Βραζιλία: Ο "Ινδιάνος της τρύπας" βρέθηκε νεκρός στην καλύβα του

Επί περισσότερα από 20 χρόνια, έζησε εντελώς απομονωμένος στο δάσος του Αμαζονίου, τρώγοντας καρπούς, φρούτα και τα ζώα που κυνηγούσε. Βρέθηκε νεκρός στα τέλη Αυγούστου, ξαπλωμένος σε μια αιώρα. Ο «Ινδιάνος Τανάρου», ο τελευταίος της φυλής του, συμβόλιζε την αντίσταση των ιθαγενών της Αμαζονίας απέναντι στην αποψίλωση του τροπικού δάσους και την μεταλλευτική εκμετάλλευση.

Η είδηση του θανάτου αυτού του άνδρα, για τον οποίο γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα, έκανε τον γύρο του κόσμου.

Ο «Ίντιο ντου μπουράκο», όπως τον αποκαλούσαν οι ντόπιοι («Ινδιάνος της τρύπας»), λόγω της συνήθειάς του να σκάβει λάκκους στις καλύβες όπου ζούσε, ήταν ο τελευταίος επιζήσας μιας μικρής φυλής. Οι υπόλοιποι σφαγιάστηκαν από ενόπλους, που πιθανότατα είχαν σταλεί από γαιοκτήμονες ή άλλους ιδιοκτήτες γης που ήθελαν να εκμεταλλευτούν το δάσος.

Οι αρχές της Βραζιλίας υποθέτουν ότι ο θάνατός του προήλθε από «φυσικά αίτια» καθώς δεν βρέθηκαν ίχνη βίας στο σώμα του. Ήταν ξαπλωμένος στην καλύβα του, καλυμμένος από φτερά παπαγάλων.

Η γη της φυλής Τανάρου καλύπτει μια έκταση 80.000 στρεμμάτων παρθένου δάσους στην καρδιά της Πολιτείας Ροντόνια, στα σύνορα με τη Βολιβία. Περιβάλλεται από μεγάλα κτηνοτροφικά αγροκτήματα και δέχεται συνεχώς πιέσεις από τους κτηνοτρόφους και τους παράνομους υλοτόμους, καθώς και από εκείνους που θέλουν να εκμεταλλευτούν τα μέταλλά της, σε μια από τις πιο επικίνδυνες περιοχές της Βραζιλίας, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση Survival International.

Ο «Ινδιάνος της τρύπας» θεάθηκε για πρώτη φορά το 1996 από μια ομάδα που γύριζε ένα ντοκιμαντέρ, η οποία συνόδευε την αντιπροσωπεία της κρατικής υπηρεσίας υποθέσεων των ιθαγενών (Funai) η οποία ερευνούσε τη σφαγή της φυλής του.

Τα πλάνα που συμπεριέλαβε στο ντοκιμαντέρ Corumbiara (2009) ο Βίνσεντ Καρέλι δείχνουν έναν αυτόχθονα που παρατηρεί από ένα άνοιγμα της αχυροκαλύβας του τους «επισκέπτες» και κραδαίνει απειλητικά ένα δόρυ. Κανένας ήχος δεν βγαίνει από το στόμα του.

Εργαζόμενοι στη Funai επέστρεψαν πολλές φορές στο σημείο για να τον συναντήσουν, συνοδευόμενοι από μέλη γειτονικών φυλών, σε μια προσπάθεια να μάθουν περισσότερα για τον ίδιο και για τη χαμένη φυλή του. Όμως ο ιθαγενής τους έδειχνε με σαφήνεια ότι προτιμούσε να μείνει μόνος του. Αισθανόταν απειλή και μάλιστα μια μέρα εκτόξευσε ένα βέλος, τραυματίζοντας σοβαρά ένα μέλος της Funai.

«Δεν μπορούμε παρά μόνο να φανταστούμε τι σκεφτόταν αυτός ο άνθρωπος: ζούσε μόνος, δεν μιλούσε σε κανέναν και φοβόταν πάρα πολύ τους ξένους, που για αυτόν ήταν μια δυνητική απειλή», σχολίασε η Φιόνα Γουάτσον, η διευθύντρια της Survival International.

Οι βραζιλιάνικες αρχές περιορίστηκαν στη συνέχεια να κάνουν κάποιες περιπολίες στην περιοχή του, αναζητώντας ενδείξεις ότι ήταν ακόμη ζωντανός. Τον βιντεοσκόπησαν για τελευταία φορά το 2011, όμως οι εικόνες δημοσιοποιήθηκαν επτά χρόνια αργότερα. Σε αυτά τα πλάνα είναι μισόγυμνος και κόβει ένα δέντρο με το πελέκι του.

Εκτός από τα τόξα και τα βέλη που βρέθηκαν στην καλύβα του και αποδεικνύουν ότι κυνηγούσε θηράματα, οι αρχές εντόπισαν και «περιβόλια», τα οποία φαίνεται ότι φρόντιζε ιδιαίτερα. Καλλιεργούσε εκεί φρούτα και λαχανικά, όπως παπάγια και μανιόκα.

Αυτό που συνάρπαζε τους ειδικούς όμως ήταν οι τρύπες που έσκαβε: κάποιες έφταναν σε βάθος τα δύο μέτρα και στον πάτο τους τοποθετούσε μυτερές αιχμές. Σύμφωνα με τη Funai, ο «Ινδιάνος Τανάρου» κατασκεύασε 53 καλύβες στο δάσος, όλες στο ίδιο στυλ: με καλαμοσκεπή, με μία πόρτα και πάντα με μια τρύπα στο εσωτερικό, που του χρησίμευε για να παγιδεύει ζώα ή ίσως για καταφύγιο δικό του. Ενδεχομένως να είχε και κάποια θρησκευτική σημασία.