Βασίλισσα Ελισάβετ: Μόνο ένα πρόσωπο την αντιμετώπιζε ως απλό άνθρωπο, χωρίς τύπους

Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ και ο πρίγκιπας Φίλιππος υπήρξαν παντρεμένοι για 74 χρόνια. Για πολλούς, υπήρξαν πρότυπο ζευγαριού.

Η ιστορία αγάπης τους όμως ξεκίνησε πολύ πριν τον γάμο τους. Το ζευγάρι είχε γνωριστεί από κοντά για πρώτη φορά το 1934, όταν η βασίλισσα Ελισάβετ ήταν μόλις 13 ετών και η ίδια είχε αναφέρει στην οικογένειά της πως είναι ερωτευμένη με τον πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδας και της Δανίας, όπως ήταν εκείνα τα χρόνια ο τίτλος του.

Η γνωριμία τους συνεχίστηκε σε μια σχέση που βασιζόταν στην αγάπη, στην αμοιβαία εκτίμηση και στην ειλικρίνεια. Το τελευταίο μάλιστα χαρακτηριστικό υπήρξε έντονο στον Φίλιππο και ήταν κάτι που εκτιμούσε ιδιαίτερα η Ελισάβετ.

Ο ίδιος πάντα της συμπεριφερόταν απλά, ως μια «κοινή θνητή», με τη βασίλισσα να επισημαίνει αρκετές φορές ότι ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν το στήριγμά της όλα αυτά τα χρόνια και ότι δεν θα τα κατάφερνε χωρίς αυτόν.

Τα ευτυχισμένα χρόνια της Ελισάβετ και του Φιλίππου

Σύμφωνα με φίλους που τους γνώριζαν σε όλη την ενήλικη ζωή τους, τα πρώτα χρόνια του γάμου τους ήταν, από πολλές απόψεις, τα πιο ευτυχισμένα.

«Όταν ήταν μόνοι τους, ήταν μια πολύ απλή ζωή. Ήταν πολύ φυσιολογικοί άνθρωποι, πραγματικά. Προφανώς τους εξυπηρετούσαν, αλλά κάθονταν στο τραπέζι και συζητούσαν για το τι συνέβαινε μέσα στην ημέρα».

Όπως αναφέρει σε άρθρο του στην Daily Mail ο συγγραφέας και πρώην πολιτικός Gyles Brandreth, «όταν ο Τζον Ντιν, ο υπηρέτης του Φιλίππου, είχε ρεπό, ο Τζον Γκίμπσον (ένας άλλος υπηρέτης) πήγαινε στον νεαρό δούκα του Εδιμβούργου το πρωινό του τσάι. Ο Φίλιππος κοίταζε την Ελισάβετ στο δωμάτιο που επικοινωνούσε μεταξύ τους και την πείραζε που δεν είχε σηκωθεί ακόμα από το κρεβάτι».

Στα 28 του χρόνια ο Φίλιππος διορίστηκε δεύτερος στη διοίκηση του HMS Chequers, του αρχηγού του 1ου στολίσκου αντιτορπιλικών του στόλου της Μεσογείου στη Μάλτα. Για αρκετές εβδομάδες κάθε φορά, η Ελισάβετ άφηνε τον Κάρολο με τη μητέρα της και πετούσε για να τον συναντήσει.

Αυτή είναι η περίοδος της ενήλικης ζωής της που μπορεί ίσως να χαρακτηριστεί ως η πιο φυσιολογική ή τουλάχιστον, η λιγότερο εξωπραγματική. Εκείνος ήταν αξιωματικός, εκείνη ήταν σύζυγος ναυτικού. Τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ ήταν χίλια μίλια μακριά.

«Ήταν μια καλή εποχή», σύμφωνα με τον Φίλιππο. «Ήταν μια υπέροχη στιγμή», σύμφωνα με τον ιπποκόμο του Mike Parker. «Νομίζω ότι ήταν η πιο ευτυχισμένη στιγμή τους», είπε ο υπηρέτης του John Dean. «Ήταν τόσο χαλαροί και ελεύθεροι, έρχονταν και έφευγαν όπως ήθελαν».

