30 Νομπελίστες προειδοποιούν για πυρηνικό ατύχημα

Στο νησί Μαϊνάου στη Λίμνη Κωνσταντίας στη Γερμανία 30 Νομπελίστες Φυσικής και Χημείας από περισσότερες από 10 χώρες υπέγραψαν Διακήρυξη για τα Πυρηνικά Όπλα.

Στις 5 Ιουλίου, την ημέρα λήξης της 73ης Συνάντησης των Βραβευμένων με Νόμπελ στην πόλη Λιντάου της Βαυαρίας, 30 Νομπελίστες Φυσικής και Χημείας από περισσότερες από 10 χώρες υπέγραψαν τη «Διακήρυξη του Μαϊνάου 2024 για τα Πυρηνικά Όπλα». Οι υπογράφοντες προειδοποιούν επειγόντως ότι «στον σημερινό κατακερματισμένο και πολωμένο κόσμο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, είτε από ατύχημα, είτε από εσκεμμένη ενέργεια, να χρησιμοποιηθούν αυτά τα φρικτά όπλα με την πιθανότητα να μπει τέλος στον ανθρώπινο πολιτισμό όπως τον ξέρουμε».

«Εμείς οι υπογράφοντες επιστήμονες διαφορετικών κρατών, διαφορετικών δογμάτων και διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων, αισθανθήκαμε ότι πρέπει να ειδοποιήσουμε τους ανθρώπους και τους ηγέτες του κόσμου για αυτήν την πιθανότητα και να τους παροτρύνουμε να λάβουν υπόψη την προειδοποίησή μας και να δράσουν για να αποτρέψουν αυτήν την καταστροφή», σχολιάζει ο Νομπελίστας θεωρητικός φυσικός υψηλών ενεργειών, David Gross για την διακήρυξη.

Η Διακήρυξη του 2024 παραπέμπει στην πρώτη Διακήρυξη του Mainau του 1955. Το κείμενο της έκκλησης κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων, που είχε συνταχθεί από τους βραβευμένους με Νόμπελ Γερμανούς πυρηνικούς επιστήμονες Otto Hahn και Max Born, είχε κυκλοφορήσει στην 5η Συνάντηση Νομπελιστών του Lindau ( 11–15 Ιουλίου 1955) και είχε υπογραφεί αρχικά από 18 νομπελίστες. Μέσα σε ένα χρόνο, ο αριθμός των Νομπελιστών είχε ανέλθει στους 52.

Η «Διακήρυξη του Μαϊνάου 2024 για τα Πυρηνικά Όπλα» αναφέρει: «Τον Ιούλιο του 1955, δεκαοκτώ νομπελίστες που συναντήθηκαν στο Lindau, εξέδωσαν μια δήλωση προειδοποιώντας τον κόσμο για τον τεράστιο κίνδυνο που ενέχει η ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, η οποία δίνει την δυνατότητα καταστροφής της ανθρωπότητας. Τις τελευταίες δεκαετίες, ο αριθμός των χωρών με πυρηνικά όπλα, καθώς και ο αριθμός των κεφαλών και η καταστροφική τους δύναμη, έχει δεκαπλασιαστεί. Ήμασταν πολύ τυχεροί που αποφύγαμε τον πυρηνικό πόλεμο μέχρι τώρα, αλλά αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι τραγική. Τα πυρηνικά όπλα πολλαπλασιάζονται, οι συμφωνίες
ελέγχου των εξοπλισμών καταργούνται και ένας επιταχυνόμενος αγώνας εξοπλισμών βρίσκεται σε εξέλιξη. Στον σημερινό κατακερματισμένο και πολωμένο κόσμο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, είτε από ατύχημα είτε από εσκεμμένη ενέργεια, να χρησιμοποιηθούν αυτά τα φρικτά όπλα-με την πιθανότητα να μπει τέλος στον ανθρώπινο πολιτισμό όπως τον ξέρουμε. Όλα τα έθνη πρέπει να δεσμευτούν να διασφαλίσουν ότι τα πυρηνικά όπλα δεν θα χρησιμοποιηθούν ξανά. Εάν δεν είναι διατεθειμένα να το κάνουν, απλά θα πάψουν να υπάρχουν!».

