από τις τουρκικές Αρχές. Οι Τούρκοι από την πλευρά τους ισχυρίστηκαν ότι τα έκαναν όλα νομότυπα.

Το τουρκικό ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του χαρακτήρισε «περίεργο» το ελληνικό διάβημα υποστηρίζοντας ο Γιώργος Βαρυθυμιάδης δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις (κατείχε απλό διαβατήριο, δεν βρισκόταν σε επίσημη υπηρεσία) για είσοδο στην Τουρκία.

Στον αντίποδα όσων συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη την περασμένη Παρασκευή με την κράτηση του προέδρου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, η Άγκυρα επέτρεψε να τελεστεί η Θεία Λειτουργία από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Παναγία Σουμελά ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο. Σημειώνεται ότι το Μοναστήρι της Σουμελά που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον Ποντιακό Ελληνισμό παρέμενε κλειστό για έξι χρόνια λόγω εργασιών αναστήλωσης. 

Η ερμηνεία της Αθήνας

Για την Αθήνα πάντως η τουρκική στάση και το διπλό παιχνίδι που φαίνεται ότι έπαιξε με αφορμή τη Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά δεν αποτελεί έκπληξη. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα επιλέγει να προκαλεί και την ίδια στιγμή έχει έτοιμη και προετοιμασμένη την απάντησή της αν υπάρξουν διεθνείς αντιδράσεις. Αυτό έγινε και τώρα. Είναι πολύ πιθανόν η Άγκυρα να εμπόδισε την είσοδο στη χώρα στον πρόεδρο της ΠΟΕ εξαιτίας δηλώσεών του στο παρελθόν για τη Γενοκτονία των Ποντίων.

Αλλά βέβαια όταν ξεκίνησαν οι ελληνικές αντιδράσεις η Τουρκία επιχείρησε να στηριχτεί στο γράμμα του νόμου απαντώντας στην Αθήνα πως είναι δικαίωμά της να κρίνει ποιος θα μπαίνει στη χώρα. Είναι βέβαιο δε πως αν η ελληνική πλευρά τραβούσε κι άλλο το σχοινί των αντιδράσεων οι Τούρκοι θα είχαν έτοιμη άλλη μία απάντηση. Θα υποστήριζαν – με στόχο να τα ακούσουν στις Βρυξέλλες – πως η Τουρκία σέβεται τα δικαιώματα και τις θρησκευτικές ελευθερίες και γι’ αυτό ανοίγει χριστιανικούς ναούς, όπως στη Σουμελά, για να γίνουν Θείες Λειτουργίες.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η Αθήνα θεωρεί ότι η Άγκυρα θα πρέπει να συμμορφωθεί πλήρως με τις δεσμεύσεις της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει αρκετό δρόμο να διανύσει μέχρι να συμβεί αυτό. Το θέμα εξάλλου θα απασχολήσει και την ΕΕ, αφού το ζήτημα της κράτησης και απέλασης Βαρυθυμιάδη έθεσε με γραπτή ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης.

Έπειτα από έξι χρόνια. Στη μονή – σύμβολο του Ποντιακού Ελληνισμού, στην Παναγία Σουμελά στην Τραπεζούντα, η Θεία Λειτουργία τελέστηκε χθες έπειτα από έξι χρόνια χοροστατούντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Οι πιστοί ήταν περιορισμένοι σε αριθμό σε σύγκριση με άλλες χρονιές λόγω των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό. Ωστόσο, και αυτή τη φορά έδωσαν το «παρών» αρκετοί εκδρομείς από την Ελλάδα.