Στη Μάλτα γίνονταν πάρτι και πικνίκ, εκδρομές για κολύμπι και εκδρομές με σκάφος. Η Ελισάβετ έβγαινε για καφέ και ψώνια και επισκεπτόταν το κομμωτήριο μαζί με τις άλλες γυναίκες των νεαρών αξιωματικών.

Φυσικά, τίποτα δεν είναι ποτέ απολύτως φυσιολογικό όταν πρόκειται για βασιλική οικογένεια. Η πριγκίπισσα, η οποία είχε φτάσει με την πάντα πιστή Bobo (την καμαριέρα του παιδικού δωματίου της που μετατράπηκε σε κομμώτρια και έμπιστη) καθώς και μια νέα κυρία επί των τιμών, έμεινε με τον σύζυγό της στη βίλα των Μάουντμπατεν – όπου η εσωτερική βοήθεια περιλάμβανε έναν μπάτλερ, μια οικονόμο, τρεις μάγειρες, έξι οικονόμους, δύο υπηρέτριες, δύο καθαρίστριες και έναν βαλέ.

Οι φάρσες του πρίγκιπα Φιλίππου στη βασίλισσα Ελισάβετ

Την επόμενη χρονιά η πριγκίπισσα Ελισάβετ έγινε το πρώτο μέλος της βασιλικής οικογένειας που πέταξε στον Ατλαντικό. Την ίδια και τον Φίλιππο συνόδευε στην εξαντλητική 35ήμερη περιοδεία τους στον Καναδά και στις ΗΠΑ ο νέος της προσωπικός γραμματέας, Martin Charteris.

Ο Martin Charteris είπε στον Brandreth: «Ήταν ένα μακρύ ταξίδι και δεν ήταν απλό. Δεν ήταν εύκολο για κανέναν από τους δύο». Τότε ο Brandreth τον ρώτησε: «Είναι αλήθεια ότι ένα πρωί κατά τη διάρκεια του πρωινό στο τρένο του Γενικού Κυβερνήτη, ο δούκας αποκάλεσε την πριγκίπισσα “μια αναθεματισμένη ηλίθια”;». «Μπορεί να το έκανε» είπε ο Charteris, χαμογελώντας.

Σε μια μακρά διαδρομή με το τρένο στον Καναδά εκείνο το φθινόπωρο, ο Φίλιππος έκανε ό,τι μπορούσε για να διασκεδάσει τη σύζυγό του με μια σειρά από φάρσες. Σύμφωνα με τον John Dean, αυτά περιλάμβαναν την έκπληξή της με μια παγιδευμένη κονσέρβα ξηρών καρπών και την καταδίωξή της στον διάδρομο φορώντας ένα σετ αστεία ψεύτικα δόντια.

Η ιδέα ότι, ως μητέρα, η βασίλισσα ήταν απόμακρη και αδιάφορη απορρίπτεται κατηγορηματικά από την πριγκίπισσα Άννα.

«Δεν πρόκειται να μιλήσω εκ μέρους κανενός άλλου -δήλωσε η πριγκίπισσα Άννα- αλλά απλώς δεν πιστεύω ότι υπάρχουν οποιαδήποτε στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι δεν ήταν στοργική. Απλώς δεν μπορώ να το πιστέψω».

«Εμείς ως παιδιά μπορεί να μην ήμασταν πολύ απαιτητικοί, με την έννοια ότι καταλαβαίναμε τους χρονικούς περιορισμούς και τις ευθύνες που της αναλογούσαν ως μονάρχη στα πράγματα που έπρεπε να κάνει και στα ταξίδια που έπρεπε να κάνει. Αλλά δεν πιστεύω ότι κανένας από εμάς, ούτε για ένα δευτερόλεπτο, πίστεψε πως δεν νοιαζόταν για εμάς με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που νοιαζόταν οποιαδήποτε άλλη μητέρα. Μας επέτρεψε σε όλους να βρούμε τον δικό μας δρόμο και μας ενθάρρυνε πάντα να συζητάμε τα προβλήματα. Οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν τα δικά τους λάθη και νομίζω ότι πάντα το αποδεχόταν αυτό».

