Αυξημένες και στη δυτική Ευρώπη οι τιμές του ρεύματος

Η Ευρώπη βιώνει ραγδαία αύξηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας αυτό το καλοκαίρι. Ωστόσο, οι υπόλοιπες μεγάλες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αντιμετωπίζουν την ίδια έντονη κατάσταση με την Ισπανία, αλλά και την Ελλάδα, όπου οι πολίτες αναμένουν καθημερινά την τιμή της μεγαβατώρας για την αγορά χονδρικής. Οι εμπειρογνώμονες, σύμφωνα με την El País, συμφωνούν ότι οφείλεται στο γεγονός ότι οι τιμές δεν έχουν ακόμη μεταφερθεί στον λογαριασμό των καταναλωτών.

Γερμανία

Η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος σχεδόν δεν έχει θέση στα μέσα ενημέρωσης, αν και αυξάνεται επίσης. Η χώρα έχει επίσης παραδοσιακά το ακριβότερο μέσο τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ. σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το δεύτερο εξάμηνο του 2020, σχεδόν το ένα τρίτο περισσότερο από τον μέσο όρο των 27. Ένα νοικοκυριό για ένα άτομο μπορεί να πληρώσει τέλεια 40 ή 50 ευρώ τον μήνα χωρίς να χρησιμοποιεί κλιματισμό.

Το γερμανικό ενεργειακό μείγμα εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον άνθρακα και το φυσικό αέριο, τα οποία έχουν γίνει πιο ακριβά τους τελευταίους μήνες, εξηγεί ο Thorsten Lenck, ειδικός στο γραφείο στρατηγικής Agora Energiewende. Αυτό το γεγονός, που προστέθηκε στην αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, αύξησε το κόστος της μεγαβατώρας, η οποία σε ορισμένες στιγμές πολλαπλασιάστηκε κατά τέσσερις φορές σε σχέση με ό,τι καταβλήθηκε τους πρώτους μήνες της πανδημίας. Τα νοικοκυριά εξακολουθούν να μην παρατηρούν την αύξηση των τιμών επειδή στη Γερμανία η προμήθεια είναι συμβεβλημένη για περιόδους ενός ή δύο ετών και σε σταθερό ποσό. Οι εταιρείες υποφέρουν ήδη από αυτό.

Γαλλία

Η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος σπάει επίσης τα ρεκόρ αυτό το καλοκαίρι στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης της Γαλλίας, όπου έχει ήδη φτάσει σε στοιχεία που δεν είχαν παρατηρηθεί πριν από τη μεγάλη κρίση του 2008, σύμφωνα με τα εθνικά μέσα ενημέρωσης.

Εάν αυτό δεν έχει (ακόμη) γίνει θέμα εθνικής συζήτησης, οφείλεται στο γεγονός ότι οι περισσότεροι ιδιώτες καταναλωτές έχουν ένα σταθερό επιτόκιο με το γιγαντιαίο ΕΤΑ (το κεφάλαιο του οποίου υπερβαίνει το 80% του κράτους) που ρυθμίζεται ετησίως, στην αρχή του έτους, όπως προτάθηκε από την Ρυθμιστική Επιτροπή Ενέργειας (CRE), έναν ανεξάρτητο φορέα, στην κυβέρνηση. «Εάν οι τιμές παραμείνουν στο τρέχον επίπεδο, θα μπορούσε να υπάρξει αύξηση του ρυθμιζόμενου τιμολογίου ηλεκτρικής ενέργειας από 8% σε 10% την 1η Φεβρουαρίου», δήλωσε ο Julien Teddé, ο οποίος διευθύνει την εταιρεία Opéra Energie

Το ζήτημα μπορεί να γίνει πονοκέφαλος σε μια Γαλλία που μέχρι τότε θα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο για τις προεδρικές εκλογές. Στην πραγματικότητα, όπως προειδοποίησε η Le Figaro στις αρχές Αυγούστου, έχει παρατηρηθεί ότι ορισμένοι από τους εναλλακτικούς παρόχους ενέργειας της EDF, οι οποίοι είναι ελεύθεροι να καθορίσουν τιμές, έχουν αρχίσει να αυξάνουν «διακριτικά» τα επιτόκια τους καθώς λήγουν οι συμβάσεις των προμηθευτών.

