ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
Αυξημένος κατά 2,5 φορές ο κίνδυνος άνοιας για τους ανθρώπους με σχιζοφρένεια
Τα ευρήματα βρετανικής έρευνας
Οι άνθρωποι με ψυχωσικές διαταραχές όπως σχιζοφρένεια, έχουν δυόμισι φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν άνοια αργότερα στη ζωή τους, σε σχέση με όσους δεν έχουν τέτοιο ψυχικό πρόβλημα, δείχνει μια νέα βρετανική επιστημονική μελέτη, η πιο ολοκληρωμένη του είδους της μέχρι σήμερα. Οι ψυχώσεις φαίνεται να σχετίζονται πιο έντονα με την άνοια σε σχέση με άλλες διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, το άγχος και το μετατραυματικό στρες, που και αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας αλλά σε μικρότερο βαθμό.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Σάρα Ελ Μινιάουι του Τμήματος Ψυχιατρικής του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση (μετα-ανάλυση και συστηματική ανασκόπηση) στο περιοδικό ψυχολογικής ιατρικής «Psychological Medicine», αξιολόγησαν 11 έρευνες από εννέα χώρες σε τέσσερις ηπείρους, οι οποίες αφορούσαν συνολικά περίπου 13 εκατομμύρια ανθρώπους.
Διαπιστώθηκε, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι, άσχετα με την ηλικία εμφάνισης της ψυχικής πάθησης και του είδους της, υπήρχε μεγαλύτερος κίνδυνος κατοπινής άνοιας. Επίσης, οι άνθρωποι με ψυχωσική διαταραχή διαγιγνώσκονται με άνοια κατά μέσο όρο σε νεότερη ηλικία σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, μερικές φορές λίγο μετά τα 60 τους.
«Βρήκαμε ότι η διαγνωσμένη ψυχωσική διαταραχή συνδέεται με πολύ υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας αργότερα στη ζωή. Τα ευρήματα μας έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι η προστασία της ψυχικής υγείας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μπορεί να βοηθήσει επίσης στην πρόληψη της άνοιας» δήλωσε η δρ Τζιν Στάφορντ της Μονάδας Υγείας & Γήρανσης του UCL.
Η σχιζοφρένεια και άλλες παρεμφερείς διαταραχές είναι σοβαρές παθήσεις που περιλαμβάνουν συμπτώματα όπως ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις και κοινωνική απόσυρση, ενώ πολλοί ασθενείς εμφανίζουν επίσης εξασθένηση των γνωστικών και λειτουργικών δεξιοτήτων τους.
Προηγούμενες μελέτες έχουν συμπεράνει ότι η άνοια δεν είναι «μονόδρομος», καθώς περίπου τέσσερα στα δέκα περιστατικά θα μπορούσαν να αποφευχθούν ή έστω να καθυστερήσει η εμφάνιση τους, με την κατάλληλη τροποποίηση ορισμένων παραγόντων κινδύνου, μεταξύ των οποίων βρίσκεται η ψυχική υγεία.
Δεν είναι σαφές πάντως κατά πόσο για την άνοια ευθύνεται η ίδια η ψυχική πάθηση ή αν η τελευταία απλώς αυξάνει την πιθανότητα συμπεριφορών και άλλων καταστάσεων, που με τη σειρά τους αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας (συχνότερη μορφή της οποίας είναι η νόσος Αλτσχάιμερ). Από την άλλη, αντίστροφα, μπορεί τα ψυχωσικά συμπτώματα να αποτελούν εν μέρει μια πρώιμη ένδειξη της επερχόμενης άνοιας.
Οι άνθρωποι με ψυχωσικές διαταραχές είναι πιθανότερο να έχουν άλλα προβλήματα, όπως καρδιαγγειακή νόσο ή παχυσαρκία, που αυξάνουν την πιθανότητα άνοιας. Ακόμη, συνήθως κάνουν χειρότερη διατροφή, καπνίζουν ή παίρνουν πολλά φάρμακα, πράγματα που επίσης αυξάνουν τον κίνδυνο μελλοντικής άνοιας.
Η Ελ Μινιάουι δήλωσε ότι «η γνωστική εξασθένηση και οι παραισθήσεις μπορούν να είναι συμπτώματα τόσο της άνοιας όσο και των ψυχωσικών διαταραχών, συνεπώς είναι δυνατό να υπάρχει μια σχέση ανάμεσα σε αυτές τις δύο παθήσεις». Δεν είναι ακόμη σαφές σε ποιο βαθμό η αποτελεσματική θεραπεία με αντιψυχωσικά φάρμακα είναι σε θέση να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας.