Πώς χειρίστηκαν η βασίλισσα Ελισάβετ και ο πρίγκιπας Φίλιππος τον θάνατο της Νταϊάνα

Στις 3.30 π.μ. της Κυριακής 31 Αυγούστου 1997, όταν η βασίλισσα βρισκόταν στο Balmoral με την οικογένειά της, η βρετανική πρεσβεία στο Παρίσι επιβεβαίωσε ότι η Νταϊάνα, πριγκίπισσα της Ουαλίας, ήταν νεκρή.

Εκείνη την ημέρα η βασίλισσα και ο πρίγκιπας Φίλιππος έκαναν ακριβώς αυτό που όποιος τους γνώριζε θα περίμενε να κάνουν. Παρηγορούσαν τα εγγόνια τους ιδιωτικά και, δημοσίως, έκαναν τις δουλειές τους ως συνήθως.

Πήραν τον Γουίλιαμ και τον Χάρι μαζί τους στην εκκλησία εκείνο το μοιραίο κυριακάτικο πρωινό, επειδή ο Γουίλιαμ και ο Χάρι ήθελαν να πάνε και επειδή η βασίλισσα πίστευε ότι, σε περιόδους θλίψης, δεν υπάρχει καλύτερο μέρος για να βρεθείς. Η πίστη της ήταν ο βράχος της, και το να κάνει τα πράγματα περίπου όπως γίνονταν πάντα είναι μια πρακτική που, σε γενικές γραμμές, την εξυπηρέτησε καλά.

Ενώ ο πρίγκιπας Κάρολος πέταξε στο Παρίσι για να συνοδεύσει τη σορό της Νταϊάνα στο ταξίδι της επιστροφής, η βασίλισσα και ο πρίγκιπας Φίλιππος κράτησαν τον Γουίλιαμ και τον Χάρι στο Balmoral, μακριά από κινδύνους, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Η βασίλισσα θεώρησε τον θάνατο της Νταϊάνα ως μια ιδιωτική τραγωδία για τα αγόρια.

Τα παράπονα της βασίλισσας Ελισάβετ για τον «ξεροκέφαλο» Φίλιππο

Στους φίλους της, η βασίλισσα παραπονιόταν περιστασιακά για την «ξεροκεφαλιά» του συζύγου της και για την ταχύτητα με την οποία οδηγούσε μερικές φορές μέσα στο Windsor Great Park.

Χαρακτηριστική είναι και η περιγραφή του Τζον Γκίμπσον για την οδήγηση του Φιλίππου: «Όταν βρίσκονταν στο Μπίρκχολ της Σκωτίας, ο Φίλιππος και η Ελισάβετ πήγαιναν στο Μπάλμοραλ. Οδηγούσε σαν τρελός στους επαρχιακούς δρόμους. “Φίλιπ, Φίλιπ, κόψε ταχύτητα για όνομα του Θεού, κόψε ταχύτητα, σκοτώνεις όλα τα κουνέλια”, του έλεγε η βασίλισσα Ελισάβετ. “Τι συμβαίνει με σένα;”».

Όμως, σε γενικές γραμμές, είναι προφανές ότι αποδέχθηκε τον πρίγκιπα Φίλιππο όπως ήταν -ποτέ δεν προσπάθησε να τον αλλάξει- και τον θαύμαζε και τον αγαπούσε βαθιά γι’ αυτό που ήταν.

Όταν ήταν νέοι και μεσήλικες, φαίνεται ότι περνούσαν αρκετό χρόνο χώρια. Ακόμη και όταν ήταν στα εξήντα και εβδομήντα τους η βασίλισσα ήταν συχνά μόνη της, βγάζοντας βόλτα τα σκυλιά, κάνοντας ιππασία, παίζοντας Patience, ολοκληρώνοντας ένα παζλ, ταξινομώντας τα άλμπουμ με τις φωτογραφίες της, βλέποντας τηλεόραση.