Ιταλία

Η συζήτηση για την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος είναι πλέον ανύπαρκτη, αν και υπήρχε στο παρελθόν. Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας απελευθερώθηκε το 1999. Μέχρι τότε, η κρατική εταιρεία Enel είχε το μονοπώλιο στον τομέα. Η δημόσια εταιρεία αναγκάστηκε να διαθέσει τις υποδομές της και η εκτελεστική εξουσία δημοπράτησε διάφορα τμήματα με τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε νέους ανταγωνιστές. Η αναμενόμενη πτώση των τιμών δεν ήταν τέτοια και προκάλεσε μεγάλη απογοήτευση. Πολλές από τις νέες εταιρείες προσπάθησαν να απολαύσουν από την ιδιωτική θέση το προνόμιο του μονοπωλίου και υπήρξαν καταστάσεις αύξησης των τιμών που αμφισβητήθηκαν πολύ.

Το κράτος αποφάσισε να διατηρήσει τις τιμές που ρυθμίζονται με την παλιά δημόσια εταιρεία για τους χρήστες που επιθυμούν να παραμείνουν εκεί. Πολλοί πολίτες εκμεταλλεύτηκαν αυτή τη δυνατότητα και αρκετές μελέτες από ενώσεις καταναλωτών έδειξαν ότι, μακροπρόθεσμα, όσοι το έκαναν - περίπου ο μισός πληθυσμός - κατέληξαν να πληρώνουν λιγότερο για το λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος, παρά το γεγονός ότι οι ιδιωτικές εταιρείες, περίπου 40 , προσπάθησαν να τους πείσει ότι οι τιμές τους ήταν πιο βολικές. Αυτό το είδος κρατικής προστασίας θα καταργηθεί, αλλά έχει αναβληθεί από την κρίση και την πανδημία.

Ολλανδία

Οι κύριες πηγές είναι η πυρηνική ενέργεια, το φυσικό αέριο, η βιομάζα, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια. Το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στις Κάτω Χώρες εξυπηρετείται από το δημόσιο δίκτυο, αλλά ορισμένες εταιρείες - συμπεριλαμβανομένων των θερμοκηπίων όπου καλλιεργούνται λαχανικά - παράγουν ήδη τη δική τους ηλεκτρική ενέργεια.

Ο λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος ποικίλλει ανάλογα με τον πάροχο - υπάρχουν πολλαπλοί και ανοιχτοί διαγωνισμοί - οι οποίοι προσφέρουν δύο δυνατότητες: να διατηρήσει ο καταναλωτής την ίδια τιμή ανά κιλοβατώρα ανά πάσα στιγμή της ημέρας και της εβδομάδας ή να πληρώσει περισσότερα σε ώρες αιχμής και λιγότερο εκτός αυτής της ζώνης και κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Σύμφωνα με τη Eurostat, οι Κάτω Χώρες ήταν μία από τις χώρες όπου τα νοικοκυριά πλήρωναν τα λιγότερα στο δεύτερο εξάμηνο του 2020. Τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν κατάφεραν να αποφύγουν την αύξηση των τιμών ούτε αυτό το καλοκαίρι.

Ωστόσο, το 2020 η Ολλανδία αύξησε την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έως και 9,2 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες, σημειώνει η Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία. Μαζί με την εγχώρια κατανάλωση, η χώρα εξήγαγε συνολικά 22,4 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες, το υψηλότερο ετήσιο ποσοστό από το 1976. Ταυτόχρονα, εισήγαγε 19,8 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες. Ήταν η πρώτη φορά από το 1981 που εξήχθη περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ό, τι αγοράστηκε στο εξωτερικό, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο στην Ολλανδία παρήγαγαν επίσης περισσότερα το 2020.

Βέλγιο

Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σπάνε ρεκόρ το 2021. Σύμφωνα με το Energy Live, τα μέσα ποσά είναι τώρα περίπου 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα λόγω της αύξησης των πρώτων υλών, των υψηλών τιμών του διοξειδίου του άνθρακα και της αυξημένης οικονομικής ζήτησης ανάκαμψης.

Ωστόσο, αυτή η αύξηση δεν έχει γίνει ακόμη αισθητή στο τελικό λογαριασμό καταναλωτών ή στη δημόσια δυσαρέσκεια, σύμφωνα με τον Yves Marenne, επιστημονικό διευθυντή του Ινστιτούτου Σπουδών και Συμβουλευτικών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ICEDD, για το αρκτικόλεξο στα γαλλικά). «Αυτή η συζήτηση θα έρθει σε έξι μήνες εάν η τιμή του φυσικού αερίου, και επομένως της ηλεκτρικής ενέργειας, συνεχίσει να αυξάνεται», λέει.

Η διαμάχη στο Βέλγιο είναι άλλη: πυρηνική ενέργεια ναι ή όχι. Λίγο περισσότερο από το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας παράγεται από επτά πυρηνικούς σταθμούς. Η σημερινή κυβέρνηση επιβεβαίωσε το κλείσιμό της το 2025, πράγμα που συνεπάγεται την αντικατάσταση αυτής της ενέργειας σε τρία χρόνια.