Βρετανία: Ο Χάμζα Γιούσαφ, νέος ηγέτης του SNP

Τα μέλη του σοσιαλδημοκρατικού, αυτονομιστικού Σκωτικού Εθνικού Κόμματος (SNP) επέλεξαν σήμερα τον 37χρονο Χάμζα Γιούσαφ για να διαδεχθεί τη Νίκολα Στέρτζον στην ηγεσία του κόμματος και της τοπικής κυβέρνησης αλλά και για να συνεχίσει τον αγώνα για αυτοδιάθεση της επαρχίας αυτής.

Ο Γιούσαφ ήταν στενός συνεργάτης της Στέρτζον, που του είχε αναθέσει το υπουργείο Υγείας στην κυβέρνησή της. Είναι ο πρώτος μουσουλμάνος που αναλαμβάνει την ηγεσία ενός μεγάλου πολιτικού κόμματος του Ηνωμένου Βασιλείου και αύριο αναμένεται να εκλεγεί πρωθυπουργός της αυτόνομης κυβέρνησης από το σκωτικό κοινοβούλιο. Εφόσον λάβει τη στήριξη των βουλευτών, θα ορκιστεί Πρώτος Υπουργός της Σκωτίας την Τετάρτη. Θα γίνει έτσι ο πρώτος μουσουλμάνος που θα ηγηθεί της κυβέρνησης σε χώρα της Δυτικής Ευρώπης.

Η νίκη του Γιούσαφ ανακοινώθηκε το απόγευμα στο γήπεδο ράγκμπι Μάρεϊφιλντ του Εδιμβούργου, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία έξι εβδομάδων η οποία ανέδειξε τη βαθιά ρήξη στο SNP, με τους τρεις δελφίνους να επικρίνουν ο ένας τον άλλο και να εξαπολύουν προσωπικές επιθέσεις. Η ενότητα του SNP, που ήταν ένα από τα δυνατά σημεία του κόμματος, κατέρρευσε με αφορμή τις διαφωνίες για το πώς θα μπορούσε να διεξαχθεί ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας αλλά και το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσουν οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, όπως τα δικαιώματα των διεμφυλικών.

Ο Γιούσαφ αναλαμβάνει το κόμμα με πρωταρχικό στόχο του να βάλει τέλος στην ένωση με την Αγγλία και στις πρώτες δηλώσεις του είπε ότι η Σκωτία χρειάζεται την ανεξαρτησία τώρα περισσότερο από ποτέ, ενώ υποσχέθηκε επίσης ότι θα προσπαθήσει να πάρει με το μέρος του εκείνους που διαφωνούν με την αποχώρηση από το Ηνωμένο Βασίλειο. «Ο λαός της Σκωτίας χρειάζεται την ανεξαρτησία τώρα, περισσότερο από ποτέ και εμείς θα είμαστε η γενιά που θα προσφέρει την ανεξαρτησία της Σκωτίας», είπε στην ομιλία του.

Περίπου τέσσερις στους 10 Σκωτσέζους στηρίζουν το αίτημα για ανεξαρτησία, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που δόθηκε στη δημοσιότητα αυτόν τον μήνα. Όμως η παραίτηση της χαρισματικής Νίκολα Στέρτζον μπορεί να επιβραδύνει τη δυναμική του κόμματος και να καθυστερήσει την προώθηση του αιτήματος για ανεξαρτησία. Δεν υπάρχει κάποια συμφωνημένη στρατηγική για το πώς θα πιέσει το κόμμα για να δεχθεί το Λονδίνο ένα νέο δημοψήφισμα και αυτός ήταν ένας από τους λόγους της αποχώρησης της Στέρτζον.

Η σημερινή νίκη του Γιούσαφ σηματοδοτεί τη συνέχιση της πολιτικής της Στέρτζον και είναι μια ένδειξη ότι το κόμμα δεν θα εγκαταλείψει την προοδευτική πολιτική του. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι η πίστη του «δεν είναι η βάση επί της οποίας θα νομοθετεί» και ότι τάσσεται υπέρ του γάμου μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου, σε αντίθεση με την κυριότερη αντίπαλό του για το αξίωμα, την Κέιτ Φορμπς, που πρόσκειται στην Ελεύθερη Εκκλησία της Σκωτίας και για θρησκευτικούς λόγους διαφωνεί στο θέμα αυτό. Ο Γιούσαφ έχει πει επίσης ότι σχεδιάζει να προσφύγει κατά της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου η οποία μπλόκαρε έναν νόμο που είχε περάσει από το σκωτικό κοινοβούλιο και καθιστούσε ευκολότερη τη διαδικασία αλλαγής φύλου.

Οι προοδευτικές κοινωνικές απόψεις του πιστεύεται ότι θα βοηθήσουν να συνεχιστεί η συνεργασία του SNP με το Κόμμα των Πρασίνων.

Ο Γιούσαφ γεννήθηκε στη Γλασκώβη και σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο τοπικό πανεπιστήμιο. Μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε ως βοηθός ενός βουλευτή και το 2011 εξελέγη και ο ίδιος βουλευτής. Ο πατέρας του κατάγεται από το Πακιστάν και εγκαταστάθηκε στη Σκωτία τη δεκαετία του 1960 ενώ η μητέρα του γεννήθηκε στην Κένυα από γονείς που κατάγονται από τη Νότια Ασία. Έχει αποκτήσει ένα παιδί με τη δεύτερη σύζυγό του και έχει επίσης μία προγονή.

Ανέλαβε για πρώτη φορά υφυπουργός στην τοπική κυβέρνηση το 2012 – ήταν ο νεότερος στην ιστορία και ο πρώτος που καταγόταν από μια εθνική μειονότητα. Το 2018 διορίστηκε υπουργός Δικαιοσύνης και τον Μάιο του 2021 ανέλαβε υπουργός Υγείας.

Το 2016 ο Γιούσαφ ορκίστηκε βουλευτής στο Σκωτικό κοινοβούλιο στη γλώσσα ουρντού ενώ φορούσε κιλτ. Τάσσεται κατά της μοναρχίας και έχει δηλώσει ότι μια ανεξάρτητη Σκωτία θα έπρεπε να εξετάσει την πιθανότητα να την καταργήσει.