Το σχέδιο και οι προτεραιότητες για τον εκσυγχρονισμό των ΜΜΜ στην Αθήνα

Το έργο, οι εξελίξεις και οι βελτιώσεις για τους επιβάτες στον κλάδο των δημόσιων μεταφορών, ήταν το αντικείμενο της εκδήλωσης που πραγματοποίησαν το Υπερταμείο και οι Συγκοινωνίες Αθηνών (Όμιλος ΟΑΣΑ-ΣΤΑΣΥ-ΟΣΥ), σήμερα, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, όπου παρουσιάστηκε η δυναμική επιστροφή του επιβατικού κοινού στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) της Αθήνας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, η Αθήνα παρέχει το δεύτερο φθηνότερο εισιτήριο στην ΕΕ. Οι Συγκοινωνίες Αθηνών καταγράφουν πορεία ανόδου στους βασικούς πυλώνες λειτουργίας τους, υπό τον κεντρικό σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τη δημιουργία ενός προηγμένου μοντέλου διακυβέρνησης του Ομίλου να αποτελεί προτεραιότητα, καθώς επιδιώκεται η αξιοποίηση της γνώσης και των δεξιοτήτων των ανθρώπων του.

Το συνολικό πλάνο δράσης αφορά τη σημαντική βελτίωση των υπηρεσιών προς τους επιβάτες, εστιάζοντας στην ανανέωση των υποδομών και σε παρεμβάσεις σε σταθμούς για την καλύτερη πρόσβαση των ΑμεΑ.

Όπως αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση, ο Όμιλος Συγκοινωνιών Αθηνών παρακολουθεί τη δυναμική αύξηση της χρήσης των ΜΜΜ και προσαρμόζεται γρήγορα στις νέες απαιτήσεις. Συγκεκριμένα, έως το 2025 υλοποιείται μια σημαντική ανανέωση του στόλου με 951 νέα οχήματα, με πρωτοβουλία και χρηματοδότηση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ενώ θα παραδίδονται τμηματικά οι ανακαινισμένοι συρμοί της γραμμής 1.

Παράλληλα, ο ΟΑΣΑ αντιμετωπίζει την πρόκληση της εισιτηριοδιαφυγής προκειμένου να συνεχίσει να λειτουργεί με έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Επίσης, εντείνονται οι προσπάθειες απανθρακοποίησης με στόχο -3% για το 2024, καθώς ο Όμιλος στοχεύει σε έναν επιβατοκεντρικό - βιώσιμο οργανισμό.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην ενσωμάτωση της καινοτομίας προς όφελος των επιβατών. Aναβαθμίζεται το σύστημα Τηλεματικής επιτρέποντας την ταχύτερη και πιο αξιόπιστη μετάδοση πληροφοριών, με την εγκατάσταση 500 επιπλέον «έξυπνων στάσεων» στους δρόμους της Αθήνας, ενώ μετατρέπονται σταδιακά σε «έξυπνες» και οι 7.500 στάσεις του συγκοινωνιακού δικτύου της πρωτεύουσας με την τοποθέτηση QR Codes, επιτρέποντας την απευθείας σύνδεση των smartphones στην εφαρμογή OASA Telematics. Αξιοποιείται ταυτόχρονα η τεχνητή νοημοσύνη για την ενημέρωση του κοινού μέσα από την εφαρμογή chatbot (ήδη το 2023 υπήρξαν 316.000 διαδράσεις με το κοινό). Επίσης, εισάγονται οι ανέπαφες συναλλαγές (EMV) με το πρόγραμμα Tap 'n Pay για τις μετακινήσεις με τα ΜΜΜ με τη χρήση τραπεζικών καρτών που αποτελεί τομή στις αστικές συγκοινωνίες.

Παράλληλα, στρατηγική επιδίωξη είναι οι Συγκοινωνίες Αθηνών να συμβάλλουν περαιτέρω στην πράσινη μετάβαση, μέσω της αύξησης της χρήσης των ΜΜΜ, της στροφής στην ηλεκτροκίνηση και σε τεχνολογίες μηδενικών ρύπων, καθώς επίσης και με καινοτόμες παρεμβάσεις. Ενδεικτικά: η ανάκτηση ενέργειας από την πέδηση των συρμών του Μετρό, η αναβάθμιση των υποδομών, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, η αντικατάσταση λαμπτήρων κλπ.

Σημειώνεται πως το 2024 είναι μια σημαντική χρονιά, καθώς θα εκκινήσει η εκπόνηση του νέου Στρατηγικού Σχέδιου Μεταφορών Αττικής (ΣΣΜΑ) το οποίο ουσιαστικά θα καταγράψει και θα προδιαγράψει τις ανάγκες του δικτύου αστικών συγκοινωνιών σε ορίζοντα εικοσαετίας.

Όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του Υπερταμείου Γρηγόρης Δ. Δημητριάδης, «το σύστημα αστικών συγκοινωνιών ανασχεδιάστηκε με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Είκοσι χρόνια μετά έχει μεσολαβήσει μια μεγάλη περίοδος και βέβαια η πανδημία που άλλαξε άρδην τη λογική της μαζικής μετακίνησης στην πόλη. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια συστηματική προσπάθεια κι ένας νέος σχεδιασμός για τη νέα εποχή των συγκοινωνιών σε άμεση συνεργασία με το εποπτεύον υπουργείο, το υπουργείο Υποδομών Μεταφορών. Και σε αυτό το πεδίο δράσης του Υπερταμείου, υλοποιούμε τη στρατηγική μας για την ενίσχυση του αποτυπώματός μας στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον: παρέχοντας καλύτερες συγκοινωνίες, βελτιωμένες υποδομές σε σχεδιασμό και λειτουργία, φιλικότερες προς το περιβάλλον, και όλα αυτά με το χαμηλότερο κόστος στον Έλληνα φορολογούμενο».