Αξίζει να αναφερθεί πως το 2015, κατά τη διάρκεια του 65ου Lindau Nobel Laureates Meetings, οι Νομπελίστες πρότειναν, συνέταξαν και υπέγραψαν τη Διακήρυξη του Μαϊνάου για την Κλιματική Αλλαγή (Mainau Declaration on Climate Change) περιγράφοντας το μέγεθος της απειλής από την κλιματική κρίση. Η Διακήρυξη ανάμεσα σε άλλα ανέφερε: «Σχεδόν 60 χρόνια πριν, εδώ στο Μαϊνάου, μια παρόμοια συγκέντρωση Νομπελιστών εξέφρασε τους κινδύνους που εγκυμονούσε η καινούργια τότε τεχνολογία των πυρηνικών όπλων - μια τεχνολογία που προερχόταν από τις προόδους της βασικής επιστήμης. Μέχρι στιγμής αποφύγαμε τον πυρηνικό πόλεμο, αν και η απειλή παραμένει. Πιστεύουμε ότι ο κόσμος μας αντιμετωπίζει σήμερα μια άλλη απειλή συγκρίσιμων μεγεθών. Διαδοχικές γενιές επιστημόνων συνέβαλαν στην δημιουργία ενός κόσμου που εξελικτικά ευημερεί. Αυτή η ευημερία συγκλίνει με μια ταχεία εξάντληση των παγκόσμιων πόρων. Αν παραμείνει ανεξέλεγκτη, η συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση τροφίμων, νερού και ενέργειας θα καταλήξει τελικά στην αδυναμία της Γης να ικανοποιήσει τις ανάγκες της ανθρωπότητας και θα οδηγήσει σε ανθρώπινη τραγωδία. Ήδη, οι επιστήμονες που μελετούν το κλίμα της Γης παρατηρούν τον αντίκτυπο της ανθρώπινης δραστηριότητας σε αυτό». Η Διακήρυξη του Μαϊνάου του 2015 είχε υπογραφεί αρχικά από 18 Νομπελίστες και μέχρι σήμερα ο αριθμός τους έχει φτάσει τους 76.

Λίγα λόγια για το Lindau Nobel Laureate Meeting

Το Lindau Nobel Laureate Meeting είναι μια ετήσια επιστημονική συνάντηση νομπελιστών των θετικών επιστημών με νέους ερευνητές αλλά και φοιτητές από όλο τον κόσμο που από το 1951 έχει γίνει πλέον θεσμός. Η συνάντηση συγκεντρώνει νέους επιστήμονες από όλο τον κόσμο, διασυνδέοντας μια ποικιλόμορφη διεθνή κοινότητα από γενιά σε γενιά με στόχο την ανεύρεση λύσεων στα πιο απαιτητικά προβλήματα της εποχής μας. Το Lindau Nobel Laureates Meeting υποστηρίζεται από ένα παγκόσμιο επιστημονικό δίκτυο περίπου 300 ιδρυμάτων-εταίρων, το οποίο περιλαμβάνει ακαδημίες επιστημών, εθνικά υπουργεία, πανεπιστημιακές σχολές και τμήματα, ερευνητικούς οργανισμούς, ιδρύματα, εταιρείες, διεθνείς οργανώσεις.

Σήμερα πρόεδρος του Lindau Nobel Laureate Meetings και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του αντίστοιχου ιδρύματος είναι η κοντέσα Bettina Bernadotte, κόρη του κόμη Lennart Bernadotte af Wisborg (1909-2004), εγγονού του βασιλιά Γουσταύου Ε΄ της Σουηδίας. Το ετήσιο πρόγραμμα περιλαμβάνει διαλέξεις, ανοικτές εκδηλώσεις και πολλά παράλληλα εργαστήρια, στα οποία νέοι ερευνητές μπορούν να παρουσιάζουν τις ερευνητικές τους δραστηριότητες, καθώς και αρκετά βραβεία.

Την τελευταία ημέρα κάθε ετήσιας συνάντησης πραγματοποιείται η παραδοσιακή εκδρομή με πλοιάριο από το Λιντάου, με πρόσκληση του κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης, στο νησί Μαϊνάου στη Λίμνη της Κωνσταντίας, όπου βρίσκεται το κάστρο της οικογένειας Bernadotte, στον χώρο του οποίου διεξάγεται μια τελική συζήτηση.

Αξίζει να αναφερθεί πως από το 1951 στα Lindau Nobel Laureate Meetings έχουν συμμετάσχει περισσότεροι από 45.000 νέοι ερευνητές από 93 κράτη.

Φωτογραφίες: LINO20/Christian Flemming