ΕΛΛAΔΑ
«Οι εκπαιδευτικοί θα έπρεπε να ξέρουν υποχρεωτικά πρώτες βοήθειες»
Aνά την Ελλάδα οι σχολικοί νοσηλευτές παραμένουν λιγοστοί ενώ η συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε προγράμματα εκμάθησης πρώτων βοηθειών βασίζεται κατά κύριο λόγο σε εθελοντική βάση, σε πρωτοβουλίες τοπικών φορέων ή και στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε διευθυντή

Σε κρίσιμη κατάσταση για πέμπτη ημέρα νοσηλεύεται στη ΜΕΘ Παίδων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας ο 8χρονος μαθητής που έπαθε ανακοπή έπειτα από κατάποση πορτοκαλιού στον προαύλιο χώρο του 28ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας την ώρα του διαλείμματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής» οι γιατροί υπέβαλαν τον 8χρονο σε δεύτερη αξονική τομογραφία και θα επιχειρήσουν να τον ξυπνήσουν, όπως ορίζει το πρωτόκολλο. Το γεγονός ότι μεσολάβησε σημαντικό χρονικό διάστημα από τη στιγμή του πνιγμού του έως την αποκατάσταση της καρδιακής λειτουργίας, με συνέπεια τόσο ο εγκέφαλος όσο και η καρδιά να παραμείνουν χωρίς επαρκή οξυγόνωση, αποτελεί τον κύριο λόγο για τον οποίο η κατάσταση της υγείας του κρίνεται ως εξαιρετικά κρίσιμη.
Μιλώντας στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων ΕΚΑΒ Θεσσαλίας Γιάννης Γούλας, αναφέρει πως όταν το ΕΚΑΒ έφτασε στο σημείο, τις πρώτες βοήθειες στο παιδί έδινε ήδη ένας εργαζόμενος του Εθνικού Κέντρου Αμεσης Βοήθειας που έτυχε να βρεθεί στο σημείο.
Κι ενώ ο θείος του παιδιού υποστήριξε με δηλώσεις του στον ΑΝΤ1 πως οι εκπαιδευτικοί δεν γνώριζαν πρώτες βοήθειες, δάσκαλος που εργάζεται στο 28ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας σημειώνει στην «Καθημερινή» πως ΚΑΡΠΑ παρασχέθηκε αρχικά από τη σχολική νοσοκόμο.
Στο πλαίσιο της προανάκρισης για να διαπιστωθεί τι ακριβώς συνέβη, οι αστυνομικοί έλαβαν καταθέσεις από το εκπαιδευτικό προσωπικό του σχολείου.
«Ισχνή» η παρουσία σχολικών νοσηλευτών
Ως προς την παρουσία σχολικών νοσοκόμων στα ελληνικά σχολεία, γεγονός που μπορεί να λειτουργήσει ως δεικλίδα ασφαλείας σε περιπτώσεις ατυχημάτων, ο Νίκος Μπουρδούμας, μέλος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας, εξηγεί πως η δημιουργία του θεσμού στην Ελλάδα μόνο οφέλιμη μπορεί να θεωρηθεί, καθώς οι σχολικοί νοσηλευτές είναι εκείνοι με τις περισσότερες γνώσεις σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
«Οι σχολικοί νοσηλευτές είναι εκπαιδευμένοι να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα, να προσφέρουν πρώτες βοήθειες και να μειώνουν τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών», διευκρινίζει απο την πλευρά της η Αθηνά Πρωτόπαππα, σχολική νοσηλεύτρια και πρόεδρος επιστημονικού τομέα σχολικής νοσηλευτικής της Ενωσης Νοσηλευτών Ελλάδας.
Ωστόσο η παρουσία τους ειναι «ισχνή» στα ελληνικά σχολεία, καθώς σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία σε δημόσια σχολεία γενικής εκπαίδευσης υπηρετούν μόλις 2.000 σχολικοί νοσηλευτές, τη στιγμή που στη χώρα μας μόνο οι δομές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης φτάνουν τις 10.000.
Εκτός αυτού, ένα σχολείο μπορεί να αποκτήσει σχολικό νοσηλευτή μόνο κατόπιν αίτησης γονέα μαθητή που αντιμετωπίζει συγκεκριμένα προβλήματα υγείας (π.χ. χρόνια νοσήματα, κινητικές ή άλλες σοβαρές παθήσεις). Ετσι ο νοσηλευτής αναλαμβάνει πρώτα την υποστήριξη του μαθητή και ταυτόχρονα βοηθά σε τυχόν έκτακτα συμβάντα.
