Αυστραλοί υποστηρίζουν πως βρήκαν το ναυάγιο του Τζέιμς Κουκ - «Μη βιάζεστε» λένε Αμερικανοί συνεργάτες τους

Μια συνεργασία 22 χρόνων μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Αυστραλών ερευνητών για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση τού ερευνητικού πλοίου Endeavour του Τζέιμς Κουκ κατέληξε σε αυστραλο-αμερικανική διαμάχη, μετά την ανακοίνωση της ανακάλυψης από το Ναυτικό Μουσείο της Αυστραλίας. 

Ο διευθυντής του μουσείου, Κέβιν Σάμπτιον εξέφρασε σήμερα, Πέμπτη τη χαρά του ανακοινώνοντας πως το ναυάγιο στα νερά ανοιχτά του Rhode Island στις ΗΠΑ είναι «ο τελικός τόπος ανάπαυσης ενός από τα πιο σπουδαία και επίμαχα σκάφη στην ναυτική ιστορία της Αυστραλίας». 

«Τα τελευταία κομμάτια του παζλ έπρεπε να επιβεβαιωθούν προτού μπορέσω να κάνω αυτήν την ανακοίνωση. Βάσει των αρχειακών και αρχαιολογικών στοιχείων, είμαι πεπεισμένος πως πρόκειται για το Endeavour. Είναι μια σημαντική ιστορική στιγμή, καθώς ο ρόλος αυτού του σκάφους στην εξερεύνηση, την αστρονομία, την επιστήμη ισχύει όχι μόνο για την Αυστραλία, αλλά και για τη Νέα Ζηλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ» πρόσθεσε ο ίδιος. 

Ωστόσο, ο συνεργαζόμενος αμερικανικός οργανισμός στις ΗΠΑ, το Rhode Island Marine Archaeology Project (Rimap), ανακοίνωσε πως η ταυτοποίηση τού Endeavour αποτελεί παραβίαση συμβολαίου, αποδίδοντας στο «αυστραλιανό θυμικό ή την πολιτική» τη σπουδή για την «πρόωρη» ανακοίνωση. 

#BREAKING The lead investigator on the Endeavour discovery -- Dr Kathy Abbass from the Rhode Island Marine Archaeology Project -- says that Australia has jumped the gun ⚓️

Says report is "premature" and that the Maritime Museum is "in breach of the contract" @abcnews pic.twitter.com/M0AKFymju0

— Jamie Travers (@JamieTravers) February 3, 2022

Το μουσείο απάντησε πως δεν παραβίασε καμία δέσμευση, με τον Sumption να εκφράζει τη «βεβαιότητά» του πως το κουφάρι του σκάφους αντιστοιχεί στο Endeavour.

Το θρυλικό Endeavour

Ο Κουκ έκανε με το ερευνητικό Endeavour το γύρο του νότιου Ειρηνικού προτού φτάσει στην ανατολική ακτή της Αυστραλίας, το 1770, χαρτογραφώντας θαλάσσιες περιοχές του πλανήτη -μεταξύ αυτών μέρη της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας- εν πολλοίς άγνωστες στους Ευρωπαίους της εποχής.

Το 1775, σε κακή κατάσταση πλέον, το πλοίο πουλήθηκε σε ιδιώτη που το μετονόμασε Lord Sandwich. Το (πρώην) Endeavor καταστράφηκε στο λιμάνι του Νιούπορτ από τις βρετανικές δυνάμεις το 1778, κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ανεξαρτησίας. 

Από το 1999, ειδικοί ενάλιας αρχαιολογίας έχουν εξετάσει πολλά ναυάγια του 18ου αιώνα στην περιοχή. 

Τώρα, σύμφωνα με τον Σάμπσιον, βάσει «αρχειακών και αρχαιολογικών στοιχείων, το ξακουστό κουφάρι φέρεται να εντοπίστηκε 500 μέτρα από τις αμερικανικές ακτές και 14 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, θαμμένο κάτω από ίζημα και λάσπη. 

«Μη βιάζεστε»

Ωστόσο, μετά την ανακοίνωση από τον Σάμπσιον ο οποίος έκανε ειδική μνεία στη Rimap και την επικεφαλής της, δρ Κάθι Άμπας για την «αφοσίωση στο αρχαιολογικό σημείο και την ιστορία του», η ίδια η Άμπας έσπευσε να κατεβάσει τις προσδοκίες, χαρακτηρίζοντας την ανακοίνωση «πρόωρη» και διαμηνύοντας πως, παρότι το ναυάγιο συνάδει «με αυτό που αναμενόταν για το Endeavour, δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία» απόδειξης. 

«Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα που θα μπορούσαν να ανατρέψουν αυτήν την ταυτοποίηση» σημείωσε σε ανακοίνωσή της. 

«Όταν η μελέτη ολοκληρωθεί, η Rimap θα αναρτήσει στην ιστοσελίδα της την έγκυρη μελέτη. Η Rimap αναγνωρίζει τη σύνδεση μεταξύ Αυστραλών πολιτών βρετανικής καταγωγής και του Endeavour, όμως τα συμπεράσματά της απορρέουν από την ορθή επιστημονική διαδικασία και όχι το θυμικό των Αυστραλών ή την πολιτική» ανέφερε. 

Με πληροφορίες από Guardian/Skynews/TheConversation