Περίπου 30 εν δυνάμει βόμβες – μαμούθ, σε στρατιωτικές και ιδιωτικές εγκαταστάσεις, όπου βρίσκονται αποθηκευμένες μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών, υπάρχουν διάσπαρτες σε όλη την Ελλάδα. Θα μπορούσαν – αν υπάρχουν απροσεξία και ελλιπή μέτρα ασφαλείας – να προκαλέσουν «σοκ και δέος» αντίστοιχο με τη φονική έκρηξη της Βηρυτού που προκάλεσε εκατόμβη θυμάτων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα παράγονται και διακινούνται ετησίως περίπου 12.000 τόνοι νιτρικού αμμωνίου και άλλων εκρηκτικών υλών, ποσότητα περίπου πενταπλάσια από αυτήν που προκάλεσε την καταστροφή στον Λίβανο.
Δραματικά συμβάντα, όπως οι φονικές εκρήξεις στο εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ στην Ελευσίνα και το Λαύριο το 1980 και το 1997, σε στρατιωτική μονάδα στις Κεχριές Κορίνθου το 1996 ή η τεράστια καταστροφή στη Μαλακάσα το 1987, αποτελούν δείγματα του κινδύνου που μπορεί να υπάρχει και στη χώρα μας από αποθήκες νιτρικού αμμωνίου, εκρηκτικών και πυρομαχικών.
«ΤΑ ΝΕΑ» αποκαλύπτουν τον «χάρτη» των αποθηκών με εκρηκτικά στη χώρα μας και των κινδύνων που μπορεί να απορρέουν σε πολλές περιπτώσεις.
Στη χώρα μας υπάρχουν αρχικά έξι «ιδιωτικοί» χώροι, όπου είναι αποθηκευμένες μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών.
Η μεγαλύτερη εξ αυτών είναι στην Τανάγρα. Ανήκει σε ιδιωτική εταιρεία παραγωγής εκρηκτικών. Εκεί, σε αποθήκες, βρίσκονται περίπου 2.600 τόνοι νιτρικού αμμωνίου.
Για τις συγκεκριμένες αποθήκες εκκρεμεί απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (η σχετική συζήτηση πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο), ύστερα από αναφορές κατοίκων ότι αυτή η εγκατάσταση περιλαμβάνει τέσσερις αποθήκες εκρηκτικών υλών χωρητικότητας 50 τόνων η καθεμία, τρεις αποθήκες νιτρικού αμμωνίου χωρητικότητας 800 τόνων οι δύο πρώτες και 1.000 τόνων η τρίτη και μία εγκατάσταση παραγωγής εκρηκτικών ουσιών που δεν έχουν όμως τις απαραίτητες από τον νόμο αποστάσεις.
Κι έτσι ελλοχεύει ο κίνδυνος ατυχήματος, κάτι που φαίνεται να έγινε και στον Λίβανο, όπου εξαϋλώθηκε η αποθήκη εκρηκτικών στο λιμάνι της Βηρυτού, που είχε περίπου 2.700 τόνους. Μια καταγγελία ωστόσο για την εν λόγω αποθήκη που αντικρούουν οι υπεύθυνοι της εταιρείας.
Η συνέχεια
Επίσης μεγάλος χώρος φύλαξης εκρηκτικών, με 680 τόνους νιτρικού αμμωνίου, υπάρχει στα Γρεβενά, ενώ άλλη μία στα Δερβενοχώρια, που ανήκει στην Ελληνική Βιομηχανία Οπλων, που έχει 1.500 τόνους της συγκεκριμένης ύλης.
Αποθήκες με αυτό το υλικό υπάρχουν στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο (με μικρότερες αποθηκευμένες ποσότητες, της τάξης των 30-60 τόνων), εκ των οποίων για τη δεύτερη υπάρχουν αναφορές για προβλήματα ασφαλείας. Αποθηκευμένη ποσότητα νιτρικού αμμωνίου, βάρους περίπου 300 τόνων, υπάρχει και στο παλιό εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ στο Λαύριο.
Τον Δεκέμβριο του 1980 από έκρηξη 250 κιλών στις εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ στην Ελευσίνα τραυματίσθηκαν 20 άτομα, ενώ υπήρξαν καταστροφές σε γειτονικά σπίτια. Στο συγκεκριμένο εργοστάσιο είχαν γίνει και άλλα ατυχήματα το 1979, όπου είχε σκοτωθεί ένας ιδιώτης. Τον Αύγουστο του 1997 είχε σημειωθεί επίσης έκρηξη στο εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ στο Λαύριο, με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός ατόμου και τον τραυματισμό πολλών άλλων.
Σημειώνεται ότι «πελάτες» των εταιρειών παρασκευής εκρηκτικών είναι περίπου 80 μεταλλεία, λατομεία αλλά και κατασκευαστικές εταιρείες οδικών έργων, οι οποίες όμως δεν κάνουν αποθηκεύσεις μεγάλων ποσοτήτων εκρηκτικών, ενώ προχωρούν – με λίγες εξαιρέσεις – στην άμεση χρήση τους.
Ο στρατός
Ακόμη υπολογίζεται ότι σε 20 τουλάχιστον μάχιμες μονάδες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων υπάρχουν αποθήκες εκρηκτικών και πολεμοφοδίων (ορισμένες εξ αυτών είναι υπόγειες) που ελέγχθηκαν μετά τη φονική έκρηξη το 2011 σε στρατόπεδο στο Μαρί της Κύπρο.
Σύμφωνα με αρμόδιους επιτελείς και πυροτεχνουργούς του Στρατού, ο βασικός κανόνας είναι να αποθηκεύονται ξεχωριστά οι εκρηκτικές ύλες από τους πυροκροτητές, σε αποθήκες ειδικών προδιαγραφών και μακριά από κατοικημένες περιοχές.
Ωστόσο προβληματισμό για τα ακριβή μέτρα φύλαξης προκαλούν οι περιπτώσεις κλοπών από ορισμένες από αυτές τις αποθήκες (μέχρι στιγμής είναι γνωστές 27 καταγραφείσες κλοπές στρατιωτικού υλικού μετά το 1975, όμως εκτιμάται ότι υπάρχουν και άλλες που δεν έχουν εντοπισθεί ή δεν έχουν δημοσιοποιηθεί).
Σημειώνεται, τέλος, ότι τα μεσάνυχτα μεταξύ 24ης και 25ης Δεκεμβρίου του 1987 σημειώθηκε έκρηξη στο στρατόπεδο της Μαλακάσας στο 39ο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Αθήνας – Λαμίας. Τότε νάρκες, εμπρηστικές βόμβες, βλήματα όλμων, φωτοβολίδες, σφαίρες και άλλα πυρομαχικά έσκαγαν ταυτόχρονα για 12 συνεχόμενες ώρες. Τα βλήματα εκτοξεύονταν προς κάθε κατεύθυνση.
Ως αιτία της έκρηξης αναφέρθηκε διάβρωση υλικού ή απροσεξία στρατιωτικού. Όμως αργότερα αναπτύχθηκε και μια θεωρία για σκόπιμη πράξη ώστε να αλλοιωθούν δεδομένα διεθνούς λαθρεμπορίου όπλων.
