Περισσότερες σπουδές για καλύτερη δουλειά

Οι νέοι επιλέγουν σχολή με βάση τις προσωπικές τους επιθυμίες, ωστόσο στο τέλος διαπιστώνουν ότι οι σπουδές δεν επαρκούν για μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία.

Η κλίση και η βαθμολογία στα μαθήματα, η συμπάθεια ή αντιπάθεια προς ορισμένα μαθήματα, το κύρος της σχολής και το γόητρο του επαγγέλματος είναι οι πέντε πρώτοι παράγοντες επίδρασης στην επιλογή σπουδών, οι οποίοι σχετίζονται με την προσωπικότητα του παιδιού. Βεβαίως, υπάρχουν και οι πρακτικοί λόγοι στην επιλογή σπουδών. Από τους φοιτητές οι περισσότεροι δηλώνουν ότι «μετρούν» το αναμενόμενο κόστος σπουδών και η έδρα της σχολής αλλά και η δυνατότητα παράλληλης εργασίας. Τα συμπεράσματα αυτά αναδεικνύονται από έρευνα του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ, με τίτλο: «Τα σχολικά όνειρα, οι σπουδές και η μελλοντική εργασία φοιτητών/-τριών ελληνικών ΑΕΙ: Διαδρομές μεταξύ της ελπίδας και της ματαίωσης».

Συγκεκριμένα, στην επιλογή σπουδών από τους Ελληνες νέους κυριότεροι παράγοντες είναι οι ακόλουθοι:

•  Το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (με τα δομικά χαρακτηριστικά – παθογένειές του), το οποίο σε συνδυασμό με την απουσία ποιοτικού, αποτελεσματικού σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού αγνοεί πολλές φορές τις δυνατότητες, τις κλίσεις και τις προτιμήσεις των εφήβων.

Συχνά, οι φοιτητές θεωρούν ότι οι προπτυχιακές/μεταπτυχιακές σπουδές δεν τους παρέ- χουν τα κατάλληλα εφόδια για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της αγοράς εργασίας.

•  Η εγγύτητα τμήματος στον τόπο μόνιμης κατοικίας καθώς και το αναμενόμενο κόστος σπουδών.

•  Η προσδοκία υψηλής ποιότητας σπουδών και η δυνατότητα θετικών προοπτικών απασχόλησης αλλά και εξασφάλισης υψηλού εισοδήματος και κοινωνικής ανόδου.

Επιπροσθέτως, μέσα από την έρευνα προκύπτει ότι η συντριπτική πλειονότητα των φοιτητών επενδύει στη συνέχιση των σπουδών με σκοπό τη βελτίωση των πιθανοτήτων επαγγελματικής αποκατάστασης και εξέλιξης. Οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα προχωρήσουν σε μεταπτυχιακές σπουδές ή ακόμα και σε άλλο προπτυχικό τίτλο σπουδών, ενώ σημαντικός αριθμός δηλώνει ότι θα επιδιώξει διδακτορικές σπουδές και ότι γενικότερα θα επιδιώκει διαρκώς την απόκτηση όλο και περισσότερων εκπαιδευτικών και επαγγελματικών προσόντων μέσω της διά βίου μάθησης.

Αποτίμηση

Ως προς την αποτίμηση της εκπαιδευτικής τους πορείας σε σχέση με τις αρχικές τους επιδιώξεις και βλέψεις, οι φοιτητές συχνά θεωρούν ότι οι προπτυχιακές/μεταπτυχιακές σπουδές δεν επαρκούν για μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία και το γεγονός αυτό τους κάνει να συνειδητοποιούν ότι εν τέλει δεν τους παρέχουν τα κατάλληλα εφόδια για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της αγοράς εργασίας, αποτελώντας ουσιαστικά έναν σχετικά αδύναμο παράγοντα προσδιορισμού του εργασιακού τους μέλλοντος. Παρ’ όλα αυτά, οι σπουδές σε όλες τους τις διαστάσεις εμφανίζονται να συνεχίζουν να αποτελούν βασικό μηχανισμό ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας, γεγονός που καταδεικνύει τον υψηλό βαθμό προσδοκιών αλλά και εμπιστοσύνης στο δημόσιο ελληνικό πανεπιστήμιο.

Η έρευνα διενεργήθηκε από τον Δεκέμβριο 2020 έως τον Απρίλιο 2021 και αξιολογεί τη συμβολή της εκπαίδευσης ως προς την εκπλήρωση των προσωπικών και επαγγελματικών στόχων στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας – οικογένειας. Πραγματοποιήθηκε μέσω συμπλήρωσης ερωτηματολογίου (ποσοτικό σκέλος) σε δείγμα 1.856 φοιτητών και από διάφορα τμήματα έξι ελληνικών πανεπιστημίων που ανταποκρίθηκαν από τους 8.400 της πρώτης δειγματοληψίας. Επιπλέον, διενεργήθηκαν συνεντεύξεις με ανοιχτού τύπου ερωτήσεις (ποιοτικό σκέλος) στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 163 άτομα.