Τεράστιες διαστάσεις λαμβάνει το θέμα της κρίσης γονιμότητας με τους αριθμούς να είναι αμείλικτοι. Το δημογραφικό πρόβλημα που παρατηρούμε σχεδόν στο σύνολο του πλανήτη αγγίζει και τις επιχειρήσεις που καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα αναζητώντας νέους πελάτες.
Εταιρείες κατασκευής παιδικών παιχνιδιών φτιάχνουν παιχνίδια για ενήλικες, εταιρείες τροφίμων αλλάζουν πλεύση και δίνουν προτεραιότητα στα προϊόντα για ηλικιωμένους, εταιρείες κατασκευής που κατασκευάζουν βρεφικές πάνες βάζουν μπροστά τις μηχανές παραγωγής για την κατασκευή πάνας ακράτειας.
Τα προγνωστικά μοντέλα των ειδικών δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης με τις ανεπτυγμένες χώρες να είναι σχεδόν αδύνατον να ξεφύγουν από τη δημογραφική αλλαγή. Ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού θα φτάσει στην τρίτη ηλικία τις επόμενες δεκαετίες, με τον αριθμό των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω να διπλασιάζεται μεταξύ 2020 και 2050.
Η γήρανση του πληθυσμού είναι γεγονός
Το περίφημο δημογραφικό πρόβλημα δεν αποτελεί «βόμβα» μόνο για το ασφαλιστικό σύστημα και τον κόσμο της εργασίας. Η δραματική μείωση των γεννήσεων απειλεί ολόκληρες επιχειρηματικές οντότητες, οι οποίες ανέπτυξαν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους στην παραγωγή και εμπορία ειδών για βρέφη και παιδιά.
Τα μοντέλα ανάπτυξης που «τρέχουν» δείχνουν πως οι δείκτες της ζήτησης θα υποχωρήσουν περαιτέρω τα επόμενα έτη με τους επιχειρηματίες να μη στέκονται με «σταυρωμένα τα χέρια».
Το δημογραφικό πρόβλημα: Πάνες βρεφών vs πάνες ενηλίκων
Τα παραδείγματα είναι πολλά και μερικά εξ αυτών δείχνουν με εμφατικό τρόπο πως τίποτα δεν θα είναι ίδιο σε μερικά χρόνια. Στη μακρινή Ιαπωνία εταιρείες παραγωγής πάνας για μωρά έχουν στραφεί στους ενήλικες εν μέσω της μείωσης της ζήτησης για βρεφικές πάνες.
Η εξήγηση της αλλαγής επιχειρηματικού μοντέλου φαίνεται στα νούμερα. Ο αριθμός των μωρών που γεννήθηκαν στην Ιαπωνία το 2023 ήταν 758.631, μειωμένος κατά 5,1% σε σχέση με το 2022. Ήταν ο χαμηλότερος αριθμός γεννήσεων που έχει καταγραφεί στη χώρα από τον 19ο αιώνα. Στη δεκαετία του 1970, ο αριθμός αυτός ανερχόταν σε περισσότερα από δύο εκατομμύρια.
Η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου έχει τώρα έναν από τους γηραιότερους πληθυσμούς στον κόσμο, με σχεδόν το 30% από αυτούς να είναι 65 ετών και άνω. Πέρυσι, το ποσοστό των ατόμων άνω των 80 ετών ξεπέρασε για πρώτη φορά το 10%.
Βρεφική πάνα
Οι δημογραφικές αλλαγές ώθησαν την πρώτη σε πωλήσεις εταιρεία σε πάνες να στραφεί στην αποκλειστική παραγωγή πάνας για ενήλικες. Ήταν μέρος μιας ευρύτερης στροφής των ιαπωνικών εταιρειών σε αγοραστές μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι τείνουν να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα.
«Οι ηλικιωμένοι θα είναι η ατμομηχανή της κατανάλωσης» δήλωνε ο Shohei Murai, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της εταιρείας σούπερ μάρκετ Aeon Co. δείχνοντας το δρόμο για τα χρόνια που θα ακολουθήσουν.
Η κρίση γονιμότητας «ακουμπά» εταιρείες κολοσσούς
Σε έναν κόσμο που αλλάζει ακόμα και τα μεγαλύτερα brand αναθεωρούν το επιχειρηματικό τους πλάνο. Πολυεθνική εταιρεία τροφίμων που ιδρύθηκε και εδρεύει στο Βεβέ της Ελβετίας έπεσε «θύμα» της γήρανσης του πληθυσμού και πλέον κάνει στροφή στους ενήλικους.
Πρόκειται μάλιστα για την εταιρεία που είχε αναπτύξει πρώτη τροφή για μωρά (βρεφικό γάλα), των οποίων οι μητέρες δεν ήταν σε θέση να τα θηλάσουν.
Σήμερα είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς απασχολεί 265.000 άτομα παγκοσμίως και διαθέτει 481 εργοστάσια σε 87 χώρες και τις πέντε ηπείρους.
«Η ηλικιακή ομάδα 50+ στις περισσότερες χώρες του κόσμου θα αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα 10 με 20 χρόνια», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Nestlé Μαρκ Σνάιντερ στους τους Financial Times. «Με αυτό, και με τις ειδικές διατροφικές ανάγκες αυτής της ηλικιακής ομάδας, υπάρχει μια ευκαιρία για εμάς», πρόσθεσε.
Αύξηση του προσδόκιμου ζωής και αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών
Οι πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας μαζί με την οικονομική ανάπτυξη οδηγούν σε μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου. Την ίδια στιγμή, πολλές ανεπτυγμένες χώρες υποφέρουν από συγκλονιστικά χαμηλά ποσοστά γεννήσεων.
Για να συμβαδίσει με αυτές τις παράλληλες τάσεις, το τμήμα Επιστήμης Υγείας της Nestlé θέλει να προσφέρει περισσότερα συμπληρώματα διατροφής που ανταποκρίνονται στις διαφορετικές καταναλωτικές συνήθειες των ηλικιωμένων, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για διατήρηση του βάρους ή της διατήρησης του επιπέδου σακχάρου στο αίμα.
Ακολουθώντας τον πληθυσμό
Οι μεταβαλλόμενες δημογραφικές τάσεις έχουν ήδη αρχίσει να επηρεάζουν τις επιχειρήσεις της Nestlé. Για παράδειγμα, η εταιρεία έκλεισε ένα από τα εργοστάσιά της στην Κίνα πέρυσι, επικαλούμενη την πτώση των γεννήσεων που πλήττει τη ζήτηση για προϊόντα βρεφικής διατροφής.
Οι παιδικές τροφές όμως εξακολουθούν να αποτελούν το «βαρύ χαρτί» και κατέχουν περίπου το 15% των κερδών της το 2023 αλλά η κερδοφορία είναι πιθανό να υποχωρήσει τα επόμενα χρόνια καθώς ο αριθμός των βρεφών μειώνεται σε όλο και περισσότερες χώρες.
Μειώνονται οι γεννήσεις παιδιών
Παρ’ όλα αυτά, ο Schneider δήλωσε ότι το αυξανόμενο ενδιαφέρον της εταιρείας για τους ηλικιωμένους δεν αποβαίνει εις βάρος των παιδικών τροφών της.
«Δεν εγκαταλείπουμε αυτό με το οποίο ξεκινήσαμε, δηλαδή τη βρεφική διατροφή», δήλωσε.
«Αλλά βλέπουμε ότι στις περισσότερες οικονομίες σε όλο τον κόσμο, η μεγαλύτερη ζήτηση είναι μεταξύ των μεσήλικων και των ηλικιωμένων».