«To 2023 οι Συγκοινωνίες Αθηνών εμφάνισαν σημαντική αύξηση της επιβατικής κίνησης σε συνδυασμό με έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό», ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΟΑΣΑ Γιώργος Σπηλιόπουλος. «Στόχος του ΟΑΣΑ είναι η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς το επιβατικό κοινό ώστε τα ΜΜΜ να γίνουν η πρώτη επιλογή μετακίνησης στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, συμβάλλοντας έτσι στην κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη της πρωτεύουσας. Για αυτό εστιάζουμε στην ανανέωση στόλου οχημάτων/ συρμών και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, ενώ για το 2024 έχουμε στόχο μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματός μας κατά 3%».

Από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΑΣΥ Θανάσης Κοτταράς, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα παρεμβάσεων στους σταθμούς του μετρό ύψους 2,5 εκατ. ευρώ και στο εν εξελίξει έργο αναβάθμισης των 14 συρμών της Γραμμής 1, οι οποίοι θα παραδίδονται τμηματικά μέσα στο 2025. Το έργο θα συμβάλλει στην περαιτέρω μείωση των χρονοαποστάσεων στη Γραμμή 1. «Η Αθήνα αλλάζει, η επισκεψιμότητα της πόλης χρόνο με τον χρόνο μεγαλώνει και καλούμαστε να διαχειριστούμε τα νέα δεδομένα», τόνισε ο κ. Κοτταράς. Παράλληλα παρουσίασε το σχέδιο δράσεων για την αντιμετώπιση της εισιτηριοδιαφυγής στα μέσα σταθερής τροχιάς, που είχε ως αποτέλεσμα (2023) τη σημαντική αύξηση των ελέγχων (κατά 173%), των βεβαιωμένων παραβάσεων (κατά 36%) και των εισπράξεων από τις πωλήσεις κομίστρου (κατά 20,2%).

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΟΣΥ Στέφανος Αγιάσογλου, ανέφερε ότι υπάρχει για πρώτη φορά ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα πλήρους ανανέωσης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης του στόλου μέσα στην τριετία. «Ήδη γίνονται τα πρώτα δοκιμαστικά δρομολόγια των 140 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων, με τα πρώτα στοιχεία από τις δοκιμές να είναι απολύτως ικανοποιητικά. Κατά το τρέχον έτος και έως το τέλος του 2025, θα έχουν ενταχθεί 951 ολοκαίνουργια λεωφορεία (140 ηλεκτρικά λεωφορεία, 300 λεωφορεία CNG, 300 οχήματα με leasing και 211 λεωφορεία με ανάθεση έργου)». Παράλληλα έκανε αναφορά στο ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης «OSY Academy». Οι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται σε ευρεία γκάμα μαθημάτων και λαμβάνουν βεβαιώσεις για την ολοκλήρωση των εκπαιδευτικών ενοτήτων.

Σημαντική προτεραιότητα είναι και η διασφάλιση της προσβασιμότητας του συγκοινωνιακού συστήματος ισότιμα από όλους τους πολίτες με έμφαση στα ΑμεΑ. Σε αυτό το πλαίσιο έχει ήδη ολοκληρωθεί η μελέτη βελτιωτικών παρεμβάσεων για τον σταθμό της Γραμμής 1 «Καλλιθέα», που θα αποτελέσει πιλότο εφαρμογής και για τους υπόλοιπους σταθμούς της Γραμμής. Ολοκληρώθηκαν τα έργα βελτίωσης της προσβασιμότητας στο σταθμό Μοναστηράκι. Ενεργοποιήθηκε η εφαρμογή της ΣΤΑΣΥ για την ενημέρωση των ΑμεΑ για τους ανελκυστήρες, ενώ θα ολοκληρωθεί εφαρμογή για online ραντεβού δωρεάν μετακίνησης με τα μίνιβαν που χρησιμοποιούν αποκλειστικά οι ΑμεΑ. Τέλος, τοποθετήθηκαν πάνω από 350 προεξοχές σε στάσεις λεωφορείων και επιδιώκεται συστηματική συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών που θα επιτρέπουν να άτομα με αναπηρία να προσεγγίσουν τα ΜΜΜ.

Τέλος, σε εξέλιξη βρίσκεται η εγκατάσταση δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς (5G) στους σταθμούς και τις σήραγγες των γραμμών του μετρό. Οι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας εκτελούν αυτήν την περίοδο πιλοτικό πρόγραμμα στη γραμμή 2, στο τμήμα «'Αγιος Δημήτριος - Ελληνικό». Έχει ήδη ολοκληρωθεί η εγκατάσταση ενεργού εξοπλισμού στον σταθμό «'Αλιμος» και αναμένεται εντός του έτους να έχει οριστικοποιηθεί η βέλτιστη τεχνική λύση για όλο το δίκτυο μετρό.