Η εποχή των δύο «επιδημιών»: Απώλεια συγκέντρωσης και κατάθλιψη το τίμημα της COVID

Παρότι το πραγματικό ψυχολογικό τίμημα της πανδημίας θα γίνει γνωστό σε πολλά χρόνια από σήμερα, τα στοιχεία των δύο τελευταίων ετών δείχνουν ότι οι Αμερικανοί αύξησαν σημαντικά την κατανάλωση χαπιών για την αντιμετώπιση του συνδρόμου απώλειας συγκέντρωσης ADHD και κατάθλιψης. Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για μια νέα εποχή στην οποία η κατάθλιψη συναντά την αδυναμία συγκέντρωσης (distracti-pression).

«Θα έπρεπε να έχω ξαναρχίσει τα αντικαταθλιπτικά από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας», λέει η 36χρονη νοσηλεύτρια Λία Μπέλοου, μητέρα δύο παιδιών, από το Μπρούκλιν. Η Μπέλοου υπήρξε ευκαιριακή χρήστης του αγχολυτικού Prozac από τα 20 χρόνια της. Λίγο πριν από την πανδημία είχε διακόψει εγκαίρως τη χρήση, ενόψει της πρώτης εγκυμοσύνης της. Τον Αύγουστο του 2020 η Μπέλοου είχε ξεκινήσει και πάλι τo Prozac. «Είμαι άλλος άνθρωπος σήμερα. Αρχισα πάλι τα χάπια εξαιτίας της COVID, αλλά και επειδή είμαι γυναίκα, νοσηλεύτρια και λόγω της τραυματικής μου εμπειρίας στη δεύτερη γέννα», εξηγεί η ίδια.

Η νοσηλεύτρια από το Μπρούκλιν είναι μία από τα εκατομμύρια Αμερικανών που ξεκίνησαν ή άρχισαν να παίρνουν ξανά ψυχιατρικά φάρμακα. Σύμφωνα με στοιχεία που εξασφάλισαν οι New York Times, το 2019 15,8% των Αμερικανών λάμβανε ψυχιατρικά φαρμακευτικά σκευάσματα. Ερευνες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας έδειξαν ότι 25% των ενηλίκων Αμερικανών είχαν αποκτήσει συνταγές για φάρμακα κατά της κατάθλιψης, του άγχους και της χρόνιας κόπωσης.

Τα αντικαταθλιπτικά εξακολουθούν να είναι τα πλέον συνταγογραφούμενα ψυχοφάρμακα στις ΗΠΑ, ενώ η χρήση τους έχει ενισχυθεί κατά 8,7% μεταξύ 2019 και 2021. Από το 2017 μέχρι σήμερα οι συνταγογραφήσεις αντικαταθλιπτικών σε εφήβους αυξήθηκαν κατά 41%. Η σημαντική αυτή αύξηση στη συνταγογράφηση ψυχοφαρμάκων δεν οφείλεται αναγκαία σε επιδείνωση της ψυχικής υγείας του πληθυσμού, αλλά στο γεγονός ότι η καραντίνα έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς να ασχοληθούν σοβαρά με τα ψυχικά τους προβλήματα και να αναζητήσουν επιστημονική βοήθεια.

«Η χρήση τέτοιων φαρμάκων δεν είναι πια ταμπού. Την ίδια ώρα, η σύγχρονη ψηφιακή ζωή απαιτεί άμεσα αποτελέσματα, στιγμιαία ανακούφιση και άμεση βελτίωση. Δεν ανεχόμαστε τη σταδιακή αλλαγή», λέει ο δρ Σίσιλ Ουέμπστερ, λέκτορας ψυχίατρος στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Ο Χάρις Στράτινερ, ψυχίατρος στη Νέα Υόρκη, σημειώνει ότι 46 από τους 70 ασθενείς του ξεκίνησαν να κάνουν χρήση χαπιών τα τελευταία δύο χρόνια: «Πολλοί μου λένε ότι δεν μπορούν να σηκωθούν το πρωί από το κρεβάτι. Πιστεύω ότι έχουν βιώσει την COVID ως τραυματική εμπειρία και η ώρα δεν είναι ακόμη κατάλληλη για να διαχειριστούν το τραύμα αυτό».