Οι γνώσεις ΚΑΡΠΑ δεν είναι δεδομένες στα σχολεία
Την ίδια στιγμή, οι γνώσεις παροχής πρώτων βοηθειών στα ελληνικά σχολεία δεν είναι δεδομένες, παρά το γεγονός ότι η εκπαίδευση στις βασικές δεξιότητες παροχής πρώτων βοηθειών, όπως η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), θεωρείται κρίσιμη για την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Ειδικότερα μέχρι σήμερα δεν υφίσταται υποχρεωτικό θεσμοθετημένο πλαίσιο που να επιβάλλει τη συστηματική κατάρτιση των εκπαιδευτικών στα ελληνικά σχολεία σε αυτή τη δεξιότητα. Οπως επιβεβαιώνουν μάλιστα ειδικοί επί του θέματος στην «Καθημερινή», η συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε σεμινάρια ή προγράμματα εκμάθησης πρώτων βοηθειών βασίζεται κατά κύριο λόγο σε εθελοντική βάση, σε πρωτοβουλίες τοπικών φορέων ή και στη διακριτική ευχαίρια του διευθυντή του εκάστοτε σχολείου.
Σχολιάζοντας το παραπάνω, ο κ. Μπουρδούμας αναφέρει πως υπάρχουν αρκετά σεμινάρια ΚΑΡΠΑ απο ιδιωτικές εταιρειές προς τους εκπαιδευτικούς ως προαπαιτούμενο της δωρεάν εγκατάστασης φορητών απινιδωτών στα σχολεία τους, ωστόσο και πάλι πρόκειται για μία μεμονωμένη και προαιρετική δράση.
Στη διακριτική ευχέρεια του διευθυντή
Η Αμαλία Λεντζή, προϊστάμενη τμήματος εκπαίδευσης πρώτων βοηθειών στον τομέα υγείας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και νοσηλεύτρια, έχει κάνει εκατοντάδες προσομοιώσεις εκπαιδεύσης πρώτων βοηθειών σε σχολεία σε όλη την Ελλάδα. Ολες είχαν ένα κοινό. Πραγματοποιούνταν κατόπιν αιτήματος του διευθυντή του εκάστοτε σχολείου.
«Ολοι μου λένε πως γνωρίζουν πράγματα από βίντεο που έχουν δει ή σχετικά εγχειρίδια, ωστόσο αυτά απέχουν πολύ απο τις προσομοιώσεις σε κούκλες πρώτων βοηθειών ή τα μαθήματα μέσα απο παιχνίδι ρόλων» σημειώνει στην «Καθημερινή».
Τονίζοντας πως οι αιτήσεις στον Ερυθρό Σταυρό για εκπαίδευσεις στις πρώτες βοήθειες έχουν αυξηθεί σημαντικά απο την πανδημία και μετά, η ίδια επιμένει στη σημασία της υποχρεωτικής εκμάθησης πρώτων βοηθειών από το εκπαιδευτικό προσωπικό συλλήβδην. «Οι εκπαιδευτικοί θα έπρεπε να ξέρουν υποχρεωτικά πρώτες βοήθειες. Αυτό δεν το διαπραγματεύομαι. Αλλωστε οι τεχνικές δεν θέλουν κόπο, αλλά τρόπο», υπογραμμίζει.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ όταν σε διήμερο πρόγραμμα εκπαίδευσης σε σχολείο, τη δεύτερη ημέρα μπήκα σε αίθουσα και οι μαθητές με καταχειροκρότησαν. Οταν ζήτησα να μάθω τον λόγο, μου είπαν πως ένας μαθητής είχε κάνει ΚΑΡΠΑ στον παππού του λίγες ώρες μετά τα πρώτα μαθήματα. Υστερα από άλλο σεμινάριο εκπαιδευτικών, μία δασκάλα είχε κάνει ΚΑΡΠΑ στο ίδιο της το παιδί όταν πνίγηκε με σταφύλι. Δεν είναι μύθος, λοιπόν, πως ακόμη κι ένα σεμινάριο μπορεί να σώσει μία ζωή», καταλήγει η κ. Λεντζή.