“Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτικών”

Η Κάνδανος, ένα μικρό χωριό της Κρήτης, ήταν ένα από τα  πιο σκληρά αντίποινα των Γερμανών που έδειξαν για μια ακόμη φορά  την ναζιστική θηριωδία κατά τη διάρκεια του Β` Παγκοσμίου Πολέμου. Το ολοκαύτωμα της Κανδάνου ολοκληρώθηκε στις 3 Ιούνη 1941.

“Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτικών”

“…Το χωριό Κάνδανος κοντά στα Χανιά, όπου σε μάχες έχασαν τη ζωή τους αρκετοί Γερμανοί, ήταν το πρώτο χωριό στην Ευρώπη, το οποίο έκαψαν ολοσχερώς, προσπάθησαν να εκθεμελιώσουν κάθε πέτρα οικήματος και απαγόρευσαν στους κατοίκους να επιστρέψουν στα σπίτια τους όσο διαρκούσε η κατοχή. Είναι η μοναδική περίπτωση εγκλήματος πολέμου, όπου ο θύτης όχι μόνον αναγνωρίζει το έγκλημά του, αλλά το προπαγανδίζει προς παραδειγματισμό των υπολοίπων.Λίγο πριν από την Κάνδανο, στον Κακόπετρο, γερμανικό απόσπασμα εισέβαλε μέσα σ´ ενα αγροτόσπιτο και σκότωσε πέντε ανυπεράσπιστες γυναίκες και ένα νήπιο.” *

Στις 24 Μαΐου, μετά από σφοδρή μάχη στο φαράγγι της Κανδάνου, σκοτώνονται πολλοί Γερμανοί. Παρότι η «Μάχη» τελειώνει στις 31 Μάιου, οι ναζί επιστρέφουν στο χωριό. Τη Δευτέρα 2 Ιουνίου  μετά από διαταγή του Γκαίρινγκ ξεκινά η ανείπωτη σφαγή, η οποία ολοκληρώνεται την επόμενη μέρα 3 Ιουνίου 1941. Αρχίζει ο ανελέητος βομβαρδισμός του χωριού ενώ στη συνέχεια τμήματα του ναζιστικού στρατού μπαίνουν στο χωριό.

Η Κάνδανος γίνεται ολοκαύτωμα. Οι ναζί συγκεντρώνουν κατά ομάδες τους κατοίκους και αρχίζουν οι εκτελέσεις. Οι περίπου 180 κάτοικοι της Κανδάνου δολοφονούνται, τα σπίτια τους πυρπολούνται, ακόμα και τα ζώα τους σφάζονται. Το μένος των ναζί είναι τέτοιο που αφήνουν και γραπτές αποδείξεις της θηριωδίας τους, τρεις επιγραφές, μοναδικά ιστορικά μνημεία σε όλη την Ευρώπη, γιατί όπου αλλού κατέστρεψαν οι Ναζί δεν άφησαν και δεν τόνισαν τόσο πολύ την αντίσταση που συνάντησαν.

Τις δύο πινακίδες – επιγραφές τις τοποθέτησαν οι Ναζί στις εισόδους της Καντάνου από Χανιά και Παλαιόχωρα. Την τρίτη, που είναι από μάρμαρο, την έφεραν στην Κάντανο το 1943 προοριζόμενη προφανώς για το μνημείο που θα κατασκεύαζαν, και είναι γραμμένες στα Ελληνικά και τα Γερμανικά.

H πρώτη αναφέρει: “Δια την κτηνώδη δολοφονίαν Γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του μηχανικού από άνδρας , γυναίκας και παιδιά και παπάδες μαζi και διότι ετόλμησαν να αντισταθούν κατά του μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων , διά να μην επαναοικοδομηθεί πλέον ποτέ.”

Η δεύτερη αναφέρει: “Ως αντίποινων των από οπλισμένων πολιτών ανδρών και γυναικών εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων Γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος. ”

Η τρίτη (μαρμάρινη) αναφέρει :“Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτικών.”

Μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, ο στρατηγός Κουρτ Στούντεντ συνελήφθη από τους Βρετανούς και τον Μάιο του 1947 δικάσθηκε από στρατοδικείο για τα εγκλήματα πολέμου της Βέρμαχτ στην Κρήτη και καταδικάσθηκε σε φυλάκιση πέντε ετών. Το αίτημα των ελληνικών αρχών για την έκδοσή του στην Ελλάδα απορρίφθηκε από τους Συμμάχους. Ο Στούντεντ δεν έμεινε για πολύ στη φυλακή και αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας το 1948. Πέθανε σε ηλικία 88 ετών, το 1978.

Σήμερα η Κάντανος είναι  μια μικρή κωμόπολη με περίπου 1000 κατοίκους!

ΠΗΓΕΣ:

*Μηχανή του χρόνου

Wikipedia.gr

TVXS.gr