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος είχαν διαφορετικά χαρακτηριστικά και ενδιαφέροντα. Είχαν κοινές αξίες, κοινή κληρονομιά και κοινό σκοπό. Αλλά ως χαρακτήρες, ως προσωπικότητες, δεν έμοιαζαν καθόλου.

Ο Φίλιππος ήταν πιο περιπετειώδης, πιο διεκδικητικός και πιο διανοούμενος από τη σύζυγό του. Εκείνη ήταν πιο ήρεμη, πιο προσεκτική, πιο συμβατική, λιγότερο ευμετάβλητη στη διάθεση. Ωστόσο, καταλάβαιναν ο ένας τον άλλον και τα πήγαιναν τόσο καλά.

Αρκετοί φίλοι του Φιλίππου, όπως ο λόρδος Buxton και ο λόρδος Brabourne, είχαν να διηγηθούν ιστορίες για τον δούκα που κρατούσε το χέρι της συζύγου του, χάιδευε απαλά τα μαλλιά της, έμπαινε στο δωμάτιο στο τέλος της ημέρας και έλεγε απλώς «Χαίρομαι που σε βλέπω» και έβλεπε το πρόσωπό της να φωτίζεται από ευτυχία.

«Ο Φίλιππος δεν είναι συναισθηματικός», είπε ο λόρδος Brabourne στον Gyles Brandreth, «αλλά είναι ευαίσθητος, βαθιά ευαίσθητος. Όταν ο γιος μας σκοτώθηκε [από τη βόμβα του IRA που σκότωσε τον λόρδο Mountbatten], το πρώτο γράμμα που έφτασε ήταν από τον Φίλιππο. Ήταν υπέροχο. Μπορείς να του μιλήσεις για θέματα καρδιάς».

Η κόμισσα Mountbatten είπε: «Η βασίλισσα και ο πρίγκιπας Φίλιππος έχουν μια αμοιβαία κατανόηση που είναι βαθιά. Και τα πάνε καλά. Είναι καλοί μαζί – όποιος τους γνωρίζει καλά θα σας το πει αυτό».

«Ω, ναι», είπε η Gina Kennard, η οποία τους γνώριζε, μεμονωμένα και ως ζευγάρι, για περίπου 75 χρόνια. «Έχουν ο ένας τον άλλον. Τίποτα δεν θα μπορούσε να μπει ανάμεσά τους. Αυτό που έχουν ο ένας για τον άλλον είναι ο μεγαλύτερος σεβασμός -που μετράει τόσο πολύ- και η βαθιά αγάπη. Μια βαθιά αγάπη που ξεκινάει από πολύ, πολύ παλιά».

«Ο πρίγκιπας Φίλιππος είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει τη βασίλισσα ως απλό άνθρωπο»

Τι γινόταν όμως με την εριστικότητα του Φίλιππου, την γκρίνια και τη μουρμούρα του; Ο πρώην προσωπικός γραμματέας της βασίλισσας, λόρδος Charteris, ανέφερε το εξής στον Gyles Brandreth: «Ο πρίγκιπας Φίλιππος είναι ο μόνος άνθρωπος στον κόσμο που αντιμετωπίζει τη βασίλισσα απλώς ως ένα άλλο ανθρώπινο ον. Είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί. Όσο παράξενο και αν φαίνεται, πιστεύω ότι το εκτιμά αυτό».

«Μια φορά ταξίδεψα στο αυτοκίνητο πίσω από το δικό τους και παρακολούθησα τη βασίλισσα και τον σύζυγό της να συνομιλούν», θυμάται ο ίδιος ο Brandreth και προσθέτει: «Για μισή ώρα, τους είδα να λένε ο ένας στον άλλον ιστορίες, ν’ ακούνε ο ένας τον άλλον, να γελούν επανειλημμένα».

«Οι δυο τους ήταν καλοί σύντροφοι: Καθ’ όλη τη διάρκεια του αξιοσημείωτου γάμου τους -του μακροβιότερου από κάθε ηγεμόνα στην Ιστορία- η κουβέντα δεν σταμάτησε ποτέ», σημειώνει.