ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
Φώτα Σεισμού: Το φαινόμενο με τις λάμψεις στον ουρανό πριν και κατά τη διάρκεια μιας σεισμικής δόνησης
Με αφορμή τον ισχυρό σεισμό 7,3 Ρίχτερ στην Ιαπωνία, ο διευθυντής της ΕΜΥ Θοδωρής Κολυδάς εξηγεί το εντυπωσιακό φαινόμενο με τις παράξενες λάμψεις στον ουρανό
SHARE:
Σεισμική δόνηση μεγέθους 7,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε το απόγευμα της Τετάρτης, 16:36 ώρα Ελλάδας, στην Ιαπωνία, με εστιακό βάθος τα 49 χιλιόμετρα.
Οι αρχές εξέδωσαν προειδοποίηση για τσουνάμι ενώ αναφέρθηκε διακοπή της ηλεκτροδότησης σε συνοικίες του Τόκιο. Η προειδοποίηση για τσουνάμι αφορά το ενδεχόμενο δημιουργίας παλιρροϊκού κύματος ύψους ενός μέτρου κυρίως στις νομαρχίες της Φουκουσίμα.
Ήδη ομάδες τεχνικών ελέγχουν όλα τα σημεία κλειδιά του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα ο οποίος επλήγη καίρια από τον σεισμό των 9 Ρίχτερ πριν από 11 χρόνια.
Huge flashes seen in the sky as 2 million homes in #Japan left without power after 7.3 earthquake pic.twitter.com/WtGKHIbKKh
— Just Politics (@just_politics01) March 16, 2022
Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το "παράξενο" γεγονός που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του σεισμού, καθώς δημιουργήθηκαν έντονες λάμψεις στον ουρανό του Τόκιο. Να θυμίσουμε ότι ανάλογη περίπτωση είχαμε το 2017 όταν ένας σεισμός μεγέθους 8,1 βαθμών έπληξε το Μεξικό και δημιουργήθηκαν απόκοσμες εικόνες με πράσινα και μπλε φώτα στον ουρανό. Οι λάμψεις κατά την διάρκεια του σεισμού του Μεξικού ήταν και τότε ένα ακόμη μυστηριώδες παράδειγμα ενός φαινομένου που απασχολεί τους ειδικούς εδώ και πολλά.
Όπως οι σφαιρικοί κεραυνοί (lihgtning balls), έτσι και οι λάμψεις κατά τη διάρκεια του σεισμού είναι σχετικά σπάνιες - μαγευτικές αλλά δύσκολο να κατανοηθούν από πολλούς πολίτες.
Οι λάμψεις μπορούν να λάβουν "πολλά διαφορετικά σχήματα, μορφές και χρώματα", είπε ο Friedemann Freund, επίκουρος καθηγητής Φυσικής στο κρατικό Πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ και ανώτερος ερευνητής στο Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA, σε μια συνέντευξη του National Geographic το 2014.
Τα φώτα του σεισμού στην ιστορία
Ο Freund και οι συνεργάτες του μελέτησαν 65 αναφορές τέτοιων φώτων που έφτασαν μέχρι το 1600, δημοσιεύοντας τα ευρήματά τους στο Seismological Research Letters το 2014. Στις 12 Νοεμβρίου 1988, για παράδειγμα, οι άνθρωποι ανέφεραν μια φωτεινή μωβ - ροζ σφαίρα φωτός κατά μήκος του ποταμού St. Lawrence στο Κεμπέκ, 11 ημέρες πριν από έναν ισχυρό σεισμό. Στο Πίσκο του Περού, τα φώτα αποτελούντο από λάμψεις που φώτιζαν τον ουρανό, που καταγράφηκαν σε βίντεο κάμερας ασφαλείας πριν από έναν σεισμό 8,0 Ρίχτερ το 2007.
Και πριν από έναν σεισμό το 2009 στη Λ' Άκουιλα της Ιταλίας, φλόγες φωτός φάνηκαν να τρεμοπαίζουν πάνω από έναν πέτρινο δρόμο.
Τι μπορεί να προκαλέσει τα φώτα σεισμού;
Αναλύοντας 65 περιστατικά λάμψεων κατα τη διάρκεια σεισμού στη μελέτη του 2014, ο Freund και οι συνεργάτες του θεώρησαν ότι τα φώτα προκαλούνται από ηλεκτρικά φορτία που ενεργοποιούνται σε ορισμένους τύπους πετρωμάτων κατά τη διάρκεια της σεισμικής δραστηριότητας, "σαν να ενεργοποιούμε μια μπαταρία στον φλοιό της Γης".
Τα πετρώματα βασάλτη για παράδειγμα, έχουν λόγω των κρυστάλλων τους που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν ηλεκτρικά φορτία στον αέρα. Οι συνθήκες που προσφέρονται για λάμψεις υπάρχουν σε λιγότερο από το 0,5 τοις εκατό των σεισμών παγκοσμίως, υπολόγισαν οι επιστήμονες, κάτι που θα εξηγούσε γιατί ήταν σχετικά σπάνιοι.
Σημείωσαν επίσης ότι τα φώτα σεισμού εμφανίζονται πιο συχνά πριν ή κατά τη διάρκεια των σεισμών, όχι τόσο πολύ μετά. Μια προηγούμενη μελέτη πρότεινε ότι το τεκτονικό στρες δημιούργησε ένα λεγόμενο πιεζοηλεκτρικό φαινόμενο, στο οποίο τα πετρώματα που φέρουν χαλαζία παράγουν ισχυρά ηλεκτρικά πεδία όταν συμπιέζονται με συγκεκριμένο τρόπο.