Ποιος ήταν αλήθεια ο Καζανόβα;

 Επιμέλεια κειμένου: Ελένη Μπετεινάκη

Τζιάκομο Καζανόβας…Υπήρξε διακεκριμένος διανοούμενος και πολυγραφότατος συγγραφέας, έχοντας γράψει σε έμμετρη μορφή τη μετάφραση της Ιλιάδας!

Τον  γνωρίζουμε όλοι σαν επιτυχή εραστή και μεγάλο τυχοδιώκτη. Το επίθετο του έφτασε ως τις μέρες μας να θεωρείται αυτός που έχει πολλές επιτυχίες στο γυναίκειο φύλο κάτι σαν καρδιοκατακτητή και το ότι ήταν συγγραφέας έχει λίγο παραγκωνιστεί. Κι όμως έφυγε από τη ζωή στα 73 του χρόνια στις 4 Ιουνίου 1798… μόνος !

 «…Η ζωή, είτε ευτυχισμένη, είτε δυστυχισμένη, τυχερή ή άτυχη, είναι το μόνο αγαθό που έχει ο άνθρωπος κι αυτός που δεν αγαπάει τη ζωή είναι ανάξιος να ζει…»Tζιάκομο Καζανόβα

Γεννήθηκε στην Βενετία το 1725, από γονείς καλλιτέχνες.  Η μητέρα του ήταν κόρη τσαγκάρη και κλέφτηκε με έναν ντόπιο ηθοποιό, τον Γκαετάνιο Καζανόβα . Λόγω επαγγέλματος, οι γονείς του δεν μπορούσαν να του παρέχουν ένα σταθερό σπίτι κι ο μικρός Τζιάκομο υπέφερε από διάφορες ευαισθησίες υγείας. Μια εκδοχή για τη ζωή του λέει πως τον εγκατέλειψαν και οι δύο σε ηλικία 10 μηνών. Κανείς δεν ξέρει αν αυτό έγινε στ αλήθεια. Σπούδασε Νομικά και, κατά τα γραφόμενά του, πήρε δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβας  δεκαεξαετής. Παρά τις σπουδές του -αν αληθεύουν τα περί διπλώματος- ζούσε μέσα στην φτώχια παίζοντας βιολί στους δρόμους και στις ταβέρνες, μέχρι την στιγμή που έσωσε από βαρύ τραυματισμό τον γερουσιαστή κόμη Μπραγκαντίν. Η πράξη του αυτή του προσπόρισε χρήματα για ένα ταξίδι στην Γερμανία και στην Γαλλία, όπου, στο Παρίσι, μυήθηκε στον Τεκτονισμό.

Για διάστημα ήθελε να γίνει ιερέας. Αργότερα εγκατέλειψε την ιδέα κι ασχολήθηκε με τον τζόγο, από τα είκοσι χρόνια του και άρχισε να γοητεύει γυναίκες με περιουσία, συνήθως παντρεμένες. Η ζωή του ήταν περιπετειώδης όχι μόνο για τις κατακτήσεις του, αλλά και για διάφορα συμβάντα που έδιναν ένα τόνο αβεβαιότητας κι ανατροπής, στην καθημερινότητά του. Το φθινόπωρο του 1749 ο Καζανόβα γνώρισε μία Γαλλίδα αριστοκράτισσα την οποία αποκαλεί «Ενριέτε». Η Γαλλίδα δεν του ζήτησε ποτέ τίποτα, εκτός από το να μην την ερωτευτεί. Ίσως γι’ αυτό να την ερωτεύθηκε παράφορα. Παρόλα αυτά, εκείνη τον εγκατέλειψε τελικά χωρίς να κοιτάξει ξανά πίσω.

 Το 1753 επέστρεψε στην Βενετία κι αμέσως κίνησε την προσοχή των αρχών της Δημοκρατίας με τις αποκρυφιστικές του διδασκαλίες που, κατά τους ανακριτές, σκοπό είχαν την απομύζηση διαφόρων θυμάτων και ιδίως του Μπραγκαντίν. Επί πλέον έγινε ύποπτος ελευθεροφροσύνης.

Ο Μπραγκαντίν  τον συμβούλεψε να εγκαταλείψει την Βενετία αλλά ήταν αργά. Ο Καζανόβα συνελήφθη και κλείστηκε στα Piombi, στις μολυβδοσκέπαστες φυλακές του δουκικού ανακτόρου Παλάτσο Ντουκάλε (Palazzo Ducale). Οι φυλακές αυτές ήταν τόσο αυστηρές που δύσκολα κατάφερνε κάποιος να επιζήσει με τις άθλιες συνθήκες που επικρατούσαν και συνήθως οι περισσότεροι κρατούμενοι αυτοκτονούσαν. Στους δεκαεπτά μήνες που ήταν εκεί ο Καζανόβας έθεσε σε εφαρμογή, μαζί με έναν συγκρατούμενό του, τον ιερέα Μπάλμπι, ένα σχέδιο απόδρασης και τα κατάφερε. Σκάβοντας για πολύ μεγάλο διάστημα μια τρύπα στο κελί του βγήκαν από εκεί αλλά χάνοντας  τον προσανατολισμό τους και βρέθηκαν στο αρχειοφυλάκιο του παλατιού. Βρίσκοντας εκεί  πολυτελείς μανδύες και παραπλανώντας  έναν υπηρέτη του Δόγη, λέγοντας του πως κατά λάθος κλείστηκαν εκεί και έτσι κατάφεραν να αποδράσουν και να αποκτήσουν την ελευθερία  τους. Ήταν τη χρονιά του 1757.

Έζησε στη συνέχεια στο Παρίσι, όπου ασχολήθηκε με τον τζόγο, τις ωραίες και πλούσιες γυναίκες, την μαύρη μαγεία και τον αποκρυφισμό. Τα σκάνδαλα ήταν πολλά, αλλά η παρακμή του άρχισε στην Αγγλία. Αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Βενετία, όπου και εργάστηκε κρυφά σαν πράκτορας και είχε μία ήρεμη ζωή, μέχρι που αναμίχθηκε σε μία μονομαχία κι εγκατέλειψε την Βενετία οριστικά.

Το 1784, έγινε βιβλιοθηκάριος και γραμματέας του Joseph de Waldstein. Ασχολήθηκε για 13 χρόνια, γράφοντας τις αναμνήσεις του.

Μια όχι και τόσο προβεβλημένη πλευρά της ζωής του ήταν  πως υπήρξε  και διακεκριμένος διανοούμενος αλλά πολυγραφότατος συγγραφέας. Επιπλέον μιλούσε άριστα, λατινικά, γαλλικά και ιταλικά στοιχείο που γοήτευε άνδρες και γυναίκες. Έγραψε αρκετά έργα, μεταξύ των οποίων και μια έμμετρη μετάφραση της Ιλιάδας. Αλλά η Histoire de ma vie (Ιστορία της ζωής μου, 1794) είναι το έργο που διασώζει την φήμη του μέχρι της μέρες μας ως υπαρκτού Δον Ζουάν και μεγάλου αποπλανητή. Ιστορία που από πολλούς έχει αμφισβητηθεί .Λένε πως ήταν ανίκανος να αγαπήσει πραγματικά. Μια 17χρονη πόρνη η Μαρία ντε Σαρπιγιόν, που τον βασάνισε όσο καμία άλλη γυναίκα, τον έκανε να σκέπτεται ακόμα και την αυτοκτονία.

Ο Καζανόβα έζησε στο Παρίσι τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια της ζωής του. Αυτός που είχε συναντήσει τόσες προσωπικότητες της εποχής, τον Μεγάλο Φρειδερίκο, την Μεγάλη Αικατερίνη και τόσους άλλους, βρισκόταν τώρα σε μια θέση λίγο ανώτερη από αυτήν του υπηρέτη. Ο κόμης φον Βαλντστάιν  τον προσέλαβε ως βιβλιοθηκάριο στον πύργο του τού Ντουξ στην Βοημία. Τότε έγραψε στα γαλλικά τα απομνημονεύματά του, την Ιστορία της ζωής μου, εν μέρει επαληθευμένη και εν μέρει διαψευδόμενη από την Ιστορία. Έζησε αρκετά για να θρηνήσει την πτώση του Παλαιού Καθεστώτος, να μάθει ότι η Γαληνοτάτη Δημοκρατία δεν υπήρχε πια και να δει την κατάρρευση του κόσμου που τέκνο του ήταν.

Στα απομνημονεύματά του γράφει : «Ήξερα, ότι δεν υπάρχει ούτε μία γυναίκα στον κόσμο που να μπορεί να αντισταθεί στην επιμελή φροντίδα και προσοχή ενός άντρα που θέλει να την κάνει να τον ερωτευθεί».

Πεθαίνει σε ηλικία 73 χρόνων στις 4 Ιουνίου 1798 και λένε πως ήταν τόσο μόνος που το μόνο θηλυκό που είχε συντροφιά του ήταν η σκυλίτσα του, η Φινέτ.

ΠΗΓΕΣ  :

Wikipedia.org 

Casanova, Derek Parker, London,2002

Μηχανή του χρόνου

San shmera.gr

Cretalive.gr